فردای اقتصاد: هفته گذشته و با افزایش ۰.۷۵ درصدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو که طبق انتظارات بود، ریزش بازارهای جهانی متوقف و شاهد برگشت خوبی در قیمت‌ها بودیم. نفت که به زیر ۱۰۰ دلار نیز رسیده بود، هم‌اکنون به بالای این کانال بازگشته است. مس پس از ریزش تا مرز ۷هزار دلار بار دیگر به نزدیکی ۸هزار دلار برگشت و طلا نیز که کف ۱۷۰۰ دلاری را از دست داده بود، در حال حاضر در میانه این کانال نوسان می‌کند.
امروز (دوشنبه) اما پس از انتشار ضعیف‌تر از انتظار شاخص PMI دو کشور چین و ژاپن، نگرانی‌ها بابت کاهش تقاضا ادامه پیدا کرد و تاثیر آن را می‌توان در روند معاملاتی بازارهای جهانی مشاهده کرد. کشور چین که بزرگترین مصرف‌کننده کامودیتی در دنیاست، مدتی بود با سیاست کووید صفر برای رهایی از همه‌گیری کرونا، چشم‌انداز تقاضا را کاهش داده بود که یکی از دلایل اصلی ریزش‌های اخیر بازارهای جهانی به شمار می‌رفت. پس از این عبور این کشور از سیاست کووید صفر، انتظار بر این بود که وضعیت تولید آن روندی افزایشی به خود بگیرد اما انتشار آمار ضعیف‌تر از انتظارات PMI برای ماه ژوئن نگرانی‌ها را افزایش داد.
شاخص PMI چیست؟
شاخص PMI که در اقتصاد ایران از آن با نام شاخص مدیران خرید یاد می‌شود، عددی است بین صفر تا ۱۰۰ که به صورت ماهانه تصویری از وضعیت کل اقتصاد، صنعت و خدمات ارائه می‌دهد. در این شاخص آمار چندین پارامتر مهم از جمله تولید، میزان سفارشات، موجودی مواد اولیه، نیروی انسانی و... از مدیران شرکت‌های زیادی گردآوری می‌شود تا با ثبت عددی مشخص، وضعیت کلی اقتصاد در آن ماه مشخص بدست آید.
ثبت عدد بالای ۵۰ برای این شاخص در یک ماه مشخص، نشان از عملکرد بهتر اقتصاد در آن ماه دارد و در صورتی که عدد زیر ۵۰ ثبت شود، از کاهش شاخص‌های اقتصادی در بخش صنعت یا خدمات خبر می‌دهد. حال این عدد برای بخش تولید اقتصاد کشور چین به عدد ۴۹ کاهش یافته (انتظارات بر روی ۵۰.۴ بود) که کمترین مقدار در سه ماه اخیر بوده است درحالی که در ماه گذشته با ثبت عدد ۵۰.۲ امیدواری‌ها را برای بهبود اقتصاد این کشور افزایش داده بود. حال این موضوع نشان می‌دهد که سیاست‌های قرنطینه در این کشور تاثیر خود را بر تولید و تقاضا به طور کامل گذاشته و باعث افزایش فشار بر قیمت کامودیتی‌ها شده است تا چشم‌انداز کاهش تقاضا از سمت بزرگترین مصرف‌کننده دنیا بازارهای کالایی را با چالش مواجه کند.
سایه سنگین فدرال رزرو همچنان ادامه دارد
دلیل اصلی ریزش‌های اخیر قیمت کامودیتی در چند ماه گذشته، بدون شک سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو برای کنترل تورم بود. تورم در آمریکا طبق آخرین آمار به عدد ۹.۱ درصد رسید و فدرال رزرو طبق اظهاراتش همچنان پرقدرت به دنبال تورم ۲ درصدی حرکت می‌کند. این موضوع نشان می‌دهد که بانک مرکزی آمریکا پس از سه دوره افزایش نرخ بهره و رساندن آن به ۲.۵ درصد، کار خود را تمام نکرده و در نشست‌های بعدی نیز به افزایش نرخ بهره ادامه خواهد داد. البته پیش‌بینی می‌شود که با توجه به ظهور نشان‌هایی از بهبود شرایط تورمی، افزایش‌های بعدی نرخ بهره به قدرت قبل نباشد و حوالی ۰.۲۵ تا ۰.۵ درصد نوسان کند.
بنابراین فعلا نمی‌توان حکم قطعی به ریزش ترس بازارها از تصمیمات فدرال رزرو داد و کنترل تورم توسط افزایش نرخ بهره در اواسط مسیر خود قرار دارد بنابراین انتظار می‌رود که فعلا رالی صعودی پرقدرتی همچون قبل برای کامودیتی‌ها وجود نداشته باشد هرچند که به دلایل ذکر شده، ریزش‌های سنگین همچون چند ماه قبل نیز دور از انتظار است.
تبادل نظر