فردای اقتصاد-مانی بشرزاد: قبل از جنگ جهانی اول، آرژانتین جزء ۱۰ کشور ثروتمند دنیا بود اما پس از اینکه خوان پرون در سال ۱۹۴۳ قدرت گرفت، این کشور به سوی سوسیالیسم پیش رفت و سیاست‌های اقتصادی آرژانتین بر مبنای برنامه‌ریزی مرکزی و نقش فعال‌تر دولت شکل گرفت و اقتصاد رو به رشد آرژانتین را تبدیل به یک اقتصاد فقیر کرد. در دوره رشد آرژانتین این کشور لقبش «اروپای نوین» بود اما امروز ساختمان‌های قدیمی آن ما را به یاد اروپای قرون وسطی می‌اندازد. رکود اقتصادی چیست؟
خاویر میلی که در انتخابات مقدماتی، در میان ۲ حزب دیگر با حدود یک‌سوم آرا پیروز شده است، امید آزادی‌خواهان برای ریاست جمهوری آرژانتین است. با وجود اینکه انتخابات اصلی در ماه اکتبر است اما انتخابات مقدماتی به وضوح به ما نشان می‌دهد که مردم آرژانتین به دنبال چه سیاست‌هایی هستند.
لیبرتارینسم و آنچه در آمریکای لاتین به آن لیبرالیسم گفته می‌شود، در آرژانتین هیچگاه به مانند امروز طرفدار نداشته است. میلی یکی از دلایل اصلی این موضوع است. او سال‌ها در تلویزیون آرژانتین به عنوان کارشناس اقتصادی می‌رفت و از سختی‌هایی که آرژانتینی‌ها در اقتصاد دولتی می‌کشیدند سخن می‌گفت. اگر میلی در انتخابات ماه اکتبر پیروز شود آرژانتین می‌تواند اولین رئیس جمهور لیبرتارین خود را داشته باشد. در آمریکای جنوبی که سال‌های سال از ادبیات تا سیاست و اقتصاد آن در دست سوسیالیست‌ها بوده، ظهور یک رئیس جمهور لیبرتارین پدیده جالب و هیجان‌انگیزی است.
اکثر پیش بینی‌ها می‌گفت او نفر آخر می‌شود اما کمپین او پیامی مهم و قوی برای مردم آرژانتین داشت که باعث شد او در انتخابات نفر اول شود. جدا از ادبیات پوپولیستی‌اش، ایده‌های اقتصادی و سیاسی او عوام‌فریبانه نیست و آرژانتین را می‌تواند از تورم، بیکاری و پول بی‌ارزش برهاند. علاقه میلی به اقتصاددان های لیبرال به حدی است که اسم سگ‌های خودش را روتبارد، میلتون فریدمن و رابرت لوکاس گذاشته است.
ایده‌های اقتصادی خاویر میلی
اندیشه اقتصادی او ترکیبی از مکتب اتریش و پول‌گرایان است. او بن برنانکه را بهترین بانکدار تاریخ می‌داند اما در عین حال می‌خواهد بانک مرکزی آرژانتین را از بین ببرد. برای خیلی از افراد شاید این طرز فکر عجیب و متناقض باشد اما منطقش این است: بانک مرکزی نباشد بهتر است، اما اگر هست، بیاییم از سیاست‌های پول گرایان استفاده کنیم.
میلی در یکی از سخنرانی هایش گفت: «لیبرالیسم به معنای دفاع از حق حیات، آزادی و مالکیت است. نهادهای لیبرال از مالکیت شخصی، آزادی بازار کار، تقسیم کار، همکاری اجتماعی، بازار آزاد و دولت محدود حمایت می‌کنند. لیبرالیسم کمک به همسایه‌تان با پبیشنهاد محصولات و خدمات بهتر است، به همین دلیل ما از آن دفاع می‌کنیم». انگار مردم آرژانتین نیز با میلی هم عقیده‌اند و یک سوم آن‌ها به او رای داده‌اند.
نارضایتی آرژانتینی‌ها از وضعیت اقتصادی
اوضاع امروز آرژانتین جالب نیست، حدود ۴۰ درصد از جمعیت زیر خط فقر زندگی می‌کند، فساد و جرم و جنایت روند افزایشی دارد و تورم امسال آرژانتین از ۱۰۰% عبور کرد. بسیاری از رای‌دهندگان به این باور رسیده‌اند که باید کسانی را که ۳۰ سال قدرت را در دست داشته‌اند از جایشان تغییر دهند. یکی از رای‌دهندگان می‌گفت: ۳۰ سال است هیچ چیز از جایش تکان نخورده و ما خسته شده‌ایم.
یکی دیگر از رای‌دهنگدان در مصاحبه‌ای گفت: من از ایده‌های میلی خوشم می‌آید، او به رای‌دهندگان دروغ نمی‌گوید و نمی خواهد با مالیات پول ما را بگیرد. در یک پدید بسیار حیرت‌انگیز میلیون ها آرژانتینی با اصول لیبرالیسم کلاسیک به مانند مالیات پایین، دولت محدود و بازار آزاد همصدایی می‌کنند.
نکته جالب تعداد رای‌دهنده‌ها نیست بلکه کسانی هستند که به حزب او رای داده‌اند. بسیاری از مناطقی که او در آن به اکثریت دست یافت، در دهه‌های گذشته به نمایندگان احزاب چپ (پرونیست‌ها) رای می‌دادند. آمار میلی فوق‌العاده بود، در ۱۶ منطقه پیروز شد و بیش از ۷ میلیون رای آورد، آخرین باری که یک لیبرتارین اینگونه درخشیده بود ریکاردو لوپز مورفی آرژانتینی بود که در سال ۲۰۰۳ توانسته بود به ۱۶ درصد آرا دست پیدا کند، عددی نصف آرای خاویر میلی.
بخش بزرگی از طرفداران خاویر میلی جوانان هستند. میلی زبان آن‌ها را می‌فهمد و بلد است چگونه با آن‌ها ارتباط برقرار کند. آن‌ها که بیشتر سال‌های زندگی خود را در رکود اقتصادی گذرانده‌اند به طرفداران بزرگ میلی تبدیل شده‌اند. میلی تعریف می‌کند زمانی که او سال‌ها پیش در تلویزیون از لیبرالیسم دفاع می‌کرده، لیبرالیسم در حد یک فحش بوده است.
گرایش مالی به دلاریزاسیون اقتصاد آرژانتین
سیاست‌های مالی او نیز قابل توجه است. او می‌خواهد بانک مرکزی آرانتین را از بین ببرد و اقتصاد را دلاریزه کند. رای‌دهندگان نیز به این ایده روی خوشی نشان داده‌اند. یکی از رای‌دهندگان می‌گوید: تمامی کشورهایی که تورم را مهار کردند و اقتصاد آن‌ها رشد کرده، دلاریزه شده‌اند.
میلی توانسته ایده‌هایی به مانند محافظت از مالکیت شخصی و دولت محدود را به گونه‌ای ارائه دهد که به مذاق رای‌دهندگان خوش بیاید. او می‌خواهد کنترل قیمت‌ها را از بین ببرد تا سیستم قیمت‌ها بتواند کار خود را در اقتصاد انجام دهد و حتی وعده داده حق حمل اسلحه را برای شهروندان تضمین می‌کند.
حتی اگر میلی در انتخابات ماه اکتبر برنده نشود، درس مهمی به ما داده و این درس اهمیت ایده‌ها است. لیبرالیسم کلاسیک اندیشه‌ای قوی است که تاکنون نتوانسته با مخاطبان خود ارتباط برقرار کند و مردم اغلب دچار کج‌فهمی شده‌اند.
طریقه ارائه ایده‌ها به اندازه خود ایده‌ها دارای اهمیت است. با جلب توجه و کسب حمایت میلیون‌ها آرژانتینی، خاویر میلی نشان داد که آزادی‌خواهی می‌تواند پیروز شود.
تبادل نظر