فردای اقتصاد: عرضه خودرو در بورس کالا موافقان و مخالفان زیادی دارد. از نمایندگان مجلس گرفته تا دولتمردان و شورای رقابت و به خصوص فعالان بازار سرمایه که مواضع مختلفی درباره این مسئله دارند. بعضی از کارشناسان این شکل عرضه خودرو را به عنوان راهکار مناسبی در نظر می‌گیرند که می‌تواند برای خریدار نهایی، بورس و خودروسازان منافع بسیاری را به ارمغان آورد و برخی نیز در مقابل نسبت به آن انتقاد دارند.
در این بین سینا رهبرشهلان، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با حواشی اخیر عرضه خودرو در بورس کالا که چالش‌های زیادی را برای بورس تهران نیز ایجاد کرده، عنوان کرد: عرضه خودرو در بورس کالا فارغ از موضوع قیمت‌گذاری که بررسی قیمت‌های معاملاتی نیز نشان می‌دهد چنانچه عرضه‌ها از سوی تولیدکنندگان در بورس تداوم یافته و افزایش یابد، به دلیل قرارگیری خودروها در مکانیسم عرضه و تقاضا، شاهد روند تعادلی قیمت در بازار خودرو خواهیم بود و از سوی دیگر تولیدکنندگان نیز که در سال‌های اخیر با قیمت‌گذاری دستوری متحمل زیان‌های سنگینی شده‌اند از تحت فشار خارج می‌شوند. اما به نظر می‌رسد مهم‌ترین جنبه و رکن اصلی عرضه خودرو در بورس کالا، موضوع شفافیت است. کشور ما در حال حاضر در یک دوره گذار برای عبور از اقتصاد دستوری قرار دارد و بورس کالا با سپردن نظام قیمت‌گذاری به بازار می‌تواند بسیاری از رانت‌ها را از بین ببرد و در این حال این رویکرد مهم‌ترین گام در جهت برداشتن سایه حکمرانی قیمت‌گذاری دستوری از اقتصاد ایران است. در عین حال ادامه این عرضه‌ها به بهبود کیفیت در خودروهای داخلی منجر خواهد شد چراکه در یک بستر شفاف کالاهای بی‌کیفیت تقاضایی را ثبت نخواهند کرد.
این کارشانس بازار سرمایه ادامه داد: خودرو در حال حاضر به دلیل سیاست‌گذاری غلط جایگاه خود به عنوان یک کالای مصرفی را از دست داده و عملا به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است که با مکانیزم غلط قرعه‌کشی تنها سود باد آورده‌ای در اختیار عده‌ای محدود قرار می‌دهد. این در حالی است که سپردن قیمت‌گذاری به بورس کالا به عنوان یک بستر شفاف می‌تواند به تعادل بازار خودرو و کنترل تقاضا کمک شایانی کند.
وی ادامه داد: در واکنش به انتقادات مخالفان که مطرح می‌کنند نباید کالای نهایی در بورس کالا عرضه شود و در هیچ کشوری این رویکرد در رابطه با خودرو انجام نمی‌شود، باید گفت تنها نمی‌توان در یک زمینه اقتصاد ایران را با اقتصادهای پیشرفته مقایسه کرد، چراکه نرخ بهره بدون ریسک حدود ۳۰ درصدی و اقتصاد دولتی به شکل ایران در کشورهای دیگر دیده نمی‌شود و یکی از اصلی‌ترین دلایل تبدیل خودرو به کالای سرمایه‌ای و برهم خوردن تعادل در این بازار نیز در سیاست‌های غلط دولت است. پس بورس کالا، کلید نجات اقتصاد و صنعت خودرو از اقتصاد دستوری است و اگر اقداماتی در تقابل با این سنگ‌اندازی‌ها صورت نگیرد، روند معیوب فعلی ادامه خواهد یافت.
تبادل نظر