افزایش ۰.۵ درصدی نرخ بهره فدرال رزرو

فردای اقتصاد: مدتی است که پس از اقدامات تهاجمی و سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی ایالات متحده برای کنترل اژدهای سرکش تورم، انتظارات از کاهش شدت این سیاست‌ها خبر می‌دهند. فدرال رزرو در چهار نشست قبلی خود هر بار نرخ بهره را ۰.۷۵ درصد افزایش داده بود که دقایقی قبل در جلسه ماه دسامبر، به یک افزایش ۰.۵ درصدی بسنده کرد تا نرخ بهره بزرگترین اقتصاد دنیا به عدد ۴.۵ درصد برسد که بیشترین مقدار از اواسط سال ۲۰۰۷ به شمار می‌رود و به عنوان یکی از شدیدترین جنگ‌های تاریخ این کشور با غول تورم شناخته می‌شود.

پس از ثبت قله تورم در عدد ۹.۱ درصدی در ماه مارس سال ۲۰۲۲ و شروع روند کاهشی، صحبت‌ها از عبور اقتصاد ایالات متحده از اوج تورم به میان آمد و بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند که فدرال رزرو، میزان شدت سیاست‌های انقباضی خود را کاهش خواهد داد. در آن زمان اما سیاستگذاران آمریکایی تصمیم گرفتند تا برای کنترل سریعتر افزایش قیمت‌ها، جدیت اقدامات خود را حفظ کنند و اکنون با کمی تاخیر شاهد آرامش بیشتری در سیاست‌های فدرال رزرو هستیم. چندی پیش تحلیلگران گلدمن ساکس نیز پیش‌بینی کرده بودند که پس از چهارمین افزایش ۰.۷۵ درصدی نرخ بهره، فدرال رزرو در اقدام بعدی خود سرعت این رشد را به ۰.۵ درصد کاهش خواهد داد.

آرامش فد در مسیر موفقیت

همه‌چیز از ماه اکتبر شروع شد. در دهمین ماه ۲۰۲۲ و درحالی که پیش‌بینی‌ها از یک تورم ۸ درصدی صحبت می‌کردند، ثبت نرخ ۷.۷ درصدی برای شاخص برای مصرف کننده، امیدها به عبور از دوران سخت را به اوج خود رساند تا لحن صحبت سیاستگذاران نیز از آرامش بیشتری برخوردار شود. این اتفاق به خوبی نشان داد که اقدامات فدرال رزرو به خوبی توانسته بود نقش بازدارندگی خود را در اقتصاد آمریکا بازی کند و قیمت‌ها در مسیر نزولی قدم بردارند. گزارش منتشر شده از نشست کمیته بازار باز فدرال (FOMC) نیز مشخصا به این موضوع اشاره کرده بود که بانک مرکزی ایالات متحده قصد دارد سرعت اقدامات و سیاست‌های انقباضی خود را کاهش دهد تا بدین صورت هم از آسیب شدید به اقتصاد جلوگیری کند و هم سیاستگذاران فرصت این را داشته باشند که به طور کامل تاثیرات تصمیم‌های اقتصادی اخیر را ارزیابی کرده و برای آینده چشم‌انداز مشخص‌تری را ترسیم کنند. از همین رو بازارها نیز پیش‌بینی کرده بودند که قدم بعدی فد برای نرخ بهره در عدد ۴.۵ درصد خواهد ایستاد.

شب گذشته اما آمار منتشر شده برای شاخص بهای مصرف کننده آمریکا در ماه نوامبر، تاییدیه نهایی را برای این موضوع صادر کرد. نرخ تورم سالیانه ایالات متحده در ماه نوامبر ۲۰۲۲ و درحالی که کارشناسان در انتظار یک تورم ۷.۳ درصدی بودند، عدد ۷.۱ درصدی را به ثبت رساند تا بار دیگر از وضعیت بهتر این بیماری اقتصادی نسبت به پیش‌بینی‌ها بگوید.

در این خصوص بخوانید: کاهش سرعت تورم در آمریکا

بدین ترتیب شواهد نشان می‌دهد که تلاش‌های فدرال رزرو در حال دستیابی به موفقیتی بزرگ است اگرچه هنوز تا رسیدن به هدف نهایی، مسیری طولانی را در پیش دارد. جرومی پاول، رئیس فدرال رزرو و دیگر اعضای این سازمان تاکنون بارها طی یک سال گذشته از هدف ۲ درصدی تورم سخن گفته‌اند و به نظر نمی‌رسد تا رسیدن به آن شاهد عقب‌گرد نرخ بهره در آمریکا باشیم.

صعود لرزان بازارهای جهانی

پس از انتشار آمار تورم نوامبر، بازارهای جهانی سهامی و کالایی مسیری صعودی را در پیش گرفتند و جامه سبزی بر تن کردند. اگرچه بخش عمده‌ای از خوش‌بینی به کاهش سرعت سیاست‌های فدرال رزرو توسط بازارها پیشخور شده بود اما به هرحال قطعیت آن نیز باعث ایجاد امیدی جدید می‌شود. بازارهای جهانی که برای مدتی خود را درگیر بی‌رحمی بانک مرکزی آمریکا در مقابله با اژدهای تورم می‌دیدند، اکنون با چشم‌انداز بهتری به مسیر خود ادامه می‌دهند. این اتفاق برای بازارهای جهانی اما تمام ماجرا نیست و به نظر می‌رسد که سیاست‌های اقتصادی اخیر بانک‌های مرکزی عواقبی را نیز در پی داشته باشد که آینده پیش روی بازارها به خصوص کامودیتی‌ها را کمی تار می‌کند. پس از شروع سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو و سرعت بخشیدن به افزایش نرخ بهره، بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان از احتمال ورود اقتصاد جهانی به یک دوره رکودی سخن می‌گفتند اما به نظر می‌رسید که بانک مرکزی ایالات متحده یک اقتصاد رکودی بدون تورم را به یک اقتصاد متورم ترجیح می‌داد. از این رو اگرچه با سرعت کمتر اما همچنان شاهد افزایش نرخ بهره هستیم و به نظر نمی‌رسد که این اقدامات به آخر خط نیز رسیده باشند زیرا اکنون صحبت از یک هدف بیش از ۵ درصدی برای نرخ بهره به میان می‌آید.

اخیرا بلومبرگ طی گزارش خود که در آن از ۴۴ اقتصاددان درباره آینده اقتصاد آمریکا سوال شده است، نشان می‌دهد که ۸۱ درصد از اقتصاددانان احتمال وقوع یک رکود را بسیار محتمل می‌دانند و اعتقاد دارند که مسئله اصلی بازارها اکنون کاهش سرعت رشد نرخ بهره نیست بلکه اینکه نرخ‌های بهره بالای ۴ درصد تا چه زمانی ادامه خواهند یافت، اهمیت بسیار بالایی دارد. طبق گفته این کارشناسان، فدرال رزرو پس از رساندن نرخ بهره وجوه به بالای ۵ درصد در اواسط سال ۲۰۲۳، این نرخ را تا اواخر سال ۲۰۲۵ نگاه خواهد داشت و پس از آن به سمت کاهش آن حرکت می‌کند که برخلاف انتظارات قبلی است. همین موضوع باعث می‌شود که بازارهای جهانی با وجود چشم‌انداز بهتری که از وضعیت سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو دارند، امید زیادی نیز به افزایش‌های چشمگیر نداشته باشند.

بیانیه فدرال رزرو آمریکا

تورم هنوز بالاست و ما توجه زیادی به ریسک‌های تورمی داریم. فدرال رزرو در تعیین سرعت افزایش نرخ بهره، سیاست انقباضی و تحولات اقتصادی و مالی را در نظر خواهد گرفت. شاخص‌های اخیر به افزایش اندک در هزینه‌ها و بازده اشاره دارند. رشد مشاغل قوی بوده است و نرخ بیکاری پایین است.

فدرال رزرو پیش‌بینی می‌کند تولید ناخالص داخلی آمریکا در سال ۲۰۲۳، ۰.۵ درصد رشد کند (قبلی ۱.۲ درصد) و ۱.۶درصد در سال ۲۰۲۴ (قبلی ۱.۷ درصد) و ۱.۸ درصد در سال ۲۰۲۵ (قبلی ۱.۸درصد).

فدرال رزرو تا پایان سال نرخ بیکاری آمریکا را ۴.۶ درصد در سال ۲۰۲۳ (قبلی ۴.۴ درصد)، ۴.۶ درصد در سال ۲۰۲۴ (قبلی ۴.۴ درصد)و ۴.۵ درصد در سال ۲۰۲۵ (قبلی ۴.۳ درصد) پیش‌بینی می‌کند. فدرال رزرو تورم PCE را ۳.۱ درصد در سال ۲۰۲۳ (قبلی ۲.۸ درصد)، ۲.۵ درصد در سال ۲۰۲۴ (قبلی ۲.۳ درصد) و ۲.۱ درصد در سال ۲۰۲۵ (قبلی۲.۰ درصد) پیش‌بینی می‌کند. 

پیش‌بینی میان مدت فدرال رزرو از نرخ صندوق‌های فدرال رزرو در پایان سال ۲۰۲۵، ۳.۱ درصد است (قبلی ۲.۹ درصد). پیش‌بینی میان مدت فدرال رزرو از نرخ صندوق های فدرال رزرو در پایان سال ۲۰۲۴، ۴.۱ درصد (قبلی ۳.۹ درصد). افزایش مکرر نرخ بهره توسط فدرال رزرو برای دستیابی به یک موضع سیاستی "به اندازه کافی محدود کننده" ضروری است.