فردای اقتصاد: با وجود تصمیم اوپک پلاس برای کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای تولید نفت از ماه آینده، نفت در دو جلسه معاملاتی اخیر کاهش یافت به طوریکه نفت شاخص آمریکا به کمتر از ۹۰ دلار بر بشکه رسید و نفت برنت که به نزدیک ۱۰۰ دلار رسیده بود در محدوده ۹۴ دلار معامله می‌شود. یعنی ظرف دو روز معاملاتی بیش از ۴ درصد از رشد قیمت نفت به دنبال نشست اوپک پلاس از بین رفت. کاهش برآوردها از توان اوپک پلاس برای کاهش تولید در کنار نگرانی از سمت تقاضا به دلیل کندی رشد اقتصاد جهانی و تداوم سیاست‌های کووید صفر در چین، موجب کاهش قیمت نفت و بی‌توجهی بازار به تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید شده است.
نگرانی از رشد اقتصاد جهانی
مهمترین عاملی که نفت را طی ماه‌های اخیر در مسیر کاهشی قرار داده و از سقف ۱۴۷ دلار برای برنت به زیر ۱۰۰ دلار کشاند، نگرانی از رکود در اقتصاد جهانی بود؛ نگرانی که همچنان به قوت خود باقی است و بسیاری از موسسات و کارشناسان نسبت به آن هشدار می‌دهند.
اخیرا جیمی دیمون، مدیر اجرایی جی‌پی مورگان، گفته است که اقتصادهای ایالات متحده و جهان احتمالا در سال آینده در رکود فرو خواهند رفت. روز دوشنبه هم صندوق بین المللی پول و بانک جهانی نسبت به ظهور شواهدی از رکود اقتصادی هشدار دادند.
نگرانی از رکود به دنبال اقدامات بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورهای جهان برای کنترل تورم رخ داده است. تورم در جهان به سرعت در حال رشد است و در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای اروپایی به اعداد دو رقمی رسیده است و بانک‌ها برای کنترل آن دست به افزایش نرخ بهره زده‌اند. با این حال دو نهاد صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی تاکید کرده‌اند که رشد تورم همچنان ادامه دارد که این خود به معنای تداوم سیاست‌های انقباضی توسط بانک‌های مرکزی است.
رکود اقتصاد جهانی به معنای تقاضای کمتر برای نفت است و قیمت این کالا را ظرف ۴ ماه گذشته در مسیر کاهشی قرار داده است. از سوی دیگر سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو به تقویت دلار منجر شده است. شاخص دلار در حال حاضر حدود ۱۱۳ دلار نزدیک به سقف تاریخی خود قرار دارد. افزایش ارزش دلار به معنای گران شدن نفت برای خریدارانی است که ارز مرجع آنها غیر دلار آمریکا است و تقاضا برای نفت را فشرده می‌کند.
در واقع هرچند که اعلام کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای تولید اوپک پلاس بیشتر از انتظارات بود و بازار نفت را شوکه کرد اما نگرانی‌ها از رکود اقتصاد جهانی همچنان به جای خود باقی است و حالا که از اثرشوکه کننده تصمیم اوپک پلاس کاسته شده، بار دیگر بازار متوجه رکود شده است. به خصوص اینکه به نظر می‌رسد کاهش تولید اوپک پلاس در سطحی که ابتدای امر به نظر می‌رسید اتفاق نخواهد افتاد.
کاهش برآوردها از کاهش اوپک پلاس
وزرای گروه کشورهای تولیدکننده نفت، اوپک پلاس در نشست روز چهارشنبه هفته گذشته توافق کردند به طور مشترک ۲ میلیون بشکه در روز از تولید نفت از نوامبر کاهش و این تصمیم را تا پایان سال ۲۰۲۳ ادامه دهند. با این حال جولیان لی، تحلیلگر بازار نفت در بلومبرگ بر این باور است که میزان کاهش تولید واقعی این گروه احتمالا بسیار کمتر از این رقم، چیزی حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود.
به باور جولیان لی اگرچه اوپک پلاس شامل ۲۳ کشور است، اما بار کاهش تولید تنها بر دوش سه کشور، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت خواهد بود. زیرا بسیاری از دیگر کشورها در حال حاضر پایین‌تر از سطح سهمیه خود پمپاژ می‌کنند به طوریکه میزان تولید آنها همچنان از سهمیه جدیدشان کمتر خواهد بود. با کم کردن این کشورها می‌بینیم در نهایت تنها ظرفیت کاهش کمتر از یک میلیون بشکه‌ای وجود دارد.
در این میان به تعدادی از کشورها از جمله عراق هم هیچ امیدی به همراهیشان با کاهش تولید نیست، بنابراین باز هم برآوردها از کاهش تولید اوپک پلاس کاهش می‌یابد.
اما وضعیت وقتی بدتر می‌شود که می‌بینیم تولید برخی کشورها از جمله قزاقستان به دلایل فنی در ماه‌های اخیر کم شده و این کشور قرار است بخش یا تمام این کاهش تولید را به مدار باز گرداند. بنابراین بخشی از کاهش تولید اعمال شده از سوی عربستان، امارات و کویت جبران می‌شود. در نهایت ممکن است که آن مقداری که از تولید ۲۳ کشور اوپک پلاس کم می‌شود به حدود ۲۰۰ هزار بشکه یا یک‌دهم مقدار هدفگذاری شده برسد.
تقاضا برای نفت چین کاهش می‌یابد؟
در چین، بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان، مقامات اعلام می‌کنند که سیاست کووید صفر در این کشور را رها نخواهند کرد؛ روزنامه شاخص حزب کمونیست امروز در تفسیری نوشت: رویکرد «کووید صفر» پایدار است و کشور باید به آن پایبند بماند، زیرا این رویکرد برای ثبات اقتصادی و حفاظت از زندگی نقش کلیدی دارد
مقامات چین گرفتن تست کرونا را در شانگهای و سایر شهرهای بزرگ تشدید کرده‌اند، زیرا موارد ابتلا به کووید ۱۹ دوباره افزایش یافته است. این خود به طور بالقوه به عنوان یک ترمز برای تقاضای انرژی عمل می‌کند و بر فشارها بر قیمت نفت افزوده است.
تبادل نظر