فردای اقتصاد: بازار فلزات طی دو سال گذشته نوسانات زیادی را تجربه کرد و فراز و فرودهای زیادی داشت. روی نیز به عنوان یکی از اصلیترین محصولات این گروه شرایط یکسانی را دنبال کرد و روزهای تلخ و شیرین متفاوتی را پشت سر گذاشت. شروع همهگیری کرونا در کشور چین و سپس سرایت آن به کشورهای توسعهیافته در آمریکا و اروپا، بازگشت تقاضا پس از واکسیناسیون جهانی و بهبود وضعیت تولید در اقتصادهای توسعه یافته، شروع جنگ اوکراین، افزایش قابل توجه نرخ بهره به واسطه رشد تورم در اقتصادهای بزرگ دنیا، بحران انرژی و... هرکدام به نوعی محرک و مانع قدرتمندی در مسیر حرکتی قیمت روی در بازارهای جهانی بود که نرخ این فلز را در برههای تا قله ۴۵۰۰دلار بر هر تن افزایش داد و پس از آن تا کف ۲۷۰۰دلاری کاهش یافت.
پس از شروع سیاستهای انقباضی فدرال رزرو و بانکهای مرکزی در سراسر دنیا در رابطه با کنترل رشد تورم افسار گسیختهای که در سال جاری سر برآورد، قیمت بازارهای سرمایهگذاری در کلاسهای دارایی مختلف با کاهش قیمت زیادی مواجه شد و وجود عوامل دیگر تا حد زیادی تاثیرات خود را از دست دادند. اکنون اما شرایط کمی متفاوتتر از قبل دنبال میشود و پیشبینیها از چشمانداز مثبتی برای بازارها خبر میدهند. در این بین فلز روی شرایط خاص خود را نیز دنبال میکند و تحولات موجود در خصوص این فلز، در برهههایی روندهای متفاوتی نسبت به دیگر کامودیتیها را برای آن رقم میزند و با توجه به شرایط موجود، کارشناسان چشمانداز مثبتی را برای آینده روی پیشبینی میکنند.
فلزات، قربانیان مبارزه با تورم؟
خیزش پرسرعت شیطان تورم در کشورهای توسعهیافته طی یکسال اخیر، یکی از دلایل افزایش قیمت کامودیتیهایی مانند مس در بازارهای جهانی بود، اما تبعاتی نیز به همراه داشت. در کشور آمریکا به عنوان اولین اقتصاد بزرگ دنیا، تورم روند صعودی پرقدرتی را در سال ۲۰۲۲ آغاز کرد و در ماه مارس با ثبت عدد ۹.۱درصدی، رکوردی ۴۰ساله از خود به جای گذاشت. از همین رو، فدرال رزرو نیز با لشکرکشی خود به جنگی تمامعیار با آن برخواست و اکنون پس از ماهها به نظر میرسد که اولین نشانههای موفقیت آن نیز دیده میشود. این موضوع البته تنها به آمریکا مختص نبود و کشورهای اروپایی و حوزه یورو نیز شرایط تورمی سختتری را به واسطه جنگ اوکراین تجربه کردند و با تنها سلاح خود به جدال با اژدهای تورم پرداختند.
فدرال رزرو تاکنون طی ۶مرحله افزایش نرخ بهره، این نرخ را به ۴درصد رساند که بیشترین مقدار از اکتبر سال ۲۰۰۷ بوده است. بانک مرکزی ایالات متحده در تاریخ ۲ نوامبر برای چهارمین اقدام متوالی نرخ بهره را ۰.۷۵درصد افزایش داد که سرعتی تاریخی برای آن محسوب میشد و همین موضوع فشار بسیار زیادی را بر قیمت کامودیتیها و فلز سرخ وارد کرد، بهطوریکه این موضوع در کنار کاهش رشد اقتصادی چین، قیمت مس را از مرز ۱۱هزار دلار در برههای به کف ۷هزار دلاری نیز رساند. اکنون اما به نظر میرسد که شرایط در این زمینه نیز برای رشد قیمت مس مهیاتر باشد. طبق آخرین آمار تورم آمریکا برای ماه اکتبر، این ویروس اقتصادی عدد ۷.۷درصد را به ثبت رساند که ۰.۳درصد بهتر از انتظارات بود و پیشبینی میشود که فدرال رزرو از این پس با سرعت کمتری به سیاستهای انقباضی خود بپردازد. البته طبق سخنان جرومی پاول رئیس بانک مرکزی ایالات متحده، افزایشهای نرخ بهره تا زمان رسیدن تورم به هدف ۲درصدی ادامه خواهد داشت و گفته میشود که هدف نرخ بهره تا مارس سال ۲۰۲۳، بر اوج ۵درصدی خواهد ایستاد.
افزایش قیمت با بحران انرژی
مانند سایر فلزات در بازارهای جهانی، روی نیز با موانع متعددی روبهرو است. در پی بحران انرژی اروپا، کارخانههای ذوب روی انرژیبر دچار تعطیلیهای متعددی شدهاند. در سال جاری، بسیاری از تولیدکنندگان اروپایی فلز روی مجبور شدند یا کارخانههای ذوب خود را به طور کامل تعطیل کنند یا تولید خود را به دلیل هزینههای انرژی بالا و عرضه کم کاهش دهند. در مجموع، سه کارخانه ذوب روی اروپای غربی به دلیل مشکل در تامین برق و افزایش سنگین هزینه انرژی، درهای خود را در سال ۲۰۲۲ بستهاند و مشخص نیست که تا چه زمانی این وضعیت ادامه داشته باشد. این تنها مانع ایجاد شده به خاطر جنگ اوکراین نیست. محدودیتهای اخیر بورس کالای لندن (LME) بر فلز روسیه به طور قابل توجهی قیمت و عرضه روی را تحت فشار قرار داده است و در کوتاهمدت، روی به مقابله با این چالشها ادامه خواهد داد. در کنار محدودیتهای انرژی، تولید روی همچنان با مشکلاتی در تامین تقاضای جهانی در آینده نزدیک و احتمالا دور مواجه خواهد بود.
کاهش عرضه در بازارهای جهانی و در زمانی که تقاضا پس از عبور اقتصادهای بزرگ به اوجهای قبل از همهگیری کرونا بازگشتهاند، میتواند محرک بسیار مهمی برای قیمت روی باشد. در زمان نگارش این گزارش، کاهش عرضه به واسطه تعطیلی کارخانههای ذوب روی، قیمت این فلز را در برههای حتی به بالای ۳۲۰۰دلار نیز افزایش داد که یک سقف چندین ماهه برای آن محسوب میشود. در این بین اما نباید از تقاضای کم کشور چین به واسطه سیاست کووید-صفر نیز غافل بود. محدودیتهای موجود طی چند ماه اخیر باعث شده بود که بزرگترین مصرفکننده کامودیتی در دنیا، تقاضای کمتری را در بازارهای جهانی به ثبت برساند، اما اکنون خبرهایی به گوش میرسد که گویا سیاستمداران چینی در فکر کاهش محدودیتهای کرونایی هستند. این موضوع میتواند بازار روی را با تقاضای مضاعفی مواجه کند که در روزهای کمبود عرضه به افزایش قیمت منجر خواهد شد.
بنابراین پیشبینی میشود که با توجه به مشکلات سمت عرضه در تولید جهانی روی، قیمت این فلز در میانمدت و بلندمدت افزایشی باشد، اما با تداوم سیاستهای انقباضی و جدالی که بانکهای مرکزی با اژدهای تورم در پیش گرفتهاند، به نظر میرسد همچنان برای مدتی فشار بر قیمت بازارهای جهانی و فلزات وجود داشته باشد. در زمان نگارش این گزارش، فلز روی در قیمت ۳۰۶۰دلاری قرار گرفته است که همچنان فاصلهای ۳۲درصدی با قله خود در ماه آپریل ۲۰۲۲ دارد و انتظار میرود که پس از یک دوره نوسان محدود و فروکش کردن شدت اقدامات تهاجمی فدرال رزرو، شاهد اوجگیری دوباره آن باشیم.