فردای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی، با بررسی فروض اساسی در مورد مالیات بر درآمد در بودجه سال ۱۴۰۲، پیش بینی می کند که از رقم ۱۲۹.۷ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده برای این بخش، تنها ۸۱.۵ هزار میلیارد تومان از آن تحقق یابد که معادل تحقق ۶۳ درصدی می باشد. در واقع این تخمین با استفاده از میانگین دو روش برآورد مختلف محاسبه شده است. یکی مقایســه عملکرد نه ماهه سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ و تسری آن به دوازده ماهه سال ۱۴۰۱، که بر اساس آن، رقم تحقق در حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است. و دیگری استفاده از آمار و اطلاعات مربوط به وصولی های نقــدی و ضمانت‌نامه ها و ترخیص‌های نســیه توســط گمرک جمهوری اسلامی ایران که نشان از تحقق درآمد ۶۵ هزار میلیارد تومانی از این محل دارد.
بر اساس این گزارش، ۵ عامل زیر جزو مهم ترین دلایل عملکرد پایین مالیات بر واردات در سال جاری بوده اند، که در صورت عدم اصلاح، منجر به کسری منابع در سال آینده نیز خواهند شد:
- عدم اجرای حکم قانون بودجه سال ۱۴۰۱ مبنی بر اصلاح نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق ورودی تا سه ماهه نخست سال جاری،
- کاهش نرخ حقوق گمرکی کالاهای اساسی دارو، تجهیزات پزشکی، نهاده های کشاورزی و دامی از ۴% به ۱%
- اصلاح و تقلیل طبقات سود بازرگانی اکثر کالاها،
- ممنوعیت واردات بیش از ۲۱۵۰ قلم کالاهای گروه ۴ و ۲۷ (کالاهای لوکس) که غالباً دارای مآخذ تعرفه ای بالایی می باشند،
- تقلیل نرخ حقوق گمرکی مواد اولیه و واسطه ای و اجزاء و قطعات به ۱٪.
طبق بررسی های کارشناسی و با در نظر گرفتن واردات ۴۸ میلیارد دلاری کلیه کالاها (نسبت به رقم ۵۸ میلیارد دلاری مفروض در لایحه بودجه)، نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی جهت محاسبه حقوق ورودی برای کلیه کالاها و نیز لحاظ کردن فروض زیر برای نرخ حقوق ورودی کالاها، حدود ۷۱ درصد از درآمد مدنظر دولت در لایحه بودجه از ناحیه مالیات بر واردات تحقق می یابد.
- واردات ۱۲ میلیارد دلاری کالاهای اساسی و دارو با نرخ حقوق ورودی ۱ درصد،
- واردات ۲ میلیارد دلاری خودرو با نرخ حقوق ورودی ۳۵ درصد
- واردات ۳۴ میلیارد دلاری برای سایر کالاها با نرخ حقوق ورودی ۶ درصد (به طور میانگین).
با این حال حتی با در نظر گرفتن واردات ۵۸ میلیارد دلاری و نیز نرخ حقوق گمرکی ۶ درصد برای تمامی کالاها، رقم تحقق ۱۱۸.۵ هزار میلیارد تومانی از این محل پیش بینی شده است که باز هم حاکی از کسری ۱۱ هزار میلیارد تومانی است.
تبادل نظر