فردای اقتصاد: پس از هفتهها ثبات قیمت سکه در تهران، حالا طلای جهانی بازار سکه را دچار نوسان کرده است. امروز قیمت هر سکه امامی با رشد یک درصدی به بیش از ۱۵ میلیون تومان رسید. در حالی که قیمت دلار داخلی همچنان بدون نوسان در نزدیکی ۳۲ هزار تومان قرار دارد، طلای جهانی به کمک سکه آمده است.
فدرال رزرو آمریکا برای مقابله با تورم، چهارشنبه گذشته نرخ بهره خود را برای دومین بار متوالی به میزان ۰.۷۵ واحد درصد افزایش داد که جدیترین افزایش بهره در ۲۸ سال گذشته است. اگرچه رشد نرخ بهره از جذابیت خرید طلا میکاهد و از اصلیترین دلایل ریزش قیمت طلای جهانی در ماههای گذشته بوده، اما این بار اونس پس از افزایش نرخ بهره با جهش ۲.۶ درصدی تا ۱۷۶۶ دلار افزایش یافت. اما چرا طلای جهانی بر خلاف انتظارات صعودی شد؟
بازار جهانی به فدرال رزرو اعتماد ندارد
به نظر میرسد علت داغ شدن دوباره تب خرید طلا نگرانی از رکود است که پس از سخنرانی چهارشنبه شب جروم پاول تشدید شد. رئیس فدرال رزرو آمریکا پس از اعلام افزایش ۰.۷۵ واحدی نرخ بهره تاکید کرد که به عقیده او اقتصاد آمریکا وارد رکود نشده است و از طرف دیگر، رشد قیمتها همچنان بسیار بیشتر از تورم هدف است؛ به همین دلیل فدرال رزرو به افزایش نرخ بهره با تمرکز بر کنترل تورم ادامه میدهد. پاول تصریح کرد «در صورت نیاز به یک حرکت بزرگتر تردید نمیکنم». او در اثبات این ادعا که اقتصاد آمریکا در رکود نیست خاطرنشان کرد که تا کنون 2.7 میلیون شغل در آمریکا طی سال جاری اضافه شده و اگرچه رشد اشتغال کند شده اما همچنان قوی است. وی همچنین گفت که دادههای اولیه تولید ناخالص داخلی سه ماهه (که پنجشنبه منتشر شد و حاکی از رشد اقتصادی منفی برای دومین فصل پیاپی بود) را باید با احتیاط بررسی کرد، چراکه این دادهها اغلب به شدت بازنگری میشوند.
اما انتظارات فعالان بازار جهانی مخالف انتظار اعضای فدرال رزرو است. معاملهگران ریسک رکود را جدیتر و نزدیکتر میبینند و انتظار دارند روند افزایش نرخ بهره در ماههای آینده ابتدا کُند و سپس در ابتدای ۲۰۲۳ میلادی معکوس شود. طبق ابزار دیدبانی گروه CME، اکثر معاملهگران انتظار دارند نرخ بهره که اکنون در محدوده ۲.۵ درصد است تا مارس ۲۰۲۳ میلادی تا ۳.۵ درصد افزایش یابد و سپس مسیر کاهشی را در پیش گیرد. به نظر میرسد رشد قیمت طلا به دلیل همین انتظار بازار برای توقف سیاست انقباضی فدرال رزرو در ماههای آینده بود.
اتفاقا فعالان بازار جهانی سابقه نسبتا خوبی در این گونه پیشبینیها دارند. برای مثال، سال گذشته علیرغم نگرانی شدید معاملهگران نسبت به افزایش تورم، فدرال رزرو تاکید داشت که تورم زودگذر خواهد بود و از کنترل خارج نخواهد شد. اما اندکی بعد، تورم به ویژه به واسطه جنگ روسیه و اوکراین چنان اوج گرفت که فدرال رزرو مجبور به افزایشهای کمسابقه در نرخ بهره شد و اذعان کرد که رشد قیمتها نگرانکننده شده است. باید دید آیا این بار هم فعالان بازار جهانی پیشگویی بهتری از فدرال رزرو خواهند داشت یا خیر.
منفی شدن رشد اقتصادی آمریکا برای دو فصل پیاپی
دومین سوخت رشد قیمت طلا آمار پنجشنبه تولید ناخالص داخلی ایالات متحده بود. GDP آمریکا در فصل گذشته ۰.۹ درصد افت را تجربه کرد و برای دومین فصل متوالی منفی شد. با توجه به یک رویکرد قدیمی که بیان میکند دو فصل رشد اقتصادی منفی به معنای قرار داشتن در رکود است، نگرانیها در این خصوص شدت گرفت.
البته دفتر ملی پژوهش اقتصادی یا NBER که مسئولیت ارزیابی رکود و رونق اقتصاد آمریکا است تاکید دارد دو فصل افت GDP برای تشخیص رکود کافی نیست و باید نشانههای دیگری را در سایر متغیرهای کلان مشاهده کرد. پاول هم در سخنرانی چهارشنبه شب سعی کرد در دام این توضیح نیفتد که دقیقا چه چیزی باعث میشود رویدادهای اقتصادی به عنوان رکود طبقهبندی شوند.
دومین نقطه عطف طلا در ۲۰۲۲
طلای جهانی در سال جاری با وجود اوجگیری تورم در جهان و جنگ در اوکراین با افت شدیدی مواجه شد و تا نزدیکی سطوح قبل از همهگیری کرونا سقوط کرد و تا حدی سرمایهگذاران را ناامید کرد. افزایش نرخ بهره آمریکا و تقویت دلار دو دلیل اصلی ریزش قیمتها ارزیابی میشدند.
اونس در مارس ۲۰۲۲ با تهاجم روسیه به اوکراین تا نزدیکی ۲ هزار دلار رشد کرد. سپس با آغاز سیاست انقباضی فدرال رزرو طلای جهانی افت تا کف ۱۷۰۰ دلار را تجربه کرد. حتی کمتر از دو هفته قبل شاهد نوسان طلا در کانال ۱۶۰۰ دلار بودیم. به این ترتیب طلا از سقف قیمتی ماه مارس تا کف اخیر ریزش حدودا ۲۰ درصدی را تجربه کرده است.
حال از هفته گذشته شاهد چرخش مسیر اونس به ریل صعودی هستیم. معاملهگران تکنیکال انتظار دارند در صورت عبور قیمت طلای جهانی از حدود ۱۷۸۷ دلار، حرکت صعودی جان تازه بگیرد.
پیشبینی قیمت طلای جهانی و داخلی
با این حال، پیشبینی قیمت طلا به سیاستهای آتی فدرال رزرو، وضعیت تورم و رشد اقتصادی و همچنین تحولات ژئوپلتیک وابسته است که باید این موارد را در ماههای آینده به دقت دنبال کرد. حتی فدرال رزرو هم گفته که از این پس دیگر تصمیمات خود را همچون گذشته دو یا سه ماه قبل از اجرا به اطلاع بازار نخواهد رساند. جروم پاول گفت: «بسیار دشوار است که سعی کنیم ۶۰ تا ۹۰ روز زودتر [راجع به سیاستها] اطلاعرسانی کنیم. خیلی چیزها میتوانند در اقتصاد و در سراسر جهان اتفاق بیافتند. بنابراین ما به خودمان فرصت خواهیم داد تا به دادهها نگاه کنیم و زمانی که باید تصمیم بگیریم، این کار را انجام دهیم».
طبق جدیدترین نظرسنجی کیتکو، کارشناسان عقیده دارند تغییر آرام در سیاست پولی فدرال رزرو باعث افزایش قیمت طلا در هفته آینده خواهد شد.از میان ۱۶ تحلیلگر وال استریت شرکتکننده در این نظرسنجی، ۱۱ تحلیلگر نسبت به طلا در کوتاهمدت خوشبین بودند. در سوی دیگر، سه تحلیلگر طلا را در هفته پیش رو نزولی و دو تحلیلگر خنثی پیشبینی کردهاند.
معاملهگران طلای داخلی باید علاوه بر روند طلای جهانی، قیمت دلار داخلی را نیز به دقت دنبال کنند که اکنون به واسطه افزایش عرضه بازارساز و شاید عدم خاتمه مذاکرات برجام در حدود ۳۲ هزار تومان ثابت مانده است. هر چند که دلار روی لبه پرتگاه حرکت میکند و پیش از این، با ناکامی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در قطر تا ۳۳ هزار تومان پیش رفت. به عقیده کارشناسان در صورتی که مذاکرات به شکست منجر شود شکست این مرز محتمل خواهد بود. در سناریوی مقابل، احیای برجام میتواند دلار آزاد را شاید تا سطوحی که اکنون دلار نیما در آن قرار دارد (حدود ۲۶ هزار تومان) تعدیل کند.