فردای اقتصاد: بورس تهران امروز بالاخره توانست پس از گذشت حدود ۲ سال و ۸ ماه، سقف تاریخی خود پس بگیرد و از آن فراتر برود. مسیری که طی این مدت با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود و روزهایی را به ثبت رساند که تاریخچه ذهن سهامداران برای همیشه باقی خواهد ماند. قصه‌ای که اغلب با خاطرات تلخ همراه بود اما اکنون نوید روزهای روشنی را می‌دهد. شاخص کل بورس طی معاملات روز جاری توانست با رشد ۱.۴ درصدی به محدوده ۲.۱۱۹ میلیون واحدی برسد و سقف جدیدی را به ثبت برساند (سقف قبلی شاخص کل بورس در مرداد سال ۹۹ حوالی ۲.۱۰۳ میلیون واحد بود). در سمت دیگر اما شاخص هم‌وزن که مدتی است سقف تاریخی خود را پشت سر گذاشته است، امروز نیز با رشد ۱.۱۱ درصدی همراه شد.
روند ارزش معاملات خرید سهام نیز با شروع سال جدید در محدوده‌های بالایی قرار گرفته است و در بازار امروز نیز شاهد به ثبت رسیدن عدد ۱۴۴۳۰ میلیارد تومان بودیم که این موضوع با توجه به عرضه‌های نیمه دوم معاملات، با خروج پول ۴۸۲ میلیارد تومانی از سمت کدهای حقیقی همراه بود. روند رو به رشد ارزش معاملات خرد سهام به نوعی سنجه‌ای برای رصد رونق بازار سهام است که افزایش آن می‌تواند به خوبی میزان استقبال و برگشت سرمایه‌گذاران به بازار را مخابره کند. عددی که امروز برای ارزش معاملات خرسد سهام به ثبت رسید، جایگاه دومین رکورد از شهریور ۱۴۰۰ را به خود اختصاص داد.
روند رو به رشد بازار سهام که از ابتدای اسفند ماه سال گذشته آغاز شد، همچنان با قدرت ادامه دارد و به نظر می‌رسد فعلا هیچگونه خبری توانایی متوقف کردن قطار بورس تهران را ندارد. این صعود بی‌وقفه و شکست سقف تاریخی محرک‌های بسیاری را در دل خود جای داده است که هرکدام می‌تواند دلیل مهمی برای رشد یک بازار باشد که اکنون همگی به صورت یکجا برای بازار سرمایه فراهم شده‌اند. با این حال اما نکته‌ای که شاید برای سهامداران اهمیت بیشتری از نماگر اصلی تالار شیشه‌ای دارد، این است که آیا با شکست سقف تاریخی شاخص کل، زیان سهامدارانی که در روزهای اوج بورس تهران در سال ۹۹ سهام خریداری کرده‌اند بازگشته است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که ۵۰۰ نماد همچنان از سقف سال ۹۹ خود پایین‌تر هستند و ۲۵۰ نماد نیز بیش از ۵۰ درصد فاصله قیمتی با سقف خود دارند.
بورس چگونه به اوج برگشت؟
برگشت نماگرهای اصلی تالار شیشه‌ای به سقف تاریخی خود دلایل متعددی دارد که البته این موضوعات از ابتدای اسفند ماه سال گذشته و با هم‌زمانی با یکدیگر که منجر به یک هم‌افزایی شد، به صورت واضحی خود را نمایان کرد. تا قبل از این هر صعودی در بازار سرمایه پس از مدتی کوتاه با یک خبر، تصمیم و یا سیاستگذاری غلط سرکوب می‌شد و بار دیگر سهامدارن، سبد سرمایه‌گذاری خود را با رنگی سرخ نظاره می‌کردند. با این حال اما به نظر می‌رسد که اکنون جبهه صعودی بورس تهران به قدری قدرتمند شده است که دیگر با یک اظهار نظر ساده نمی‌توان انتظار ترس جدی در معاملات روزانه سهام داشت. نمونه این موضوع را می‌توان به خوبی در معاملات بورس روز گذشته مشاهده کرد که هیجان منفی ایجاد شده از سمت خبر بازگشت دلار ۲۸۵۰۰ تومانی به نرخ پایه محصولات داخلی بورس کالا، به سرعت تخلیه شد و بازگشت قدرتمند تقاضا توانست نماگرها را از محدوده منفی به مثبت برساند. بنابراین می‌توان اینگونه برداشت کرد که اکنون اهالی بازار سرمایه با چشمان بازتری به معاملات خود می‌پردازند و درگیر هیجانات و نگرانی‌های کاذب نمی‌شوند.
فارغ از این مسائل، دلیل برای رشد بورس طی چند ماه اخیر کم نبود. رشد شدید نرخ دلار در بازار آزاد و رسیدن به کانال ۶۰ هزار تومانی، تورم سالانه بیش از ۴۵ درصدی در کشور، چشم‌انداز یک دوره تورمی دیگر در سال جدید، جاماندگی چشمگیر سهام از رقبای خود، سیاست‌های جدید ارزی با مرکز مبادله ارز و طلا، بسته‌های حمایتی سازمان بورس، گزارش‌های مناسب از عملکرد شرکت‌ها و... همگی دست به دست هم دادند تا بالاخره قرعه صعود بازارها به نام بورس بیفتد و بخشی از ضرر و زیان اخیر خود را جبران کند.
با این حال اما شکست سقف تاریخی بورس طی معاملات روز جاری دو محرک مهم را پشت خود داشت. یکی از دلایل اصلی این موضوع به نامه روز گذشته بانک مرکزی ارتباط دارد که طبق آن مصوب شد از این پس نرخ تسعیر دلار برای خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها به ۲۸۵۰۰ تومان بازگردد اما این شرکت‌ها بتوانند ارز حاصل از صادرات خود را با نرخ مرکز مبادله به فروش برسانند. این موضوع موجب می‌شود که این شرکت‌ها بتوانند خوراک ارزان‌تری دریافت کنند و محصولات خود را با دلار بالاتری به فروش برسانند که تاثیر خوبی بر سودآوری آنها خواهد داشت. محرک دوم اما در گروه خودرویی جا دارد. گروهی که نوسانات زیادی را طی ماه‌های اخیر تجربه کرد و پس از ناامیدی از بورس کالا اکنون در انتظار اعلام نرخ‌های جدید برای محصولات خود است. طبق خبرهای منتشر شده احتمال دارد که طی روز جاری قیمت جدید محصولات خودروسازان اعلام شود و گفته شده این نرخ‌ها به قدری خواهد بود که اهداف سوداگرانه را در بازار آزاد از بین خواهد برد. این صنعت مدت‌هاست که چشم انتظار تحولی بزرگ بوده تا بتواند خود را از مهلکه زیان‌های انباشته رها کند و اکنون ممکن است این آرزو به حقیقت تبدیل شود.
فشار عرضه‌ها پس از فتح قله
بورس امروز پس از شکست سقف تاریخی خود با افزایش عرضه‌ها مواجه شد و بخشی از رشد روزانه خود را از دست داد. این موضوع را می‌توان از چند منظر مورد بررسی قرار داد که سمت آن رسیدن به سقف تاریخی است که همواره به دلیل مسائل تکنیکالی و روانی موجب قدرت گرفتن فروشندگان می‌شود. با این حال اما، در نهایت خریداران قدرت بیشتری در معاملات امروز داشتند و به‌رغم افزایش عرضه‌ها در بورس امروز، قدرت در سمت تقاضای بازار بود.
از طرفی پتروشیمی‌ها تحت تاثیر خبری که دیروز در بازار منتشر شد از شکاف (رانت) ایجاد شده میان ارز تخصیصی برای خوراک و ارز در دسترس برای صادرات منتفع خواهند شد. چراکه به‌نظر می‌رسد خوراک پتروشیمی‌ها با ارز ۲۸۵۰۰ قیمت خواهد خورد و در طرف مقابل ارز ناشی از صادرات آنها با نرخ بازار دوم نیما یعنی بالاتر از ۳۶۵۰۰ تومان به فروش خواهد رسید. بر این اساس در چنین شرایطی انتظار می‌رود حاشیه سود شرکت‌هایی که عمده محصول خود را صادر می‌کنند یا به شکل رقابتی در بورس کالا می فروشند، افزایش یابد. این موضوع اما یک چهره نگران کننده نیز دارد. دسته‌ای از کارشناسان بر این باورند که این اقدام دولت و کاهش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها خبر از این می‌دهد که احتمالا باید در ادامه منتظر اتفاق‌های دیگری از سمت دولت باشیم که اجازه ندهد قیمت فروش محصولات پتروشیمی به خصوص در بورس کالا در سطوح کنونی بماند و امکان افزایش حاشیه سود را از این شرکت‌ها بگیرد. به همین دلیل بخشی از معاملات این گروه پس از گذشت یک ساعت با افزایش عرضه همراه شد. ف
فشار فروش در صنعت خودرو نیز ناشی از اخبار ضدونقیضی است که در روزها و هفته‌های معاملات این صنعت را تحت تاثیر قرار داده است. چرا که به نظر می‌رسد اغلب سرمایه گذاران این صنعت به دلایلی متنوعی نظیر تصمیمات خلق‌الساعه شورای رقابت، کنسل شدن فروش خودرو در بورس کالا و ... از این صنعت ناامید شدند و با سود کم و حتی بدون ضرر تمایل دارند از این صنعت خارج شوند. علاوه براین، در چنین شرایطی که سازوکار مشخصی در بازار خودرو وجود ندارد و تصمیمات و سیاست‌های متعدد و بعضا متناقض عملکرد صنعت را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد، فعالان بورسی حتی توجهی به خبر مثبت افزایش احتمالی نرخ‌های فروش کارخانه خودروها نیز توجهی ندارند.
تبادل نظر