فردای اقتصاد: مرکز آمار ایران گزارش تحولات بازار مسکن تهران در مردادماه را منتشر کرد. گزارشی که حاکی از سکته بازار مسکن در مردادماه و پس از جدی شدن مذاکرات برجامی است. طبق داده‌های مرکز آمار ایران تورم ماهانه بازار مسکن در مرداد با افتی سنگین از ۸.۳ درصد در تیر به تنها ۱.۸ درصد رسیده است. با این رشد متوسط قیمت وزنی هر متر مربع مسکن در تهران به ۴۵ میلیون و ۱۴۰ هزار تومان بوده است. با فروکش کردن تب مسکن در ماه گذشته تورم نقطه‌ای بازار مسکن هم با افت ۱.۲ واحد درصدی به ۴۴ درصد رسیده است. باید دید این روند نزولی تورم ملکی در ماه‌های بعد هم تکرار خواهد شد یا نه.
بازگشت تورم مسکن به سطوح برجامی
این کمترین تورم ماهانه بازار مسکن از ابتدای سال است. در اسفند سال گذشته هم طبق داده‌های مرکز آمار ایران تورم مسکن به حدود ۰.۶ درصد رسیده بود. به این ترتیب به نظر می‌رسد همان‌طور که در گزارش‌های قبلی هم پیش‌بینی شده بود با داغ شدن مذاکرات تب خرید مسکن کاهش یافته و خریداران عقب نشسته‌اند. بررسی داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که از مرداد ۹۷ تا ماه گذشته، یعنی طی ۴ سال اخیر، متوسط تورم ماهانه مسکن در پایتخت بیش از ۴ درصد بوده است. به این ترتیب در ماه گذشته تورم مسکن به کمتر از نصف میانگین ۴ ساله خود رسیده است.
به طور کل بررسی تورم ماهانه بازار مسکن نشان می‌دهد که فعالان این بازار هم بسیار به تغییرات سیاست خارجی حساسند. به‌طوری که بعد از تورم افسارگسیخته بازارها در نیمه اول ۹۹، با شکست ترامپ در انتخابات آمریکا ناگهان بازار مسکن هم با توقف روند صعودی مواجه شد. امید به احیای برجام با پیروزی بایدن دموکرات باعث شد تا تورم ماهانه مسکن از آبان ۹۹ تا پایان سال گذشته در اغلب ماه‌ها به کمتر از ۴ درصد محدود شود. اما اسفند سال پیش ناگهان مذاکرات متوقف شد و تورم مسکن هم از ابتدای سال جاری به طور فزاینده‌ای افزایش یافت. اوج التهاب بازار مسکن هم در ماه‌های خرداد و تیر (تا پیش از آغاز دوباره مذاکرات) رخ داد. در این دو ماه شاهد مجموعا بیش از ۱۵ درصد تورم ملکی بودیم و حجم معاملات هم به سقف ۴ ساله رسید.
بانک مرکزی تورم مسکن را کمتر اعلام می‌کند؟
مرکز آمار ایران با روشی علمی‌تر شاخصی برای تورم مسکن تهران تعریف کرده است. این شاخص که به شیوه هدانیک محاسبه می‌شود، اثر جنس معاملات را حذف می‌کند. یعنی افزایش معاملات در یک منطقه خاص یا افزایش معاملات خانه‌های قدیمی یا نوساز اثر چندانی بر این شاخص نمی‌گذارد. در کنار این مورد، مرکز آمار میانگین وزنی و میانگین حسابی قیمت مسکن در تهران را هم محاسبه می‌کند. میانگین وزنی معاملات در ماه گذشته به بیش از ۴۵ میلیون تومان رسید و میانگین حسابی هم به ۴۲.۸ میلیون تومان بر متر مربع رسیده است.
اما بانک مرکزی تنها میانگین حسابی را محاسبه و منتشر می‌کند و نوسانات ماهانه را هم بر اساس تغییر همین میانگین اعلام می‌کند. حال در گزارش مرکز آمار علی‌رغم رشد ۱.۸ درصدی تورم مسکن و افزایش ۰.۷ درصدی میانگین وزنی قیمت املاک در تهران، متوسط حسابی قیمت مسکن نسبت به ماه گذشته تغییری نداشته و حتی افتی خفیف را ثبت کرده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد در صورتی که بانک مرکزی هم گزارش تحولات مسکن پایتخت را منتشر کند احتمال این که شاهد عدم تغییر و صفر شدن نوسانات ماهانه در گزارش این نهاد آماری باشیم بسیار بالاست.
معاملات ملکی نصف شد
همچنین تعداد معاملات مسکن در پایتخت به کمتر از ۶۹۰۰ واحد رسیده است. به این ترتیب معاملات ملکی در ماه گذشته به کمتر از نصف معاملات در خرداد که بازار مسکن به شدت داغ شده بود رسیده است. همچنین در تیرماه هم به گزارش مرکز آمار ۸۷۰۰ واحد و به گزارش بانک مرکزی ۱۰ هزار و ۳۰۰ واحد مسکونی در تهران معامله شده است. به این ترتیب تعداد معاملات مسکن در ماه گذشته به کمترین میزان از فروردین که به طور سنتی حجم معاملات افت سنگینی می‌کند رسیده است.