در روز چهارشنبه هفته گذشته، یعنی دهم اسفندماه که موجی از انتشار گاز در مدارس دخترانه رخ داد، بیش از ۲۰۰مورد اعزام مصدوم به بیمارستان‌ها از سوی اورژانس تهران، ثبت شد. به گفته منبع آگاهی در اورژانس که نخواست نامش در این گزارش بیاید، روز چهارشنبه، اورژانس شرایط بسیار بحرانی‌ای را پشت سر گذاشت. او تاکید می‌کند که مسمومیت‌ها به صورت هماهنگ بین ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱ صبح رخ داد. به گفته او، آن روز تعداد تماس‌ها برای هر نفر از ۲۵۰ مورد به بالای ۳۵۰ مورد رسید. او درباره اتفاقات روز چهارشنبه توضیح بیشتری می‌دهد: «در یکی از حوادث اعلام شد، دانش‌آموزان پس از مسمومیت و بحرانی شدن شرایط مدرسه، شروع به شعار دادن کرده بودند که پلیس به منطقه اعزام می‌شود و در تلاش برای متفرق کردن آنها، خود ماموران هم درگیر مصدومیت شدند. یک مورد اعزام نیروی پلیس به بیمارستان هم گزارش شد.» بر اساس اعلام این تکنسین اورژانس، اغلب دانش‌آموزان به بیمارستان‌های مفید، فیاض‌بخش، رسول اکرم (ص)، امام خمینی (ره)، فیروزگر، یافت‌آباد، کودکان بهرامی، امام حسین و شهدا تجریش منتقل شدند: «روز چهارشنبه شرق و غرب تهران درگیر حادثه شده بودند. اغلب علائم هم سرگیجه و زجر تنفسی گزارش شد. در برخی موارد التهاب، قرمزی و ورم در ناحیه سر و گردن دیده شد که به دلیل آنافیلاکسی بود.
زمانی‌که تنفس درگیر می‌شود چنین عارضه‌ای ایجاد می‌شود. البته در کنار اینها مخاط درون بدن هم تحت‌تاثیر گاز منتشرشده، دچار مشکل می‌شود. نای، ورم می‌کند و این ورم، زجر تنفسی ایجاد می‌کند: «برخی دانش‌آموزان با اورژانس تماس می‌گرفتند و اعلام می‌کردند چیزی به داخل مدرسه‌شان پرتاب شده و پس از آن متوجه یک بویی شده‌اند. شدت مسمومیت در برخی دانش‌آموزان بالا بود. آنهایی که مسمومیت شدید داشتند به بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها منتقل شدند. مابقی اما یا در بخش اورژانس بیمارستان بستری شدند یا به صورت سرپایی در محل درمان شدند. برای بخشی از این مصدومان، درمانگاه سیار اورژانس، کنار بیمارستان مفید در نظر گرفته شده بود. خیلی‌ها به آنجا مراجعه می‌کردند و اگر شرایط‌شان حاد بود، به داخل بیمارستان منتقل می‌شدند.»
در همین رابطه بخوانید: گسترش مسمومیت دانش‌آموزان به اغلب شهرهای کشور / سه شهر جدید درگیر شدند
بر اساس اعلام او، کسانی که نشانه‌های نورولوژی داشتند مانند سرگیجه، دوبینی، تاری دید و... نیاز به بستری داشتند که در میان مصدومان چنین افرادی هم بودند: «آنقدر تعداد ماموریت‌های اورژانس بالا بود که با بیمارستان‌ها تماس گرفته می‌شد تا هرچه سریع‌تر نیروی اورژانس را آزاد کنند و به ماموریت بعدی برسد. شاید بالای ۵۰ مورد اعزام آمبولانس تنها در روز چهارشنبه ثبت شد. وضعیت به‌گونه‌ای شده بود که همه نگران یک اتفاق نگران‌کننده‌تر در شهر بودند. چراکه دو طرف شهر درگیر شده بود و احتمال وقوع حادثه‌ای دیگر در جایی که کسی انتظارش را نداشت، وجود داشت.» به گفته او، از سوی اورژانس هم دستور داده شده بود که اگر از مدرسه دخترانه با اورژانس تماس گرفتند به سرعت آمبولانس اعزام شود. به‌طورکلی هم وقتی موردی مانند مسمومیت با تعداد بالا رخ می‌دهد دیگر سوال و جوابی صورت نمی‌گیرد و به سرعت آمبولانس اعزام می‌شود.
او می‌گوید:«روز چهارشنبه به‌طور همزمان و هماهنگ شده اتفاقات بین ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱ رخ داد، یعنی تا قبل از آن موردی از مسمومیت به اورژانس گزارش نشده بود و در روزهای قبل هم تنها چند مورد اعلام شده بود.»
منبع مسمومیت چیست؟
هادی عبداللهی، دیگر پزشک اورژانس بیمارستان فیاض‌بخش تهران است. او جانباز ۵۰ درصد و شیمیایی است و اتفاقات اخیر رخ‌داده برای مدارس دخترانه، برای او یادآور وضعیتی است که در دوران جنگ برایش رخ داده. او پزشک بیمارستانی است که روز چهارشنبه هفته گذشته با تعداد زیادی از دانش‌آموزان مسموم‌شده مواجه شد؛ دانش‌آموزانی که اغلب از مدرسه دخترانه ۱۳ آبان منتقل شده بودند. او هم به هم‌میهن می‌گوید: «نشانه‌های کلی این مسمومیت، همان علائم با احتمال مسمومیت با ماده نامشخص است؛ علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه و گرفتگی عضلات. اما به‌طورکلی مشخص است افرادی که عامل این اتفاقات هستند، در پی این بودند که مصدومیت خفیف با جو روانی گسترده‌ای ایجاد کنند.» بر اساس اعلام این پزشک و با توجه به تجربه‌ای که از دوران جنگ دارد، همچنین شرح حال بیماران که عنوان کرده بودند پس از استنشاق ماده‌ای که بوی سبزی گندیده یا بویی نامطبوعی داشته، دچار علائم شده‌اند: «هدف این بوده که مسمومیت مشکل عمیقی ایجاد نکند. به‌نظر می‌رسد این اقدامات بیشتر در فضای باز صورت می‌گیرد و احتمالا براساس تجربه زمان جنگ، ماده‌ای به‌صورت نیمه‌جامد یا بخار یا یک ماده اسپری شده که در معرض هوا قرار گیرد، آزاد یا تبخیر و در هوا آزاد می‌شود. آنطور که گزارش‌ها نشان می‌دهد استنشاق گاز در فضای بسته، کمتر شنیده شده است.» به گفته عبداللهی، مسمومیت ناشی از این ماده، استنشاقی است و از طریق هوا و دستگاه تنفس وارد بدن می‌شود. علائم آن هم که جسمی و تنفسی است، اما مسمومیت آن به‌صورت موقت در سیستم مغز و اعصاب و به‌صورت گوارشی یا بر مراکز سرگیجه و تهوع اثر می‌گذارد و مثل گاز منوکسیدکربن پس از دو، سه ساعت یا بیشتر، علایم‌اش برطرف می‌شود. تاکنون از عوارض سنگین جسمی آن چیزی شنیده یا مشاهده نشده است.
این پزشک اورژانس بیمارستان می‌گوید: «در دوران جنگ و دفاع مقدس که مورد حمله شیمیایی قرار می‌گرفتیم، در ابتدا بوی سیر به مشام‌مان می‌خورد و بعد دچار همین عوارض می‌شدیم، به‌تدریج گاز روی پوست‌مان تاثیر می‌گذاشت و تنگی‌نفس پیدا می‌کردیم، بعد دچار سردرد شدید، سنگینی سر، گرفتگی عضلانی، تهوع و استفراغ می‌شدیم و علائم به اوج خود می‌رسید. گاز شیمیایی به‌صورت مایع و فشرده شده و اسپری در بمب‌های شیمیایی قرار می‌گرفت و وقتی چاشنی آن باز می‌شد، مایع و بخار و اسپری تبدیل به گاز می‌شد و کل منطقه را پر می‌کرد. اما در ارتباط با مسمومیت اخیر، هنوز نمی‌دانیم ماده اصلی چیست و تنها با دانش‌آموزانی مواجه‌ایم که دچار علائم شده‌اند.» به گفته او، معمولا نیم‌ساعت پس از انتشار گاز یا بوی نامطبوع، نشانه‌هایش مشخص می‌شود و به‌تدریج تعداد زیادی از افراد را درگیر می‌کند. شاید در کمتر از چند دقیقه این اتفاق می‌افتد و در ادامه روی سیستم مغز و اعصاب‌شان تاثیر می‌گذارد: «عارضه پیش‌آمده دو، سه ساعته و سطحی است، البته چون منشأ آن مشخص نیست، نمی‌توان گفت که در آینده چه عوارضی خواهد داشت. آیا جهش ژنی ایجاد می‌کند یا خیر را نمی‌دانیم. اصلا هم نمی‌توان پیش‌بینی کرد عوارض آن چه خواهد بود.» بر اساس اعلام او، گازهایی که درباره آن صحبت می‌شود قطعا در اختیار همه نیست.
بازگشت ماسک به مدارس؟
در این وضعیت از برخی مدارس دخترانه در تهران خبر می‌رسد که بنا به تصمیمات مدیران و معاونان مدرسه، اقدامات ویژه‌ای برای حفاظت از دانش‌آموزان در حال انجام است. آنطور که شنیده می‌شود، این اقدامات از روز چهارشنبه در دستور کار آنها قرار گرفته است. معلم یکی از این مدارس متوسطه دخترانه به هم‌میهن می‌گوید، از روز چهارشنبه که ماجرای مسمومیت‌ها در تهران تشدید شد، در مرحله اول، ورود والدین را به مدارس ممنوع کردند؛ حتی برای ثبت‌نام دانش‌آموزان. همچنین اعلام کردند، نباید پنجره‌ای که رو به خیابان است، باز شود و پیک‌موتوری هم نمی‌تواند به مدرسه مراجعه کند. او می‌گوید: «دانش‌آموزان این مدرسه که غیردولتی است، در ساعت‌های زنگ تفریح می‌توانستند از بیرون مدرسه غذا سفارش دهند که از روز چهارشنبه به آنها اعلام شد دیگر نباید کسی وارد مدرسه شود، حتی برای آوردن غذا. از سوی دیگر، دوربین‌های مدرسه هم فعال شده‌اند و یک نفر موظف شده تا به صورت مستمر آنها را بررسی کند. به دستور مدیر مدرسه، با کلانتری منطقه صحبت شده و قرار است یک مامور برای حفظ امنیت فرستاده شود.
سرایدار هم به‌طور دائم بیرون از مدرسه باشد و موقع تعطیلی مدرسه هم تعدادی از کارکنان مدرسه، دانش‌آموزان را برای سوار شدن به سرویس مدرسه، همراهی کنند.» این اقدامات برای یکی دیگر از مدارس غیردولتی تهران در منطقه صادقیه هم در حال انجام است. به گفته معلم این مدرسه، از دانش‌آموزان خواسته شده تا اگر از اسپری تنفسی استفاده می‌کنند، اسپری به‌طور دائمی همراه‌شان باشد و تمام دانش‌آموزان از ماسک استفاده کنند. او می‌گوید، در روزهای گذشته تاکید وزارت آموزش‌وپرورش بر برقراری کلاس‌ها به‌صورت حضوری است. حتی بازرس به مدارس فرستاده می‌شود تا مطمئن شوند کلاس‌ها غیرحضوری نشده است. این درحالی‌است که خانواده‌ها به‌شدت پیگیر غیرحضوری شدن کلاس‌ها هستند.