فردای اقتصاد: هفته میانی آذرماه در حالی پایان یافت که قیمت خودرو گوی سبقت را از دیگر گزینههای سرمایهگذاری ربود و در صدر بازده هفتگی بازارها ایستاد. در مقابل بورس به واسطه عقبنشینی شاخص کل تنها بازاری بود که هفته را منفی به پایان رساند.
خودرو صدرنشین بازارها
شاخص خودروی بورسان در این هفته رشد ۳.۳ درصد را نشان داد که بیشترین تاثیر در این افزایش بر عهده خودروهای داخلی بود که به دلیل نقدشوندگی بالاتر، به شرایط واکنشی سریعتر و بزرگتر نشان میدهند. این دومین رشد جدی قیمت خودرو برای دومین هفته متوالی به شمار میرود. در این میان بیشترین رشد قیمتی از آن رانا پلاس با افزایش ۶.۶ درصدی معادل ۲۳ میلیون تومان شد. شاهین نیز ۶.۱ درصد در مقیاس هفته گرانتر شد. پژو ۲۰۶ نیز در هفته گذشته با افزایش قیمت ۴.۶ درصدی همراه شد. کمترین رشد هفتگی قیمت نیز از آن تارا اتومات با افزایش قیمت ۱.۷ درصد در مقیاس هفته شد.
آرامش سکه در میانه کانال ۱۷ میلیون تومان
رتبه دوم سوددهترین بازار در هفته گذشته از آن سکه شد. قیمت سکه در هفته گذشته تا مرز ورود به کانال ۱۸ میلیون تومان نیز پیشروی کرده بود اما در ادامه بخشی از این رشد را برگشت و در نهایت با آرام گرفتن در قیمت ۱۷ میلیون و ۴۰۴ هزار تومان، هفته را با رشد ۰.۴ درصدی به پایان رساند. از یک طرف چشمانداز مثبت طلای جهانی پس از آنکه جروم پاول، روز چهارشنبه برای پایان دادن به رشته افزایش نرخ بهره ۰.۷۵ درصدی فدرال رزرو زمینهچینی کرد و از سوی دیگر محدودیت کمتر خرید سکه نسبت به دلار که همچنان در کانال ۳۶ هزار تومان نوسان میکند، در عامل اصلی افزایش تقاضا و در نتیجه رشد قیمت سکه به شمار میرود.
بیتکوین سوم شد
اما رتبه سوم بازار سودده هفته از آن پادشاه رمزارزها شد. قیمت بیتکوین در هفته گذشته با رشد ۰.۳ درصدی همراه شد. رابرت کیوساکی، نویسنده کتاب محبوب «پدر پولدار، پدر فقیر» معتقد است بهمحض اینکه فدرال رزرو سیاستهای سختگیرانه خود را کنار بگذارد و شروع به تزریق دلار بدون پشتوانه به اقتصاد کند، قیمت داراییهایی مانند بیت کوین، طلا و نقره افزایش خواهد یافت. به نظر میرسد یکی از دلایل اصلی این رشد قیمتی نیز چشماندازی باشد که به واسطه سخنان اخیر جروم پاول و انتظار برای کاهش سرعت رشد نرخ بهره فدرال رزرو در ادامه مسیر مبارزه با شیطان تورم باشد.
صعود آهسته و پیوسته قیمت دلار
قیمت دلار در هفته گذشته نیز صعودی بود و ۰.۲ درصد بیشتر شد. اسکناس آمریکایی در پایان این هفته به سطح ۳۶ هزار و ۴۶۰ تومان رسید. احتمال قطع گاز پتروشیمیها، تقاضای کریسمس و شائبه جبران کسری بودجه دولت با قیمتهای بالای دلار، سه بهانه زمستانی رشد نرخ ارز هستند. دکتر امیر کرمانی استاد اقتصاد دانشگاه کلمبیا در گزارشی که پاییز ۱۴۰۰ در سایت بورسان تحت عنوان تاثیر بحران گاز بر قیمت دلار منتشر شد، با اشاره به کسری سنگین گازی کشور اثر قطعی گاز صنایع بر قیمت دلار را به خوبی توضیح داده است: «برنامهی فعلی ما برای مقابله با این بحران چیست؟ قطع گاز نیروگاهها و جایگزینی آن با مازوت، برش سنگین و گازوییل، قطع گاز صنایع عمده و قطع گاز صادراتی. نتیجهی مورد اول از دست رفتن درآمدهای ارزی حاصل از فروش گازوییل و برش سنگین، آلودگی شدید هوا و قطعی احتمالی برق در زمستان است. قطع گاز صنایع هم موجب کاهش درآمدهای ارزی کشور در زمستان، افزایش قیمت داخلی محصولات این صنایع (به دلیل کاهش شدید تولید) و کاهش سود شرکتهای بورسی میشود. قطع گاز صادراتی در زمستان هم موجب هر چه کم اهمیتتر شدن نقش گاز ایران در برقراری تعادل اقتصادی با کشورهای همسایه میشود. عاملی که تاثیر مستقیم بر دسترسی ایران به منابع ارزیاش در این کشورها هم دارد. به عبارت دیگر قطع گاز صادراتی در زمستان نه تنها موجب کاهش درآمدهای ارزی میشود بلکه باعث کاهش دسترسی ایران به درآمدهای فعلی نیز میشود». در عین حال هر ساله با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال میلادی، تقاضای ارز از سوی بازرگانان و تجار برای تسویه حساب با طرفهای خارجی افزایش پیدا میکند. به همین دلیل برخی فعالان بازار ارز افزایش تقاضا در آستانه سال نوی میلادی را عاملی صعودی برای قیمت دلار میدانند. سومین مسأله به شائبهای قدیمی در بازار ارز برمیگردد که این روزها به دلیل نگرانیها از کسری بودجه سنگین دولت بیش از قبل شنیده میشود. به باور گروهی، با نزدیک شدن به انتهای سال، نگرانی دولت از کسری بودجه سنگین خود تشدید شده و از آنجایی که افزایش قیمت دلار دولت را قادر میسازد که بخش زیادی از کسری بودجه را تامین کند، بر خلاف گذشته در برابر جهش قیمت دلار اقدامی انجام نمیدهد. به ویژه آنکه به علت محدودیت دسترسی به درآمدهای ارزی هم بانک مرکزی تمایل یا امکان چندانی برای مداخله در بازار ارز ندارد.
بورس جاماند
بازار سهام اما هفته را با واگرایی دو نماگر خود به پایان رساند و در حالی که دماسنج اصلی بورس تهران با افت هفتگی ۱.۰۳ درصدی مواجه شده بود، شاخص هموزن حدود یک درصد افزایش ارتفاع داد. مهمترین تحول صورت گرفته در صنایع کشور که واکنش مستقیم بورس تهران را نیز در پی داشته، مسیر هموار خودروییها برای عبور از قیمتگذاری دستوری بوده است که به رشد قیمت سهام خودرویی و در نتیجه واگرایی شاخص هموزن انجامیده است. در این میان اما همچنان نبود چشمانداز مناسب و حتی واضح از آینده برخی متغیرهای اثرگذار همچون بازارهای جهانی، بودجه ۱۴۰۲، تحریمهای بینالمللی در فضای ناامیدی از احیای برجام و جاماندن دلار نیمایی از روند افزایش نرخ آزاد اسکناس آمریایی، اجازه رشدهای سریع را به بازار و سهام شاخصساز نمیدهند و میتوان گفت که کلیت بازار در یک شرایط رکودی و خنثی به سر میبرد که هر از چند گاهی براساس انتشار یک خبر یا اتفاق، روند صعودی یا نزولی بسیار متعادلی را به خود میگیرد.