اخیرا سخنگوی اقتصادی دولت از اجرای طرح آزمایشی کالابرگ الکترونیکی دریکی از استان‌ها خبر داده و حالا سؤال این است که این طرح درنهایت می‌تواند کاهش قیمت کالاهای اساسی را برای قشرهای متوسط و پایین جامعه به دنبال داشته باشد؟
قرار است یارانه نقدی در قالب یک پلتفرم و بستر، به کالابرگ الکترونیکی تبدیل شود تا مردم با مراجعه به فروشگاه‌ها بتوانند کالاها را خریداری کنند. در حقیقت یارانه جدید به کالابرگ الکترونیکی تغییر ماهیت می‌دهد. کالابرگ الکترونیکی دارای شرایط خاصی است.
در این طرح دولت یارانه ۴۵ هزارتومانی معروف احمدی‌نژاد را در کنار یارانه کمک معیشتی دولت روحانی همراه با یارانه‌ای که برای جبران گرانی‌ها حاصل از حذف ارز ترجیحی در نظر گرفته بود را یک‌کاسه کرد و با این اقدام میزان پرداخت یارانه به مردم را برای قشر متوسط به بالای جامعه۳۰۰ هزار تومان و دهک‌های پایین درآمدی نیز ۴۰۰ تومان در نظر گرفت.
نگاهی به تجربیات گذشته درباره کوپن
تجربه فعالیت‌های توزیعی در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که ایران دیگر در این زمینه مانند ایران کم‌جمعیت‌تر دهه ۱۳۶۰ نیست و اگر دولت بخواهد بیشتر دهک‌های جامعه را تحت پوشش توزیع کالاهای کالابرگی قرار دهد، قطعا نیاز به یک مجموعه از پایانه‌های توزیعی قوی با آموزش مناسب دارند.
عمده مخالفان این طرح، اجرای آن را نشانی از فقیرتر شدن جامعه ایرانی می‌دانند، چون به باور آن‌ها، تنها در زمان جنگ و به دلیل شرایط خاص جنگی، مردم در کشور کالای کوپنی را تجربه کرده بودند. علاوه بر حس روانی منفی ناشی از این مسئله تجربه چند سال توزیع کالای کوپنی در ایران هم موجب شده تا بسیاری از آغاز دوباره این دوران ترس داشته باشند.
اکنون نباید ازنظر دور داشت بسیاری از شهروندان ساکن روستاها و مناطق دورافتاده و ایرانیان بی‌شناسنامه در عمل نمی‌توانند از این طرح استفاده کنند و آمارهای غیررسمی از وجود نزدیک به یک‌میلیون شهروند بی‌شناسنامه در سراسر کشور حکایت دارد!
کارشناسان اقتصادی تأکیددارند تا زمانی‌که اقتصاد کشور به این شکل است شاید طرح‌هایی همچون طرح کالابرگ الکترونیکی در کوتاه‌مدت مؤثر باشد اما در طولانی‌مدت این طرح‌های اقتصادی برای حل مشکل مردم تأثیر چندانی ندارد.
علی سعدوندی، کارشناس مسائل اقتصادی نیز با تأکید بر اینکه اجرای این طرح حرکت روبه‌جلو نیست بلکه بازگشت به عقب است دراین‌باره معتقد است: کالابرگ طی دهه اول انقلاب در کشور به مرحله اجرا درآمد که متأسفانه با مشکلات زیادی همراه بود و به یک معنا تجربه اختصاص کالابرگ به مردم در این دهه یک تجربه شکست‌خورده است.
اجرای این طرح نشان دهنده ناهماهنگی در سیاست‌های اقتصادی دولت است چراکه ازیک‌طرف بودجه انبساطی و تورمی در کشور بسته می‌شود و از سمت دیگر انتظار اینکه از روش‌هایی مثل اختصاص کالابرگ الکترونیک بتوان از اقشار محروم و مستضعف جامعه حمایت کرد.اما سؤال این است که چرا دولت به ریشه تورم در اقتصاد کشور نمی‌پردازد و از روش‌های درمانی مقطعی و زودگذر استفاده می‌کند؟
منبع: روزنامه رسالت
تبادل نظر