گفت‌وگو با فریدون فشارکی، کارشناس برجسته بازار نفت و موسس و مدیرعامل موسسه مشاور نفت فکتز گلوبال انرژی
بازار نفت از آغاز تاکنون بازیگران مختلفی را به خود دیده است. «قدرت» در این بازار به‌صورت مداوم بین تولیدکنندگان، صاحبان تکنولوژی و مصرف‌کنندگان در چرخش بوده است.
تقابل تولیدکنندگان و صاحبان تکنولوژی و طناب‌کشی برای قدرت‌سنجی در بازار، از همان ابتدا آغاز شد.
شکل‌گیری سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و همچنین سازمان بین‌المللی انرژی که اتاق فکر بازار نفت به شمار می‌رود، نمونه‌ای برای آن بود تا طرفین تکلیف دست بالای بازار نفت را روشن کنند.
در این میان، ظهور بورس‌ها که منجر به کاهش اثر سیاستمداران در این بازار شد نیز نقش قابل توجهی ایفا کرد.
این کشمکش‌ها سرانجام به کجا رسید و قدرت در بازار نفت از آن کدام بخش شد؟
چه کسی قیمت نفت را در بازار تعیین می‌کند؟
آیا کماکان سیاستمداران در اثرگذاری بر بازار نفت موفق هستند؟
داستان اوپک و اوپک‌پلاس، وحدت است یا تقابل؟
در بخش اول این برنامه میراث سده با فریدون فشارکی، کارشناس برجسته بازار نفت و موسس و مدیرعامل موسسه مشاور نفت فکتز گلوبال انرژی به بسیاری از پرسش‌هایی که در این زمینه مطرح شد، پاسخ دادیم.
فریدون فشارکی بنیانگذار و رئیس FGE است و به‌عنوان یکی از پیشگامان تحلیل بازار نفت و گاز و مطالعات بازارهای انرژی آسیا، اقیانوسیه و خاورمیانه از اوایل دهه 1980 شناخته می‌شود.
او که عضو هیئت مدیره شرکت بورس دوبی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بورس‌های جهان است، به خوبی توانست بازار نفت در صد سال اخیر و سنجش جایگاه نفت ایران در جهان را مورد ارزیابی قرار دهد.
در سال 1995، به‌عنوان عضو ارشد انجمن اقتصاد انرژی ایالات متحده برای خدمات برجسته در زمینه اقتصاد انرژی انتخاب شد و در سال 2002 ، به‌عنوان همکار ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن دی‌سی منصوب شد.
او در سال 2012 جایزه برجسته IAEE را دریافت کرد. این جایزه در طول سه دهه گذشته، برای اولین‌بار به یک ایرانی برای خدمات ممتاز و تلاش‌های بی‌وقفه در حوزه نفت اعطا شد. «زکی یمانی» وزیر اسبق نفت عربستان و «دانیل یارگین»، تئوریسین بین‌المللی نفت، در فهرست برندگان جوایز موسسه IAEE قرار دارند
بخش دوم
صنعت نفت ایران در قاب صد ساله، گواه بر چه عمکردی است؟ آیا درست عمل کرده‌ایم یا قدم‌های انحرافی زیادی را تجربه کرده‌ایم؟
فریدون فشارکی، کارشناس برجسته بازار نفت و موسس و مدیرعامل موسسه مشاور نفت فکتز گلوبال انرژی در دومین قسمت از برنامه «جایگاه ۱۰۰ ساله نفت ایران در جهان»، قابی نو درمورد صنعت نفت ایران ارائه می‌دهد.
فشارکی که در بخش اول این برنامه توزیع قدرت بین تولیدکنندگان، صاحبان تکنولوژی و مصرف‌کنندگان را مورد بررسی قرار داده بود، این‌بار نیم‌نگاهی به خودکفایی در صنعت نفت دارد.
بنیانگذار و رئیس FGE در قسمت اول این برنامه از ظهور بورس‌ها و کاهش اثر سیاستمداران در بازار نفت گفته بود و این‌بار از ظرفیتی که ایران می‌توانست در صنعت نفت بدست آورد و در اختیار آیندگان قرار دهد، می‌گوید.
او در قسمت دوم برنامه سده با موضوع «جایگاه ۱۰۰ ساله نفت ایران در جهان»، به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد:
آیا خودکفایی در صنعت نفت به نفع ایران است؟
ایران اگر صندوق ذخیره درآمد ارزی داشت تا چه اندازه از تحریم‌ها متاثر می‌شد؟
آیا ایران برای برجام آوانس می‌دهد؟
آیا تحریم نفت ایران و ونزوئلا مشابه است؟
فشارکی در این قسمت، از چگونگی فروش نفت ایران در بازار جهانی و سناریوی برجام برای نفت ایران می‌گوید.