چرا شبکه‌های اجتماعی دیگر اجتماعی نیستند؟

فردای اقتصاد - فیس‌بوک در حالی بیستمین سالگرد تاسیس خود را جشن می‌گیرد که شبکه‌های اجتماعی تغییر ماهیت داده‌اند کمتر از هر زمان دیگری اجتماعی هستند. 

مهمترین مزیت شبکه های اجتماعی ترکیب ارتباطات شخصی با ارتباطات جمعی بود در حالی که آمارها نشانگر آن هستند مسیر استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی  به انتشار محتوا در گروه‌های بسته منتقل شده چیزی مشابه کارکردهای ایمیل.

شبکه‌های اجتماعی همچنان نیمی از زمان استفاده از موبایل را به خود اختصاص می‌دهند و این به معنای ۴۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ است اما این شبکه‌ها دیگر اجتماعی نیستند. بسیاری از کلیپ‌های انتخاب شده برای کاربران توسط هوش مصنوعی و بر اساس رفتار تماشای کاربر به وی نمایش داده می‌شود. 

در همین حال مردم کمتر از خود پست می‌گذارند. سهم آمریکایی‌هایی که می‌گویند از ثبت زندگی آنلاین خود لذت می‌برند از ۴۰ به ۲۸ درصد کاهش پیدا کرده و دایره بحث‌ها از به پلتفرمهای بسته مانند واتس‌اپ و تلگرام منتقل شده است.

این تغییر به سمت گروه‌های بسته نظارت بر آنها را سخت‌تر و گسترش ایده‌ها را کندتر کرده است. 

مهمتر از انتشار اخبار جعلی آنکه سهم اخبار واقعی در شبکه‌های اجتماعی کمتر و کمتر شده است. مارک زاکربرگ زمانی گفته بود که می‌خواهد فیسبوک یک روزنامه شخصی باشد اما امروزه در فیسبوک اخبار تنها ۳ درصد آنچه مردم در شبکه‌های اجتماعی می بینند را تشکیل می‌دهد و در کل شبکه‌ها یاجتماعی تنها ۱۹ درصد بزرگسالان به طور هفتگی اخبار و گزارشهای خبری را به اشتراک می‌گذارند. این میزان در سال ۲۰۱۸ بالغ بر ۲۶ درصد بود.

بسیاری از رسانه‌ها که بر توزیع اجتماعی اطلاعات و رخدادها تکیه داشته‌اند - مانند بازفید - تعطیل شده‌اند و همین باعث انتشار گسترده اطلاعات بدون پشتوانه در شبکه‌های اجتماعی شده است.

مارک زاکربرگ بنیانگذار این شرکت که امروز ۱.۲ تریلیون دلار ارزش دارد ، چند روز قبل مقابل سناتورهای آمریکایی ایستاد و به درخواست آنها خطاب به کسانی که بابت این پلتفرم آسیب دیده‌اند عذرخواهی کرد.

برخی افراد استدلال می‌کنند که عیوب شبکه‌های اجتماعی می‌تواند با حکمرانی بهتر و کدنویسی هوشمندانه و حتی مدل کسب وکار متفاوت برطرف شوند. اما نکته آن است که وقتی پلتفرمها به سمت گروه‌های بسته خصوصی پیش رفته به طور اجتناب ناپذیری از دایره نظارت کمتری برخوردارند. وقتی افراد از بازخورد محتواهای خود به سمت این گروه‌های بسته پناه می‌برند ممکن است که شاهد گسترش محتواهای افراطی باشیم. 

جهان فیسبوک و شبکه‌های اجتماعی 
فیسبوک به رغم فراز و فرودهای زیاد امروز با ۳ میلیارد کاربر حدود ۶۰ درصد از تمامی کاربران اینترنت را به خود اختصاص داده است. از ده اپلیکیشن پردانلود سال گذشته شش اپلیکیشن متعلق به شرکت متاست و این شرکت بعد از گوگل بزرگترین فروشنده تبلیغات در جهان است. ارزش بازار متا از ۱ تریلیون دلار عبور کرده و درآمد آن در سه ماهه سوم سال گذشته به ۳۴ میلیارد دلار رسیده است. 

رسانه‌های اجتماعی امروز بیش از هر زمان دیگری محبوب هستند. بر اساس گزارش شرکت gwi هر کاربر اینترنت به طور متوسط دو نیم ساعت در روز را در پلتفرمهای اجتماعی سپری کرده است.
مجموع زمان صرف شده برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی در دستگاه‌های اندرویدی حدود ۷۰ درصد موبایل‌ها و تبلت‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. این به معنی افزایشی ۴۲ درصدی از سال ۲۰۲۰ تاکنون است.

حالا اما نوع شبکه اجتماعی که فیسبوک به دنبال آن بود در حال ناپدید شدن است. تغییرات بزرگی زیر پوسته شبکه‌های اجتماعی در حال وقوع است که به خصوص با تغییر رویکرد به سمت ویدیو و اتخاذ رویکردهای جدید برای نمایش محتوا بر اساس علایق کاربران به جای ارتباطات اجتماعی ایجاد شده است. 

این تغییرات مورد استقبال کاربران هم قرار گرفته و زمان صرف شده در اینستاگرام و حتی فیسبوک را افزایش داده است.

این تغییرات کاربران را از مشارکت کنندگان در محتوا به سمت مصرف‌کنندگان در محتوا سوق داده است. 

خود زاکربرگ سال ۲۰۲۱ به این اشاره کرد که مردم به طور فزاینده به دنبال این هستند که در محیط‌های دیجیتالی خصوصی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.