تراس؛ مرکل است یا تاچر؟

فردای اقتصاد: اوکراینی‌ها با انتخاب ولودیمیر زلنسکی، یک کمدین تلویزیونی را به عنوان رییس‌جمهور انتخاب کردند و یک «وینستون چرچیل» کاریزماتیک به دست آوردند. در انتخاب بوریس جانسون، بریتانیایی ها برعکس عمل کردند: آنها کسی را انتخاب کردند که دوست دارد شبیه چرچیل باشد اما انتخاب آنها کمدینی است که به فساد هم گرایش دارد.
اکنون که حزب حاکم محافظه‌کار بریتانیا به جای جانسون، لیز تراس، نخست‌وزیری که الگوی خود را تاچر می‌داند، انتخاب کرده‌است، همه حدس می‌زنند که او چگونه عمل خواهد کرد. اما اگر بخواهیم با مسامحه با او نگاه کنیم، تراس ممکن است بخش کمی از تاچر را با بخشی از عمل‌گرایی پولادین و آلمانی آنگلا مرکل ترکیب کند.
تراس، ۴۷ ساله، مانند قهرمانش، مارگارت تاچر، از اعضای شاخص حزب محافظه کار حاکم نیست. او در یک مدرسه دولتی تحصیل کرد، از نظر علمی درخشید و از دانشگاه آکسفورد فارغ التحصیل شد. او به تقلید از تاچر، در اولین مناظره نامزدها در ماه ژوئیه با پیراهنی سفید با پاپیون در انظار عمومی ظاهر شد. هنگامی که از تراس خواسته شد یک نقص شخصیتی خود را نام ببرد، او با الهام از تاچر گفت: «شاید اندکی خشن باشم.»
تراس، درست مانند تاچر، زمانی قدرت را به دست می گیرد که کشورش در وضعیت اقتصادی بسیار نامساعدی به سر می‌برد. در سال ۱۹۷۹، بریتانیا به عنوان «مرد بیمار اروپا» شناخته ‌می‌شد. در آن سال، تورم بریتانیا به ۱۳ درصد رسیده‌ و این کشور ۲۹ میلیون روز کاری را به دلیل اعتصابات از دست داد.
 امروز، تورم بریتانیا به همان سطح نزدیک شده‌است و کارگران راه‌آهن، پرستاران،رفتگران، کارکنان پست، معلمان و کارمندان دولت یا در حال اعتصاب هستند یا برای انجام این کار برنامه‌ریزی می کنند. افزایش قیمت گاز طبیعی، باعث ایجاد بحران در هزینه زندگی مردم شده‌است. در اول اکتبر، قبض انرژی خانوارها ۸۰ درصد افزایش می یابد مگر اینکه تراس کاری انجام دهد. این امر علاوه بر افزایش ۵۴ درصدی است که در ماه آوریل رخ داد.
به نظر می‌رسد تراس نگران قضاوت دیگران درباره او به دلیل برخورد گاه خشنش با مسائل حساس،  لقب «نارنجک دستی» لقب گرفته‌است، اما به عنوان وزیر امور خارجه و وزیر بازرگانی شهرت زیادی برای انجام کارها داشت. او درست در زمان افزایش قیمت‌ها، وعده کاهش مالیات و هزینه‌های اضافی دولت را می‌دهد و این کوکتل تورمی را با حمله به اعتبار بانک مرکزی بریتانیا ترکیب کرده‌است. اما شاید هدف او وارد کردن شوک به «مرد بیمار اروپا»ست. وقتی تراس از مقامات بلندپایه دولتی به دلیل کم‌کاری در تقویت اقتصاد بریتانیا انتقاد می‌کند، احتمالا نکته‌ای دارد.
با این حال یک تفاوت اساسی بین تاچر و تراس نیز وجود دارد. تاچر یک سیاستمدار به شدت اصولگرا بود. تراس اما به هیچ روی شبیه او نیست. شاید برخی از چرخش‌های او نشان‌دهنده رسیدن به بلوغ فکری باشد. شاید چندان مهم نباشد که او به‌عنوان دانشجو، یک لیبرال دموکرات بود تا محافظه‌کار. این موضوع هم چندان حائز اهمیت نیست که در دوران کودکی، در کنار مادرش که یک فعال اجتماعی بود، در تظاهرات ضد هسته‌ای شرکت می‌کرد. اما تبدیل او از یک مخالف برگزیت به دشمن سرسخت اروپا، قطعاً تغییری غیر تاچری است. نکته خنده‌دار این است که او اکنون به عنوان قهرمان هوادار خروج از اتحادیه اروپا شناخته می‌شود.
سیاستمداران تمایل دارند با برانگیختن احترام یا عشق، به پیشرفت برسند. اما تراس ممکن است بیش از حد فرصت‌طلب باشد که بتواند برای خود احترام بخرد. او آنقدرها هم جذاب نیست که بتواند عشق دیگران را برانگیزد. به لطف یوتیوب، هنوز هم می‌توانید سخنرانی خنده‌دار و بی‌روح او در سال ۲۰۱۴ درباره عظمت کشاورزی بریتانیا را تماشا کنید. عملکرد او از آن زمان بهبود یافته است، اما در حد متوسط! تراس در سخنرانی پیروزی‌اش در روز دوشنبه، آنقدر یکنواخت صحبت کرد که مخاطبان وفادار به حزب نمی‌دانستند که چه زمانی باید کف بزنند. انتظار می‌رود مانند او مانند هر سیاستمدار دیگری به طور مکرر در انظار عمومی حاضر شود. این موضوع اما برای تراس موضوع چندان راحتی نخواهد بود.
پیروزی و انتخاب تراس به عنوان نخست‌وزیر، حاصل داوری اعضای پارلمان بریتانیا که هر روز با او کار می‌کنند و او را بخوبی می‌شناسند نبود بلکه حاصل رای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر از اعضای حزب محافظه‌کار بود که به طور میانگین ثروتمندتر و مسن‌تر از سایر اعضای حزب بودند.
با این حال تراس یک نقطه قوت مهم دارد. او به جای تنبلی، یک مبارز است تا یک شاهزاده خودشیفته و این مدل ممکن است بیشتر شبیه مرکل باشد تا تاچر. صدراعظم سابق آلمان نه کاریزماتیک بود و نه اصولگرا. با این حال او به مدت ۱۵ سال بر سیاست آلمان تسلط داشت. دستاورد او نشان می‌دهد که چگونه کار سخت و عمل‌گرایی می تواند موفقیت سیاسی پایداری ایجاد کند.
تراس ممکن است آن تاچری که آرزویش را دارد نباشد، اما به دلیل قاطعیت و غریزه صحیح سیاسی، هنوز ممکن است یک سورپرایز باشد.

منبع: واشنگتن‌پست