فردای اقتصاد: مس در طول یک سال گذشته فراز و نشیب بسیاری را تجربه کرد و مسیر پرنوسانی را تا اوج کانال ۱۰هزار دلاری و کف ۷هزار دلاری را رقم زد. افزایش تقاضا پس از رخت بر بستن کرونا از اقتصادهای بزرگ دنیا و بازگشت تولیدات به سطوح قبلی، در کنار جنگ اوکراین و به خطر افتادن عرضه، از یک سمت به رشد قیمت فلز سرخ دامن زد و از سمت دیگر سیاست‌های محدودکننده کشور چین و اقدامات انقباضی بانک‌های مرکزی در کشورهای توسعه یافته ترمز رشد قابل توجه این کالای ارزشمند را کشید. چشم‌انداز قیمت مس به دلیل شرایط خاصی که دارد، کمی متفاوت‌تر از دیگر فلزات است و بسیاری آن را یکی از مهم‌ترین نیازهای آینده صنایع می‌دانند. حرکت بسیاری از صنایع همچون خودروسازی، تکنولوژی و... به سمت استفاده بیشتر از انرژی الکتریکی و فاصله گرفتن از سوخت‌های فسیلی باعث شده است که مس به یکی از پرتقاضاترین کامودیتی‌ها در جهان تبدیل شود و چشم‌انداز مناسبی را برای آن متصور بود. اگرچه فلز سرخ نیز همچون دیگر کالاها نتوانست از سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی در امان بماند، اما به نظر می‌رسد که می‌توان آینده درخشانی را برای آن در نظر گرفت، به خصوص در حال حاضر که نگرانی‌ها بابت تداوم اقدامات شتابان فدرال رزرو، همچنین سیاست‌های کووید-صفر چین کاهش یافته است.
بر اساس مطالعه‌ای که توسط S&P Global انجام شده است، به دلیل اهداف کاهش انتشار کربن، تقاضا برای مس تا سال ۲۰۳۵، تقریبا ۲برابر خواهد شد. بر اساس تحقیقات S&P Global، این امر سناریویی را ایجاد می‌کند که در آن جهان می‌تواند در سال ۲۰۳۵ شاهد کسری تاریخی ۱۰میلیون تنی باشد. بر اساس گزارشی که در ماه گذشته منتشر شد، شرکت Goldman Sachs Group تخمین می‌زند که معدن‌کاران باید در دهه آینده حدود ۱۵۰میلیارد دلار برای حل کسری ۸میلیون تنی مس هزینه کنند. BloombergNEF پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۴۰ شکاف تولید و اکتشاف می‌تواند به ۱۴میلیون تن برسد که باید با بازیافت فلز پر شود. بر اساس گزارش گروه بین‌المللی مطالعات مس، برای درک اینکه این کمبود چقدر زیاد خواهد بود، در نظر بگیرید که در سال ۲۰۲۱ کسری جهانی به ۴۴۱هزار تن رسید که معادل کمتر از ۲درصد تقاضا برای فلز تصفیه شده است.
خوش‌بینی شکننده چینی
پس از واکسیناسیون جهانی و فروکش کردن تب همه‌گیری کرونا، بازارها انتظار داشتند که اقتصاد چین به سرعت به شرایط قبل از کرونا بازگردد و صنایع آن با قدرت سابق به کار خود ادامه دهند. از همین رو، افزایش سیاست‌های انبساطی و پول‌پاشی در این کشور و اقتصادهای توسعه‌یافته در جهت به حرکت درآمدن چرخ‌های اقتصادی باعث شد که تقاضای قابل توجهی در بازارها ایجاد شود که مس نیز از این موضوع مستثنی نبود و در ابتدای سال ۲۰۲۲ شاهد رشد قیمت این فلز گرانبها به نزدیکی کانال ۱۱هزار دلاری نیز بودیم.
پس از انتشار آمارهای اقتصادی چین اما تمامی آن خوش‌بینی‌ها رنگ باختند و اعداد و ارقام نشان دادند که شرایط اقتصاد این کشور به خوبی تصورات نبوده است. اگرچه تقاضا در صنایع بالادست و واردات مس در چین افزایش یافته بود، اما صنایع پایین‌دست به اندازه پیش‌بینی‌ها رشد نکرده بودند. از سمت دیگر، مشکلات صنعت املاک این کشور نیز به این شرایط دامن زد. بسیاری از شرکت‌های فعال در صنعت ساختمان به دلیل شرایط تورمی ایجاد شده و افزایش قیمت مصالح ساختمانی در تکمیل املاک پیش‌فروش شده ناکام بودند و ساخت‌وساز به حداقل رسیده بود. از آنجاکه حدود ۳۰درصد از تقاضای مس در صنعت ساختمان استفاده می‌شود، بحران مسکن چین کاهش تقاضای قابل توجهی را برای فلز سرخ رقم زد و قیمت روندی کاهشی را به خود گرفت. اکنون نیز مدتی است که سیاستمداران چینی با حاکم کردن محدودیت‌های ناشی از سیاست کووید-صفر، تقاضا را در صنایع مختلف بسیار کاهش داده‌اند و بزرگترین واردکننده و مصرف‌کننده کامودیتی در دنیا به اندازه پیش‌بینی‌ها تقاضا ندارد. اگرچه اکنون برخی کارشناسان از کاهش محدودیت‌های کرونایی خبر می‌دهند و این موضوع تا حدی به برگشت قیمت مس به روند صعودی کمک کرده است.
قربانیان جنگ «فد» و تورم
خیزش پرسرعت اژدهای تورم در کشورهای توسعه‌یافته طی یکسال اخیر، یکی از دلایل افزایش قیمت کامودیتی‌هایی مانند مس در بازارهای جهانی بود، اما تبعاتی نیز به همراه داشت. در کشور آمریکا به عنوان اولین اقتصاد بزرگ دنیا، تورم روند صعودی پرقدرتی را در سال ۲۰۲۲ آغاز کرد و در ماه مارس با ثبت عدد ۹.۱درصدی، رکوردی ۴۰ساله از خود به جای گذاشت. از همین رو فدرال رزرو نیز با لشکرکشی خود به جنگی تمام عیار با آن برخاست و اکنون پس از ماه‌ها به نظر می‌رسد که اولین نشانه‌های موفقیت آن نیز دیده می‌شود. این موضوع البته تنها به آمریکا مختص نبود و کشورهای اروپایی و حوزه یورو نیز شرایط تورمی سخت‌تری را به واسطه جنگ اوکراین تجربه کردند و با تنها سلاح خود به جدال با اژدهای تورم پرداختند.
فدرال رزرو تاکنون طی ۶مرحله افزایش نرخ بهره، این نرخ را به ۴درصد رساند که بیشترین مقدار از اکتبر سال ۲۰۰۷ بوده است. بانک مرکزی ایالات متحده در تاریخ ۲نوامبر برای چهارمین اقدام متوالی نرخ بهره را ۰.۷۵درصد افزایش داد که سرعتی تاریخی برای آن محسوب می‌شد و همین موضوع فشار بسیار زیادی را بر قیمت کامودیتی‌ها و فلز سرخ وارد کرد، به‌طوریکه این موضوع در کنار کاهش رشد اقتصادی چین، قیمت مس را از مرز ۱۱هزار دلار در برهه‌ای به کف ۷هزار دلاری نیز رساند. اکنون اما به نظر می‌رسد که شرایط در این زمینه نیز برای رشد قیمت مس مهیاتر باشد. طبق آخرین آمار تورم آمریکا برای ماه اکتبر، این ویروس اقتصادی عدد ۷.۷درصد را به ثبت رساند که ۰.۳درصد بهتر از انتظارات بود و پیش‌بینی می‌شود که فدرال رزرو از این پس با سرعت کمتری به سیاست‌های انقباضی خود بپردازد. البته طبق سخنان جرومی پاول رئیس بانک مرکزی ایالات متحده، افزایش‌های نرخ بهره تا زمان رسیدن تورم به هدف ۲درصدی ادامه خواهد داشت و گفته می‌شود که هدف نرخ بهره تا مارس سال ۲۰۲۳، بر اوج ۵درصدی خواهد ایستاد.
چشم‌انداز فلز سرخ
برآیند موضوعات ذکر شده در بالا نشان می‌دهد که مس می‌تواند آینده درخشانی داشته باشد. این فلز از سمتی با افزایش تقاضای ناشی از حرکت اقتصاد جهانی به سمت انرژی پاک و استفاده بیشتر از مس مواجه است و از سمتی نیز کاهش عرضه به افزایش بیشتر قیمت‌ها دامن می‌زند. بادهای مخالف مس نیز در حال کاهش سرعت هستند و پیش‌بینی می‌شود که سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی دنیا و همچنین محدودیت‌های کرونایی کشور چین به مرور از شتاب خود بکاهند و فشار کمتری را بر بازارهای کالایی وارد کنند؛ بنابراین می‌توان اینگونه برداشت کرد که به احتمال بالایی ریزش قیمت مس متوقف شده باشد، اما به دلیل تداوم سیاست‌های انقباضی نمی‌توان افزایش قابل توجه و دستیابی به سقف‌های گذشته را نیز به‌زودی برای آن متصور بود.