روزنامه هم میهن: چهارشنبه صبح، وقتی مسئولان دبیرستان دخترانه احمدیه بروجرد به دانش‌آموزان گفتند هرچه سریع‌تر کلاس‌ها را خالی کنند و به حیاط بروند، هیچ‌کس نرگس را ندید. پرستو، دوست صمیمی‌اش هرچه حیاط و محوطه بیرونی مدرسه را گشت، نرگس را پیدا نکرد. همین شد که به کلاس ۱۰۲ رفت تا ببیند نرگس آنجا هست یا نه و همانجا حالش بد شد. پرستو خودش را به زور به پله‌ها رساند اما دیگر پاهایش را حس نکرد و از پله‌ها پایین افتاد. حال بقیه همکلاسی‌های پرستو هم دست‌کمی از او نداشت؛ هرکدام با علائمی مشابه و متفاوت.
روز چهارشنبه‌ای که گذشت برای دومین‌بار مسموم شدند و به بیمارستان رفتند؛ یکی با سرگیجه و تپش قلب، یکی با کمردرد، یکی با سردرد و درد شدید قفسه سینه و یکی با افت شدید اکسیژن خون.
۱۹ آذرماه، هنرستان دخترانه نور، نقطه شروع مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان دختر شهر قم بود. این مسمومیت‌های عجیب به قم و دانش‌آموزان دختر محدود نماند و در بروجرد، اردبیل و تهران این مورد تکرار شد و ماجرا هنوز هم در بعضی مدارس دخترانه قم ادامه دارد.
پیگیری‌ها حالا جزئیات بیشتری از این ماجرا را نشان می‌دهد؛ تعدادی از دانش‌آموزان دبیرستان احمدیه بروجرد می‌گویند قسمت‌هایی از بدن‌شان در مدرسه فلج شده است، یک پزشک در بیمارستان آیت‌الله بروجردی می‌گوید مسمومیت دانش‌آموزان از هرچه بوده، از استشمام گاز مونوکسید کربن نبوده، دو دانش‌آموز مدرسه ۱۵خرداد بروجرد می‌گویند که شیئی شبیه یک بمب کوچک را دیده‌اند که از بیرون مدرسه به حیاط پرتاب شده و ماده‌ای که از آن بیرون می‌آمده، آنها را مسموم کرده و فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد هم می‌گوید این مسمومیت‌ها قطعا عمدی است.
بروجرد از دوم اسفندماه وارد ماجرای سریالی مسمومیت دختران دانش‌آموز در ایران شد؛ پس از خبرساز شدن مسمومیت دانش‌آموزان چندمدرسه در قم، حالا ماجرا به بروجرد رسیده است. دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه احمدیه در روزهای دو و شش اسفندماه و دانش‌آموزان دبیرستان ۱۵خرداد، دیروز هفتم اسفندماه با استشمام ماده‌ای ناشناخته راهی بیمارستان‌های امام خمینی (ره) و آیت‌الله بروجردی بروجرد در استان لرستان شدند؛ روی هم حدود ۲۶۰ دانش‌آموز که بعضی‌شان هنوز بدحالند و بعضی مرخص شده‌اند. در فاصله بین روز شنبه که دانش‌آموزان مدرسه احمدیه راهی بیمارستان شدند و روز یکشنبه که ۱۰۷دانش‌آموز مدرسه ۱۵خرداد هم مسموم شوند، نوع واکنش‌ها به این موضوع هم عوض شد؛ اگر تا قبل از این مسئولان وزارت‌های آموزش‌وپرورش و بهداشت، اطلاعات و دیگر مسئولان دولتی، اعلام کردن دلیل این مسمومیت‌ها را به تعویق می‌انداختند، دیروز این سریال انکار و سوال به پایان رسید و بعضی نمایندگان مجلس و معاون تحقیقات مجلس از عمدی بودن این مسمومیت‌ها در مدارس دخترانه خبر دادند. این همه ماجرا نبود؛ دیشب یک خبر اختصاصی به خبرنگار هم‌میهن رسید. مسمومیت در یک مدرسه دیگر. این‌بار در یک دبستان دخترانه.
روایت دانش‌آموز؛ پرستو
پرستو، دانش‌آموز کلاس دهم در رشته ریاضی دبیرستان احمدیه بروجرد است. این مدرسه ۴۰۰ دانش‌آموز دارد و نوبت عصر آن با نام مدرسه توحید در مقطع متوسطه اول یا همان راهنمایی قدیم فعالیت می‌کند. پرستو درحالی‌که به سه نفر از همکلاسی‌هایش در یک اتاق بیمارستان بروجردی بستری است، آن روز را اینطور روایت می‌کند: «روز شنبه رفتیم نمازخانه برای جشن تولد حضرت عباس و کمی سردرد گرفتم. من کلا در شلوغی سردرد می‌گیرم و فکر کردم این‌بار هم به دلیل شلوغی است. بعد از جشن گفتند دبیرها می‌خواهند صبحانه بخورند و شما به حیاط و بعدش به کلاس‌های‌تان بروید. بعد از صف گرفتن، رفتیم داخل کلاس‌های‌مان، وقتی وارد شدیم، بوی خاصی شبیه سفیدکننده می‌آمد. گفتند بوی ضدعفونی است. زنگ تفریح که شد، گفتند یکی از بچه‌های کلاس دوازدهم حالش بد شده، ما رفتیم ببینیم چه خبر شده. وقتی رفتیم طبقه بالا، کم‌کم سردرد و سرگیجه گرفتم. بعد که گفتند گاز است، ما مدرسه را خالی کردیم. وقتی آمدیم بیرون، من دیدم از نرگس، یکی از دوستانم خبری نیست. کل مدرسه را زیر و رو کردم، در حیاط نبود و گفتم شاید داخل کلاس است. رفتم در کلاس ۱۰۲ را باز کردم، یک نفس کشیدم و قفسه سینه‌ام به‌شدت درد گرفت. داشتم برمی‌گشتم که دم پله‌ها، پاهایم کاملا بی‌حس شد و زانوهایم هیچ حسی نداشتند. به همین دلیل هم از پله‌ها خوردم زمین. نرده‌ها را گرفتم که به سرم ضربه نخورد. افتادم توی راهرو، یکی از معلمان آمد، سرم را گذاشت روی زانویش و گفت نفس عمیق بکش. بویی شبیه وایتکس می‌آمد و اصلا شبیه بوی گاز شهری نبود. بعد دو نفر آقا آمدند و ما را به آمبولانس اورژانس بردند و آمدیم بیمارستان. حالت تهوع و سرگیجه داشتم و اکسیژن به من وصل کردند. خانم فولادی، مدیر و خانم یاراحمدی، معاون هم بستری بودند.» او ادامه می‌دهد: «دوم اسفندماه این اتفاق افتاد. من زنگ آخر سردرد گرفتم و چشم‌هایم می‌سوخت، سر امتحان ریاضی بودیم که گفتند کلاس‌ها را خالی کنید. مدرسه ما با شوفاژ گرم می‌شود و شوفاژها را آن روز خاموش کرده بودند. دفعه قبل و این‌بار، مسئولان مدرسه توضیحی دراین‌باره به ما ندادند. با خانواده‌ها هم صحبت خاصی نکردند. من شنیدم در مدرسه توحید که راهنمایی است و شیفت بعدازظهر مدرسه ماست، پدری آمده بوده و گریه می‌کرده و می‌گفته دخترم را می‌خواهم. برای همین شایعه شد که در مدرسه راهنمایی یک نفر مرده است اما من نمی‌توانم آن را تایید کنم. شنبه نصف بیشتر بچه‌ها به مدرسه نیامده بودند ولی در گروه مسئولان مدرسه نوشتند که بیایید و ما فکر کردیم مشکل رفع شده، اگر می‌دانستیم اینطوری است که نمی‌رفتیم. خیلی از خانواده‌ها پیگیر شده‌اند و می‌گویند چرا مسئولان آموزش‌وپرورش به ما دلیلش را نمی‌گویند، به‌ویژه چون دفعه قبل را گفتند به دلیل نشت گاز از ورزشگاه پهلوان تختی بوده و وزش باد، گاز را به مدرسه ما آورده، خانواده‌ها مشکوک شدند و گفتند چنین چیزی ممکن نیست. من خودم شخصا اگر مدرسه باز باشد، می‌روم چون حجم درس‌ها خیلی زیاد است و نمی‌شود که به مدرسه نرویم.»
روایت دانش‌آموز؛ زهرا
زهرا هم دانش‌آموز پایه دهم در رشته تجربی مدرسه احمدیه است. این روایت اوست: «شنبه در حیاط بودیم و خواستم آب بخورم که حالم بد شد. هر دو بار سرگیجه داشتم، دستم لمس شده بود و گزگز می‌کرد. اگر دستگاه اکسیژن را قطع کنند من دوباره به همان حال می‌افتم. هم تپش قلب دارم، هم نفس تنگی. من بوی خاصی را حس نکردم، بوی وایتکس هم برای ضدعفونی بود. بچه‌ها علائم‌شان فرق می‌کرد؛ یکی از بچه‌ها کمرش درد می‌کند و نفس‌تنگی دارد اما تپش قلب ندارد، ولی من تپش هم دارم. حالا می‌ترسم بروم مدرسه. ولی اگر مدرسه باز شود، می‌روم چون رشته‌ام تجربی است، سخت است. معلم‌ها و مدیر هیچ توضیحی دراین‌باره به ما ندادند.»
مادر زهرا هم می‌گوید، آن روز بچه‌اش را تقریبا مرده تحویل گرفته است: «کسی درست این موضوع را پیگیری نکرده است که اگر می‌کردند، سه روز پشت سر هم این اتفاق نمی‌افتاد. وقتی گفتند مشکل حل شده و بچه‌ها به مدرسه بیایند، فکر کردم مشکل حل شده و اگر می‌دانستم که قرار است دوباره چنین اتفاقی بیفتد، ۱۰۰سال نمی‌فرستادمش که اینطوری شود. دختر من آنقدر حالش بد بوده که همه دوستانش می‌گفتند حالش از همه بدتر بوده و دور از جان برایش فاتحه خوانده‌اند. وقتی من رفتم بالای سرش، چندنفر دورش جمع شده بودند و می‌خواستند رگ برای سرم زدن پیدا کنند، اما پیدا نمی‌شد. پاهایش بی‌حس شده بود، دست‌هایش جمع شده بود و گزگز می‌کرد. الان هم نمی‌توانند مرخصش کنند چون وقتی دستگاه اکسیژن را بیرون می‌آورند، اکسیژن خونش می‌آید پایین. دکترهای بیمارستان می‌گویند این حالت ناشی از استشمام گاز نیست، ولی نگفتند از چه عاملی می‌تواند باشد. قبلا گفتند گاز از طریق لوله‌ای از ورزشگاه تختی به داخل حیاط می‌رسد و وارد مدرسه شده است، اما این طبیعتا درست نیست. چون در حیاط، هوا باز است و محیط بسته‌ای نیست. مسئولان مدرسه هیچ توضیحی دراین‌باره به ما ندادند. بچه من سر کلاس گفته بود حالم خوب نیست، معلم گفته بود بنشین سر جایت، فیلم بازی نکن. گفتند مدرسه را می‌خواهند جابه‌جا کنند و کلاس‌ها را به مدرسه روبه‌رو ببرند؛ مدرسه امام خمینی. ولی من او را دیگر مدرسه نمی‌فرستم. عشق بچه من فیزیک است و به همین دلیل فرستادم برود، وگرنه نمی‌فرستادم.»
روایت دانش‌آموز؛ محبوبه
محبوبه دانش‌آموز کلاس دهم مدرسه احمدیه بروجرد است که روز شنبه در این مدرسه مسموم و به بیمارستان آیت‌الله بروجردی منتقل شد. او هم به هم‌میهن می‌گوید قفسه‌سینه و قلبش درد می‌کند و تپش قلب دارد: «بار اولی که این اتفاق در مدرسه احمدیه افتاد، اینقدر حالم بد نشد. فقط سرگیجه و سردرد داشتم و وقتی به خانه رفتم کمی مایعات خوردم و حالم بهتر شد. آن روز بوی گاز می‌آمد و به ما گفتند که منبع این مسمومیت، ورزشگاه تختی است که سالن آن کنار مدرسه است. بار دوم، مربوط به روز شنبه است. زنگ اول جشن داشتیم اما سر کلاس حالم خراب شد. برای اینکه حالم بهتر شود به حیاط رفتم، اما آنجا حالم بدتر شد، می‌خواستم به داخل ساختمان بروم که روی پله دوم دیگر تقریبا از حال رفتم. یکی از دانش‌آموزان به دادم رسید.» او می‌گوید حالش آنقدر بد بود که او را با آمبولانس به بیمارستان منتقل کردند. وضعیت سایر دانش‌آموزان هم همین‌طور بود. برخی در حیاط حال‌شان بد شده بود و برخی در نمازخانه مدرسه: «این اتفاق، دانش‌آموزان چندین کلاس را درگیر کرده بود. حتی مدیر و یکی از معلمان هم مسموم شدند. معلم تا ظهر بستری بود و اطلاعی از وضعیت مدیرمان ندارم.»
محبوبه تا بعدازظهر روز شنبه، در بیمارستان بستری بود و آن شب او را مرخص نکردند. در کنار او سه دانش‌آموز دیگر از همان مدرسه هم به دلیل مسمومیت بستری شده بودند. او از پشت تلفن به‌طور مرتب سرفه می‌کند و می‌گوید: «علت مسمومیت روز شنبه مشخص نیست. چون این‌بار هیچ بویی نیامد و حال‌مان بد شد. دفعه اول دچار سردرد و سرگیجه شدم و دفعه دوم، قفسه سینه و قلبم درد گرفت.»
روایت یک معلم؛ شیئی شبیه بمب با بوی نعنا
خانم «ف»، یکی از معلمان پیشین مدرسه ۱۵خرداد است و در مدرسه احمدیه بروجرد هم تدریس می‌کند، با این حال از وضعیت مدرسه ۱۵خرداد اطلاع دارد و یکی از نزدیکانش، دانش‌آموز آن مدرسه است. او به نقل از دانش‌آموزان مدرسه ۱۵خرداد به هم‌میهن می‌گوید که روز گذشته، چیزی شبیه بمب در بخشی از مدرسه ترکید و از آن دودی با بوی نعنا خارج شد. تعدادی از دانش‌آموزان این مدرسه از ارائه اطلاعات و آنچه بر آنها در مدرسه گذشته، خودداری کردند و تمایلی به مصاحبه نداشتند اما خانم «ف» می‌گوید که اتفاق روز گذشته منجر شد تعداد زیادی از دانش‌آموزان که نزدیک ۱۰۷نفر بودند، مسموم و به بیمارستان منتقل شوند. به گفته او، دانش‌آموزانی که با آنها صحبت کرده، نمی‌دانستند منبع اولیه شیء پرتاب‌شده از کجا بوده است و اینکه از بیرون مدرسه پرتاب شده یا از داخل، هنوز مشخص نیست. با این همه اما می‌گوید که در پی مسمومیت‌های اخیر در مدرسه احمدیه و ۱۵خرداد، هر دو مدرسه تعطیل شده‌اند. این معلم تاکید می‌کند که مدرسه احمدیه، دوربین مداربسته دارد و مدرسه ۱۵خرداد هم تا چند سال پیش، مجهز به دوربین مداربسته بوده است. اما ساختمان این دو مدرسه به‌گونه‌ای است که به راحتی می‌توان از بیرون چیزی را به داخل پرتاب کرد. او این را هم اضافه می‌کند که مدرسه ۱۵خرداد، از نظر موقعیتی در محله حاشیه‌ای و در مکانی به اسم رودکی قرار دارد. او از دانش‌آموزان مدرسه احمدیه هم شنیده که در روز مسمومیت، آنها بوی شدید گاز به مشام‌شان خورده است، بویی شبیه گاز شهری در کلاس پیچیده و منجر به مسمومیت دانش‌آموزان یک کلاس شده است. به گفته او، بیشتر کسانی که بستری شده‌اند، مربوط به یک کلاس بودند.
روایت یک منبع آگاه
یک منبع آگاه که نمی‌خواهد نامش در گزارش بیاید هم به هم‌میهن می‌گوید، به استناد گزارشی که از سوی فرمانداری اعلام شده، تنها در روز گذشته، ۱۰۷دانش‌آموز دختر در مدرسه ۱۵خرداد بروجرد مسموم شدند. در مدرسه دخترانه احمدیه که متوسطه دوم است هم روز اول، ۱۷نفر، روز دوم ۵۲نفر و روز سوم ۴۴نفر مسموم شده بودند که اغلب آنها مرخص شده‌اند و تعداد بسیار کمی از آنها همچنان بستری‌اند. البته هیچ دانش‌آموزی به دلیل اتفاقات اخیر جانش را از دست نداده است. بر اساس اعلام این منبع آگاه، هنوز علت اصلی مسمومیت‌ها مشخص نیست و حتی مسئولان ماجرای پرتاب شدن یک شیء به داخل مدرسه ۱۵خرداد را تکذیب کرده‌اند اما ظاهرا منبع هرچه بوده، در راهرو بوده که چندین کلاس درس این مدرسه دخترانه متوسطه دوم را درگیر کرده است. به گفته او، بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که در اولین روز وقوع مسمومیت در مدرسه ۱۵خرداد، مشکوک به انتشار گاز مونوکسیدکربن بودند. حتی در این زمینه اطلاعیه‌ای هم منتشر و در آن تاکید شد که منشأ این گاز، احتمالا از سالن ورزشی مجاور مدرسه بود. یعنی گاز از آنجا نشت کرده است. با همین احتمال، سیستم گرمایشی آن سالن خاموش شد اما بعد از گذشت دو روز با وجود تعطیلات آخر هفته، روز بعد از آن، بار دیگر مسمومیت رخ داد. بنابراین مشخص شد که احتمالا علت چیز دیگری بوده است. او تاکید می‌کند که منشأ مسمومیت در این دو مدرسه همچنان در دست بررسی است: «تیم بازرسی و بهداشتی برای شناسایی علت‌های وقوع حادثه تشکیل شده است و منتظر نتیجه نهایی‌اند، هرچند موضوع کمی پیچیده شده است.» به گفته او، در حال حاضر دو مدرسه احمدیه و ۱۵خرداد بروجرد، تعطیل شده‌اند اما درباره سایر مدارس تصمیمی گرفته نشده است: «عواملی که متولی این موضوع‌اند در حال بررسی ماجرا هستند. بازرسی استان هم به ماجرا ورود کرده و در حال انجام تحقیقات هستند که در روزهای آینده نتایج آن مشخص می‌شود.»
روایت نمایندگان مجلس
دیروز و پس از تایید مسمومیت دانش‌آموزان مدرسه ۱۵خرداد توسط مسئولان محلی، مثل معاون سیاسی استاندار لرستان، همایون سامه نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت گفت که مسمومیت دانش‌آموزان در قم و بروجرد عمدی است. او گفت تا آنجایی که اطلاع دارم، وزارت بهداشت دارد بررسی می‌کند ولی به نظر من نتیجه‌اش مشخص نشده است؛ به این معنا که نتوانسته‌اند پاسخ قانع‌کننده‌ای دهند: «نکته دیگر اینکه درست است که موضوع در کمیسیون بهداشت مطرح نشده ولی رئیس کمیسیون، نامه‌نگاری‌های لازم با دولت را درباره این موضوع انجام داده است. آنچه مشخص است این است که هم در قم، هم در بروجرد مسئله عمدی است. برای ما سوال است که روی چه حسابی در مدارس این اتفاقات رخ می‌دهد؟ من نمی‌دانم یعنی ارگان‌های اطلاعاتی ما نمی‌توانند تمام مدارک، قرائن و آنچه به‌جا مانده را بررسی کنند و به عامل برسند؟ وزیر اطلاعات وارد این پرونده شده ولی متاسفانه گزارشی به مجلس داده نشده است.»
حالا فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد هم به هم‌میهن می‌گوید، این مسمومیت‌ها در قم و بروجرد، صددرصد عمدی است: «علاوه بر مدرسه احمدیه و ۱۵خرداد، مدرسه توحید نیز درگیر این موضوع شده است. مدارس توحید و احمدیه، مدارس راهنمایی و دبیرستان هستند و کلاس‌های‌شان به‌صورت شیفتی در یک ساختمان تشکیل می‌شود. درواقع این اتفاق نخست در مدارس توحید و احمدیه، سپس در دبیرستان ۱۵خرداد رخ داد. اتفاق مذکور بسیار حائز اهمیت است و باید منشأ آن هرچه زودتر مشخص شود. هم‌اکنون مسئولان مربوطه در شهر بروجرد حضور دارند و پیگیر این موضوع‌اند. سرنخ‌هایی هم پیدا شده که حاصل بررسی دوربینهای مداربسته مدارس توسط نیروهای امنیتی است. این سرنخ‌ها نشان‌دهنده آن است که اتفاق رخ‌داده نه‌تنها طبیعی نیست که عمدی هم هست اما تا زمانی که دلیل آن مشخص نشود، نمی‌توان بیش از این درباره‌اش صحبت کرد.»
او در پاسخ به اینکه برخی منابع داخلی مانند روزنامه «اطلاعات» فرضیه رخ دادن اتفاق مذکور از طرف نیروهای تندرو را مطرح کرده‌اند، با بیان اینکه تا زمان مشخص نشدن دلیل این اتفاق نمی‌توان چنین اظهارنظری در موردش کرد، می‌گوید: «رخ دادن این اتفاق در مدارس دخترانه نمی‌تواند دلیل موجهی برای مطرح شدن چنین فرضیه‌ای باشد.» او که بر عمدی بودن این اتفاق تاکید می‌کند، در جواب اینکه کسانی که چنین کاری را انجام داده‌اند ساکن داخل کشور میداند یا خارج از آن، می‌گوید: «چنین فرضی هم ممکن است که از خارج باشد اما درمجموع آنچه در موردش مطمئنیم این است که تیم بررسی این اتفاق که در دبیرستان‌های شهر قم حضور پیدا کرده‌اند، بر تعمدی‌بودن آن تاکید دارند.»
مقصودی درباره آخرین وضعیت جسمی دانش‌آموزان مسموم‌شده هم توضیح می‌دهد: «حال‌شان خوب است. چند روزی حالت تهوع، سرگیجه و سرفه داشته‌اند که از عوارض استشمام گاز احتمالی است که در هوا منتشر شده، هرچند همچنان در حد احتمال است و دلیل اصلی آن مشخص نیست. نتیجه قطعی در مورد علت این اتفاق هنوز به دست نیامده و آنچه تاکنون ثابت‌شده، تعمدی بودن آن است. ضمن اینکه شورای تامین استان و شهرستان هنوز تصمیمی در مورد تعطیلی دیگر مدارس شهر بروجرد نگرفته است.»
مسمومیت‌های سریالی از آذرماه در قم شروع شد و بعد به بروجرد رسید. مقصودی با بیان اینکه احتمال تسری این مسئله به مدارس دیگر شهرها هم وجود دارد، هشدار می‌دهد که ریشه این مسئله باید هرچه زودتر پیدا شود.
تبادل نظر