فردای اقتصاد- دیپلماسی انرژی در ایران حدود چند دهه تحولات قابل توجهی را تجربه کرده است. تحولاتی که در نهایت به علت سیاستگذاریهای نادرست در حوزه انرژی سبب شد تا ایران از رقبای منطقهای خود جا بماند. ترکیب تحریمهای بینالمللی انرژی به همراه این سیاستگذاریها موجب شد تا ایران به سهولت از بازارهای انرژی به عقب رانده شود.
سرمایهگذاری ۶۰ میلیارد دلاری اخیر چین در قالب قرارداد ۲۷ساله تجاری در حوزه انرژی در قطر و تعامل و نزدیکی پکن به ریاض که هر دو رقبای ایران در منطقه محسوب میشوند، به خوبی نشان میدهد که کشوری که بهعنوان مهمترین شریک تجاری ایران قلمداد میشد و سند همکاری ۲۵ ساله با ایران امضا کرده، انتخابی جز ایران دارد.
دکتر هاشم اورعی، استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف و رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران در گفتوگو با «فردای اقتصاد» علت این انتخاب را حجم مبادلات تجاری چین با این کشورها در برابر ایران میداند و تأکید میکند که آن عدد، ملاک اولویت سرمایهگذاری چین خواهد بود.
او در این برنامه با اشاره به پیشروی کشورهای همسایه در صنعت نفت و گاز، در کنار افزایش مصرف گاز در ایران، هشدار داد که در آینده، صادرات گاز به عراق و ترکیه نیز با بحران روبرو خواهد شد، زیرا ایران با قطع گاهوبیگاه گاز صادراتی این پیام را به مخاطب صادر میکند که «ایران فروشنده قابل اعتمادی نیست».
ازسویی بحران انرژی در ایران به مرحله بغرنجی وارد شده است. با سرد شدن هوا و افزایش مصرف گاز خانگی، پتروشیمیها در تأمین خوراک دچار مشکل جدی شدهاند و نیروگاهها نیز با مازوتسوزی به استقبال آلودگی هوا رفتهاند.
مصرف بالای گاز خانگی نیز در ایران رکودی بیسابقه رقم زده است. دکتر اورعی در این باره میگوید در ایران معادل هفت میلیون بشکه در روز گاز مصرف میکنیم؛ به بیانی دیگر، ایران تنها میتواند یک هفتم تولید خود را صادر کند و الباقی تولید را در داخل میسوزاند.
استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف در این گفتوگو که مستند به آمار رسمی به تحلیل وضعیت کنونی میپردازد، بیان میکند که یک ایرانی ۲۴ برابر یک فرد اروپایی برای یک واحد در اقتصاد ملی، انرژی مصرف میکند.
دکتر اورعی در این برنامه به علتالعلل بحران انرژی در ایران که به گفته او یکشبه ایجاد نشده، اشاره و راهکارهای برونرفت از بنبست کنونی را تشریح میکند.