فردای اقتصاد: ساعاتی پس از آنکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی تلویزیونی از توافق با واشنگتن بر سر تبادل زندانیان خبر داد، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات‌متحده این اظهارات را «دروغ» توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی، ایرنا، وزیر امور خارجه ایران در همین‌باره به شبکه «خبر» گفت: « در روزهای اخیر در موضوع تبادل زندانیان موجود بین ایران و آمریکا به توافق دست پیدا کردیم و اگر همه چیز از سوی طرف آمریکایی به خوبی پیش برود، در کوتاه‌مدت شاهد تبادل زندانیان خواهیم بود.»
امیرعبداللهیان در ادامه در ارتباط با توافق بر سر تبادل زندانیان گفت: «از مارس سال گذشته در این رابطه سندی بین ما و طرف آمریکایی به طور غیرمستقیم به امضا و تایید رسید اما زمینه اجرای آن اکنون فراهم شده است. از نظر ما همه چیز آماده است. طرف آمریکایی در حال هماهنگی‌های فنی خودش قرار دارد.»
ساعاتی بعد اما خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این خبر را تکذیب و آن را دروغ توصیف کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس همچنین گزارش داد که شورای امنیت ملی آمریکا هم در بیانیه‌ای جداگانه این خبر را تکذیب و آن را دروغ توصیف کرد.
خبرگزاری فارس هم در همین زمینه به نقل از ند پرایس نوشت: «ما بی وقفه برای آزادی سه آمریکایی که به ناحق در ایران بازداشت هستند در تلاش هستیم.»
به گزارش خبرگزاری فارس، این مقام آمریکایی تاکید کرد: «تا زمانی که این افراد به جمع عزیزان خود بپیوندند، تلاش خود را متوقف نخواهیم کرد.»
آزادی اموال ایران در کره‌جنوبی، ژاپن و عراق؟
پس از انتشار این اخبار ضدونقیض، خبرگزاری فارس به نقل از شبکه العربیه نزدیک به دولت سعودی گزارش داد که «قرار است در ازای آزادی سه شهروند آمریکایی توسط ایران، عراق، ژاپن و کره‌جنوبی دارایی‌های مسدود شده ایران را آزاد کنند.»
تحولات مثبت در روزهای اخیر
اخبار متناقض درباره توافق بر سر تبادل زندانیان بین تهران-واشنگتن پس از آن منتشر می‌شود که در ده روز اخیر تحولاتی رخ داده که همگی حاکی از کاهش تنش‌ها در فضای سیاست‌خارجی ایران است.
روز جمعه، ۱۲ اسفند، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، طی سفر به تهران با مقامات سازمان انرژی اتمی ایران به توافقی برای حل‌وفصل اختلافات پادمانی دست یافت.
این توافق که منابع دیپلماتیک آن را بسیار مهم ارزیابی کردند، مانع از صدور قطعنامه علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در هفته گذشته شد.
به گزارش «ایسنا» گروسی، در گفت‌وگوی هفته گذشته‌اش با شبکه خبری الجزیره، با متفاوت توصیف کردن نتایج سفر اخیرش به تهران گفت که در این سفر در خصوص مسائل عملی به تفاهم رسیدیم. او در این گفت‌وگو تاکید کرد که سفر هفته گذشته‌اش به تهران بسیار مهم بوده‌است و طرفین توانسته‌اند در خصوص مسائل و قضایای عملی به تفاهم برسیم. گروسی افزود که «از ایران تضمین‌هایی در سطوح بالا دریافت کردیم و این امر متفاوت‌تر از تمام دفعات قبل است.» گروسی هفته گذشته و در جریان سفر به تهران تاکید کرده‌بود که توافق ایران و آژانس به روند مذاکرات احیای برجام کمک خواهد کرد. وزیر امور خارجه ایران هم دیروز در همین ارتباط گفت: «برای ما رفع اتهام بی‌اساس از ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک مسأله مهم و یکی از خطوط قرمز است. در سفر اخیر رافائل گروسی به تهران، پیشرفت خوبی حاصل شد و همکاری نیرومندی میان سازمان انرژی اتمی و آژانس جریان دارد که نتیجه آن، تاثیر خوبی بر جمع‌بندی مذاکرات خواهد داشت.» امیرعبداللهیان ادامه داد: «در سفر اخیر آقای رافائل گروسی به تهران پیشرفت خوبی حاصل شد. الان یک همکاری نیرومندی بین سازمان انرژی اتمی ما و آژانس جریان دارد که نتیجه این همکاری تاثیر خیلی خوبی در جمع‌بندی مذاکرات خواهد داشت.»
توافق تهران-ریاض برای از سرگیری روابط
درخبر مثبت دیگری که نشان‌دهنده کاهش تنش‌ها و افزایش امیدواری‌ها نسبت به نتیجه‌بخش بودن مذاکرات احیای برجام است، روز جمعه در خبری غیرقابل انتظار اعلام شد که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مذاکراتی که با میانجی‌گری چین در پکن، پایتخت این کشور انجام شده‌است، برای عادی‌سازی روابط با مقامات عربستان به توافق دست یافته‌است.
دو طرف در بیانیه‌ای مشترک در همین ارتباط اعلام کردند که در این بیانیه تاکید شده‌است که این توافق در پی «ابتکار شایسته جناب آقای شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین» انجام شده و دو طرف توافق کردند که «ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.»
در ادامه این بیانیه آمده است که «وزرای امور خارجه ایران و عربستان جهت اجرای این تصمیم (عادی‌سازی و از سرگیری روابط) و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌نمایند.»
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که از سرگیری روابط تهران-ریاض می‌تواند به معنای افزایش احتمال دستیابی به توافق احیای برجام، کاهش تنش‌ها و گشایش در فضای سیاست‌خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ باشد.
تحلیلگران همچنین بر این باورند که روابط تهران-ریاض تابعی از روابط تهران و واشنگتن است و ریاض بدون چراغ سبز آمریکا چنین تصمیمی اتخاذ نمی‌کرد.
در همین رابطه «نورنیوز» به نقل از جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات کاخ سفید گزارش داد که سعودی‌ها واشنگتن را در جریان مذاکرات با تهران قرار داده‌بودند.
این تحلیلگران همچنین تاکید می‌کنند که برداشت مقامات سعودی این است که ایران و آمریکا به سمت احیای برجام پیش می‌روند و به همین دلیل عربستان نیز تصمیم گرفته در چنین فضایی، تنش‌ها با تهران را کاهش دهد و خود را برای دوران پس از احیای برجام و آماده و فضای همکاری را تقویت کند.
سفر باقری کنی به عمان
در خبری دیگر که بسیاری آن را نشانه‌ای احیای برجام و کاهش فشارهای تحریمی علیه ایران تفسیر کردند، خبرگزاری ایسنا گزارش داد که علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای، دیروز به مسقط پایتخت عمان سفر و با مقامات این کشور دیدار و رایزنی کرد.
روز جمعه و ساعاتی پس از اعلام تصمیم تهران-ریاض برای از سرگیری روابط، هم حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با همتای عمانی خود تلفنی گفت‌وگو کرد. در این گفتگوی تلفنی طرفین همچنین آخرین وضعیت گفتگوهای احیای برجام را مورد بررسی و تبادل نظر قرار دادند. عمان به طور سنتی و قطر در چند سال اخیر، همواره نقش میانجی بین تهران و واشنگتن را برعهده داشته و تلاش کرده‌اند به تنش‌زدایی در منطقه کمک کنند. شالوده توافق برجام نیز ابتدا در عمان و در سال ۱۳۹۱ و پیش از به قدرت رسیدن حسن روحانی و تصدی محمدجواد ظریف در وزارت خارجه با مذاکرات محرمانه علی اکبر صالحی، وزیر خارجه وقت ایران و مقامات آمریکایی در عمان با وساطت مسقط بنیان نهاده شد.
امیدواری امیرعبداللهیان به احیای برجام
حسین امیرعبداللهیان همچنین در بخش دیگری از گفت‌وگو با شبکه خبر درباره مذاکرات احیای برجام نیز گفت: « فکر می‌کنم زمینه خوبی با توجه به آنچه گذشته است، برای رسیدن به جمع‌بندی گفت‌وگوهای طولانی ماه‌های گذشته وجود دارد. ما در مسیر دیپلماسی و مذاکره به خوبی قرار داریم و امیدواریم هر چه زودتر نتیجه‌ای که مطلوب است با رعایت کامل منافع ملت‌مان حاصل شود.»
وزیرخارجه درباره توافق اخیر ایران و آژانس و ارتباط آن با سرنوشت مذاکرات احیای برجام نیز گفت: «اکنون الان یک همکاری نیرومند بین سازمان انرژی اتمی ما و آژانس جریان دارد که نتیجه این همکاری تاثیر بسیار مثبتی در جمع‌بندی مذاکرات (احیای برجام خواهد داشت.»
برای جزییات بیشتر کلیک کنید:
موج جدید امیدواری‌ها به احیای برجام
پیام برجامی توافق تهران-ریاض
تبادل نظر