رکود تورمی چیست؟ رکود چه زمانی با تورم همزمان میشود یا سوال بهتر اینکه تورم در چه زمانی به رکود منجر شده و رکود تورمی را به وجود میآورد؟ یکی از مهمترین رکودهای تورمی معاصر چطور اقتصاددانها را غافلگیر کرد؟
رکود تورمی به زبان ساده؛ در مدلهای اقتصادی، وقتی که اقتصاد در رونق است و نرخ بیکاری هم پایین، تورم به یک دلیل ساده افزایش پیدا میکند و آن هم این که افراد پول بیشتری دارند که با آن کالا خریداری کنید.
همانطور که وقتی اقتصاد در رکود است و بیکاری زیادی هم در اقتصاد هست، تورم معمولا افزایش پیدا نمیکند چون پول زیادی برای خرید کالا ندارید. اما رکود تورمی یک وضعیت استثنائی است. وضعیت عجیبی که در دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ میلادی برای یک سری از کشورها مانند ایالات متحده به وجود آمد که با اینکه در رکود اقتصادی بودند و نرخ بیکاری آنها بسیار بالا بود، تورمشان هم به شدت افزایش پیدا کرد. رکود اقتصادی چیست؟
برای توضیح این رکود تورمی دو سناریو وجود داشت: یکی اینکه افزایش چشمگیر قیمت نفت باعث افزایش هزینه تولید شده و شرکتها نتوانستند خودشان را با شرایط جدید قیمت نفت وفق بدهند، شرایطی که به دلیل تحریم اوپک در سال ۱۹۷۳ و انقلاب ۱۹۷۹ ایران اتفاق افتاده و قیمت نفت در عرض چند ماه بیشتر از دو برابر شده بود.
دوم اینکه میلتون فریدمن معتقد بود مشکل از ضعف در هدایت سیاست پولی است و بانکهای مرکزی باید برای مقابله با تورم تهاجمی تر عمل میکردند. به همین دلیل هم وقتی از سال ۱۹۷۹، پل ولکر رئیس فدرال رزرو شد، سیاستهای ضد تورمی تهاجمی فریدمن را اجرا کرد، همچنین دیگر افزایش چشمگیری هم در قیمت نفت رخ نداد و اتفاقا قیمت نفت کاهش پیدا کرد.
به دلیل این دو مسئله یا شاید مسائل دیگری در کنار آنها، رکود تورمی به پایان رسید اما این رکود تورمی کاملا نشان داد که مدلهای اقتصادی بیعیب نیستند، و به عبارت دیگر همیشه ممکن است اتفاقاتی بیفتد که اقتصاددانها را غافلگیر کند.
رکود تورمی چیست؟
به همزمانی رکود اقتصادی و تورم در یک کشور، رکود تورمی گفته میشود. رکود تورمی یکی از دشوارترین چالشهای اقتصادی برای هر جامعهای است.
تورم (INFLATION) و رکود اقتصادی (STAGNATION) دو عامل منفی و تهدیدکننده اقتصاد کشورها هستند. رکود اقتصادی زمانی به وجود میآید که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) روند کاهشی داشته باشد. تورم نیز به معنی افزایش مداوم سطح عمومی قیمتها در دورههای مختلف است.