فردای اقتصاد: در ادبیات اقتصادی نفت از سه کانال بر اقتصاد اثر میگذارد؛ بیماری هلندی، اثر ولع و تضعیف نهادهای سیاسی و اقتصادی
بیماری هلندی به وضعیتی اطلاق میشود که وفور دلارهای نفتی در اقتصاد منجر به پایین ماندن نرخ ارز شده و در نتیجه کالای وارداتی ارزان میشود. با ارزان شدن کالای وارداتی، رقابت با این کالاها برای تولیدکننده داخلی سخت شده و در نتیجه تولیدکنندگان در معرض ورشکستگی قرار میگیرند و رشد اقتصادی کاهش میابد.
اثر ولع که بر اساس آن وقتی چند گروه قدرت در کشور وجود دارد، با افزایش درآمدهای نفتی این گروهها با هم برای تصاحب این رانت موجود در اقتصاد میجنگند. نتیجه این رقابت بین جناحهای قدرت به سرقت سرمایه از بخش خصوصی می انجامد. کلید فعال شدن اثر ولع نبود نهادهای سیاسی و اقتصادی با کیفیت است. بنابراین از آنجا که سرمایه ها به ویژه در بخش رسمی در معرض تصاحب گروههای قدرت است، علاقه به سرمایه گذاری در این کشورها کم است و در نتیجه رشد اقتصادی کاهش میابد.
همزمان با این که فقدان نهادهای سیاسی و اقتصادی خوب که توان مقابله با فساد را دارند، خود منجر به فعال شدن اثر ولع میشود، پس از فعال شدن این اثر، و ثروتمندتر شدن گروههای قدرت، منجر به تضعیف بیشتر نهادهای سیاسی و اقتصادی میشود که از کانالهای مختلف منجر به افت رشد اقتصادی میشود.
برنامه کامل را اینجا مشاهده کنید.
تبادل نظر