فردای اقتصاد: تعدیل دلاری ارزش تراکنش‌های شاپرک برای مهرماه نشان می‌دهد که علی‌رغم بهبود نسبت به ماه‌های اخیر، همچنان نسبت به سال گذشته در سطوح پائینی قرار دارد. با این حال نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی حاکی از کاهش انتظارات تورمی است.
سامانه شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی (شاپرک)، شبکه‌ای است که تمامی ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت و پایانه‌های فروش آنها را در نظامی یکپارچه گرد هم آورده و تمهیدات لازم را برای اتصال مستقیم ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت به زیرساخت‌های ملی پرداخت و تسویه را فراهم می‌کند. در واقع شاپرک دربرگیرنده کلیه تراکنش‌های حاصل از پرداخت اینترنتی، پرداخت با موبایل و پرداخت با کارت‌خوان است. بنابراین شاپرک بیشتر به معاملات خرد مربوط می‌شود و برای مثال انتقال پول با حجم بالا که از طریق مراجعه حضوری به شعب صورت می‌گیرد، جزو آن محسوب نمی‌شود.
آیا قدرت خرید مردم بهتر شده است؟
آخرین داده‌های بانک مرکزی از تراکنش‌های شاپرک نشان می‌دهد که ارزش آنها در مهرماه به حدود ۱۰۲۲ همت (هزار میلیارد تومان) رسیده که بعد از اسفند سال گذشته، بیشترین مقدار این متغیر بوده و همچنین ۴۵ درصد افزایش را نسبت به سال گذشته در همین دوره نشان می‌دهد. با این حال ارزش اسمی این تراکنش‌ها ممکن است به دلیل تورم یا رشد قیمت دلار افزایش یابد و لذا لازم است که این اثر از آن حذف شود. برای این منظور، مقدار این متغیر بر اساس قیمت دلار در بازار آزاد تعدیل شده است.
بر این اساس هرچند ارزش دلاری تراکنش‌های شاپرک در مهرماه نسبت به سال گذشته حدود ۶ درصد کاهش را نشان می‌دهد، اما نسبت به ماه‌های اخیر از شدت منفی بودن آن کم شده است. در واقع با توجه به ثبات نسبی قیمت دلار از ابتدای سال، افزایش ریالی ارزش تراکنش‌های شاپرک باعث شده تا ارزش دلاری آن نیز افزایش یابد و لذا قدرت خرید ریال بهتر شود. به طور خاص ارزش دلاری تراکنش‌های شاپرک در مهرماه به حدود ۲۰ میلیارد دلار رسیده که نسبت به اعداد ۱۸ میلیارد دلار در ابتدای سال بهبود یافته است با این همچنان سطح آن نسبت به ۲۱.۵ میلیارد دلار سال گذشته که البته میانگین ۵ سال اخیر نیز هست، در وضعیت پائین‌تری قرار دارد.
ادامه کاهش انتظارات تورمی
نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی شاخصی است که در کنار نسبت پول به نقدینگی می‌توان به عنوان پراکسی سیالیت نقدینگی استفاده کرد. بررسی روند این دو متغیر طی سال‌های اخیر حاکی از همبستگی بالای آنها با هم است و همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، روند آنها از ابتدای سال کاهشی شده است که این امر نیز می‌تواند نشان‌دهنده کاهش انتظارات تورمی باشد. آمارهای مهرماه در مورد نسبت پول به نقدینگی نشان داد که این متغیر به ۲۴.۸ درصد کاهش یافته و حالا کاهش میانگین سه ماهه نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی در مهرماه نیز این قضیه را تایید می‌کند.
در همین رابطه بخوانید: دو نشانه از کاهش انتظارات تورمی
تبادل نظر