فردای اقتصاد: درحالیکه دیشب آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا و نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در توییتهایی خواستار آزادی زندانیان دوتابعیتی در ایران شد، امروز ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اعلام آمادگی ایران برای اجرای توافق فوری درباره زندانیان را بار دیگر تکرار کرد.
با نگاهی به سبقه تاریخی این رویداد، در نزدیکی توافق همواره با تبادل زندانیان از دو طرف روبرو بودهایم و این اقدام و واکنش ایران در برابر آن را شاید بتوان سیگنال مثبتی از احیای برجام تعبیر کرد.
دیشب آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در توییتی نوشت: «سیامک نمازی تاکنون ۲۵۰۰ روز را بهطور ناحق در ایران زندانی بوده است. ما مصمم هستیم که برای آزادی وی تلاش کنیم و اطمینان حاصل کنیم که دیگر آمریکاییها که بهطور ناحق توسط ایران زندانی شدهاند - ازجمله باقر نمازی، پدر وی - بتوانند به وطن بازگردند.»
در مقابل امروز ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره نظرات مطرح شده ازسوی وزیر امور خارجه آمریکا و همچنین نماینده ویژه این کشور در امور ایران در ارتباط با مسئله زندانیان گفت: «جمهوری اسلامی ایران بهصورت مستقل از برجام، بارها از کانالهای مختلف آمادگی خود را برای پرداختن به مسأله زندانیان، به طرف آمریکایی اعلام کرده است.»
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اعلام آمادگی کشورمان برای اجرای فوری توافق موجود، اعلام کرد: «آمادهایم با اجرای این توافق ایرانیان بیگناه زندانی شده در آمریکا که به اتهام واهی نقض تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی آمریکا، قربانی بیعدالتی نظام قضایی آن کشور شدهاند، امکان رهایی و بازگشت سریع بِه آغوش خانوادههای خود را داشته باشند.»
اسفندماه سال گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز روز شنبه گفته بود که جمهوری اسلامی آماده «تبادل فوری» زندانیان با ایالات متحده است.
یک مقام ارشد ایرانی در تهران که نخواست نامش فاش شود در این باره به «رویترز» گفته بود: «ایران همیشه و بارها آمادگی خود را برای تبادل زندانیان اعلام کرده است. ماهها پیش ما آماده انجام این کار بودیم، اما آمریکاییها توافق را به هم زدند.»
این مقام ایرانی افزود: «اکنون معتقدم که برخی از این افراد آزاد خواهند شد، شاید پنج یا شش نفر. اما این صحبتها درباره زندانیان مستقیما مربوط به توافق هستهای نیست، بلکه در حواشی آن است. این یک اقدام بشردوستانه از سوی ایران است.»
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رهبر تیم مذاکرهکننده آمریکایی در وین، گفته بود تا زمانیکه تهران چهار شهروند آمریکایی گروگان خود را آزاد نکند، احیای توافق هستهای بعید است.
مالی در توییتر خود نوشته بود: «شش سال پیش دولت ایران باقر نمازی را دستگیر کرد و هنوز هم اجازه خروج او را از کشور نمیدهد. دولت ایران میتواند و باید نمازیها، عماد شرقی، مراد طاهباز و سایر اتباع آمریکایی و خارجی که به ناحق بازداشت شدهاند را آزاد کند.»
با اینکه بارها ایران برای اجرای تبادل زندانیان اعلام آمادگی کرده است، اما بارها این اظهارنظر از سوی مقامات آمریکایی شنیده میشود و به نظر میرسد این موضوع هنوز بهعنوان چالشی پیش از احیای برجام شناخته میشود.
اواخر اردیبهشت امسال نورنیوز به اظهارنظر یک مقام آمریکایی واکنش نشان داد و نوشت: «از قرار معلوم دولت آمریکا دچار فراموشی شده و بیاد ندارد که از طریق چند کشور واسطه به ایران پیام داد که بدون شکلگیری توافق در مذاکرات وین و بازگشت به برجام، حاضر به اجرای توافقات مربوط به مبادله زندانیها نیست.»
حالا باید دید اینبار هم این گره پیشابرجامی باقی خواهد ماند یا میتوان از آن بهعنوان یک گام در راستای احیای برجام نام برد.