فردای اقتصاد: مرکز آمار ایران گزارش بازار مسکن شهر تهران را برای تیرماه ۱۴۰۱ منتشر کرد. طبق این گزارش در تیر شاخص مسکن تهران یک پرواز ۸.۳ درصدی را به ثبت رسانده است. بنا بر این گزارش، متوسط قیمت هر متر مربع خانههای معاملهشده در پایتخت طی ماه گذشته به مرز ۴۵ میلیون تومانی رسیده است. نکته مهم دیگر اما افت سنگین تعداد معاملات مسکن در تهران است. به طوری که طبق دادههای مرکز آمار، بازار مسکن در تیرماه شاهد افت ۴۰ درصدی تعداد معاملات املاک و رسیدن آن به حدود ۸۷۰۰ واحد مسکونی بوده است. با چنین جهشی، مجموع رشد قیمت مسکن طی تنها ۴ ماهه نخست سال به حدود ۲۷ درصد رسیده است. برخی تخمینها نشان میدهد بخش اصلی دارایی ایرانیها در بخش مسکن قرار دارد و نکته جالب توجه آن است که شهر تهران نقش کلیدی در این میان دارد. تخمینهای کارشناسی از ارزش بخش مسکن حاکی از آن است که نصف داراییهای مسکونی کشور در شهر تهران قرار دارد که رقم بسیار بزرگی است. به علاوه یکی از مختصات بخش مسکن در اقتصاد ایران سهم بالای هزینههای مربوط به تامین مسکن است که در میان شهرنشینان بسیار جدیتر نیز است. به همین دلیل بررسی تحولات قیمتی استان تهران برای سایر شهرها و حتی کل کشور اهمیت دارد.
رشد شدید قیمت مسکن تهران در اولین ماه تابستان
در چنین شرایطی آخرین دادههایی که مرکز آمار از تحولات بازار مسکن شهر تهران منتشر کرده نشان میدهد، اولین ماه تابستان برای تهرانیها پرهزینه بوده و میانگین قیمت مسکن طی یک ماه ۷.۱ درصد رشد کرده و در یک قدمی هر متر ۴۵ میلیون تومان رسیده است. همچنین در تیر ماه ١٤٠١ تورم نقطه به نقطه قیمت آپارتمانهای مسکونی شهر تهران به عدد ٤٥,٢ درصد رسیده که نشان میدهد تهرانیها نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۴۵ درصد افزایش قیمت در مسکن را تجربه کردهاند. نکته جالب توجه آن است که علیرغم افزیش شدید قیمت در تیر ۱۴۰۱، حجم معاملات حدود ۴۰ درصد نسبت به خرداد کاهش یافته است که تا حدی خلاف روند است.
سیگنال متناقض بازار مسکن در تیر ماه
در جدول زیر مهمترین تغییرات بازار مسکن تهران را مشاهده میکنیم که طبق ستون آخر تعداد معاملات طی یک ماه از حدود ۱۴ هزار به ۸.۶ هزار معامله رسیده است. این کاهش ۴۰ درصدی برای معاملات مسکن یک سینگنال متناقض است؛ چرا که بخش مسکن به دلیل چسبندگی بسیار زیاد قیمتی (حتی بیشتر از سایر کالاهای بادوام) عملا چرخههای رونق و رکود خود را در تعداد معاملات نشان میدهد و نه قیمت. در چنین فضایی کاهش شدید حجم معاملات مسکن شهر تهران میتواند به معنای رکود این بازار باشد که همزمانی آن با رشد قیمت ما را به این نتیجه میرساند که ریشههای افزایش قیمت در بازار مسکن تهران را نه در سمت تقاضا که باید در سمت عرضه جستجو کنیم. کمبود شدید عرضه مسکن در تهران به همران افزایش شدید هزینههای ساخت در تهران، حاشیه سود این کسب و کار را کاهش داده و همزمان سرمایه در گردش زیادی را میخواهد و به خودی خود میتواند قیمتها را افزایش دهد.