فردای اقتصاد: « معتقدم که سیاست‌های خارجی حتما بر متغیرهای اقتصادی اثر می‌گذارد. تیم سیاست‌خارجی دولت اتفاقا باید متعهد شود که تحریم‌ها از آنچه که هست بیشتر نشود بلکه آنها را کمتر کند و اتفاقا مقامات اقتصادی هم نباید برنامه‌های خود را به کارکرد سیاست خارجی گره بزنند. آن‌وقت هم سیاست خارجی که تدبیر نمی‌کند اثر تصمیمات و رفتارش بر متغییرهای اقتصادی به نوعی کم‌کاری کرده و هم تیم اقتصادی در زمان قبول مسئولیت، در این تدبیر نکرده که درچه شرایطی باید سیاست‌گذاری کند. تیم سیاست‌خارجی بایستی از روند و نتایج مذاکراتش برمتغیرهای اقتصادی تدبیر کند و ارزیابی داشته باشد. به عنوان یک نماینده مجلس از تیم سیاست خارجی انتظار دارم که برآن بخش‌های منفعلانه رفتارشان غلبه کنند و سیاست فعال در پیش بگیرند. حتما باید سیاست فعال در پیش بگیرند. »
گوینده این جملات سید شمس‌الدین حسینی، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه و رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس است. او در گفت‌وگو با «فردای اقتصاد» به این سوال پاسخ داد که آینده اقتصاد ایران با فرض احیای‌برجام و بدون احیای‌برجام چگونه خواهد بود؟
حسینی در پاسخ به این پرسش به ضرورت واقع بینی در امور و هدف‌گذاری فعال در حکمرانی اشاره کرد و گفت: ما باید واقع‌بین باشیم. واقع بینی نه به انکار واقعیت‌ها نیاز دارد و نه دچار شدن به بدبینی و یا حتی خوش‌بینی. در همان روزهایی که آقای رئیسی هنوز کابینه را انتخاب نکرده و رئیس‌جمهوری منتخب بودند در جلسه‌ای مشترک با ایشان و سایر اقتصاددانان حضورداشتم که مشروح آن جلسه از صدا و سیمای جمهوری اسلامی‌ایران هم پخش شد. در آنجا به آقای رئیسی عرض‌کردم که کابینه را که می‌خواهید تشکیل دهید به تیم سیاسی خود بگویید که نباید تحریم‌ها از آنچه که هست بیشتر شود و به تیم‌اقتصادی خود بگویید پیش فرضشان این باشد که هیچ تحریمی از
آنچه که هست کمتر نخواهد شد. یعنی وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس‌کل بانک‌مرکزی شما با مفروض گرفتن این شرایط باید برنامه‌ریزی کنند و مشخصا تیم سیاست خارجی شما هم بایستی برای بهبود این شرایط برنامه دهند.
پیش‌بینی نظام حکمرانی‌کشور منفعلانه است
رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ تاکید کرد که مدام روی این گزاره کار می‌کند که وظیفه حکمرانی پیش‌بینی منفعلانه نیست.
به گفته حسینی، وظیفه حکمرانی هدف‌گذاری فعالانه است و اگر با این سوال که وظیفه نظام حکمرانی کشور چه باید باشد به موضوع نگاه کنیم، به عملکرد منفعلانه و یا فعالانه نظام حکمرانی بر می‌خوریم.
رئیس کمیسیون جهش تولید و اصل ۴۴ قانون اساسی با بیان اینکه آیا تیم اجرایی کشور و به طورکلی نظام حکمرانی‌کشور در موقعیت پیش‌بینی منفعلانه است یا هدف‌گذاری فعالانه تصریح کرد: اگر هدف‌گذاری فعالانه داشته باشد، سیاست خارجی را هم برهمین اساس تنظیم می‌کند. معتقدم که در چند ماه گذشته قدری تحرک تیم سیاست‌خارجی پایین بوده و هزینه آن را مدیران و مقامات‌اقتصادی پرداخت کردند.
به گفته این نماینده تنکابن، حالا تحرکات سیاست‌خارجی کمی بیشتر شده که قطعا زمان برده است ولی معتقدم که اگراتفاقی بخواهد بیفتد همین جا یعنی در حوزه سیاست‌خارجی است. چرا اگر قرار بوده که ما توافقی با چینی‌ها کنیم این توافق ۶ ماه پیش اتفاق نیفتاد. این موارد باید در بوته نقد قرار بگیرد. دوباره تاکید می‌کنم که اگر نقطه شروع دولت، الان باشد؛ دولت باید به این اهتمام بورزد. تیم سیاست‌خارجی دولت اتفاقا باید متعهد شود که تحریم‌ها از آنچه که هست بیشتر نشود بلکه آنها را کمتر کند و اتفاقا مقامات اقتصادی هم نبایستی برنامه‌های خود را به کارکرد سیاست خارجی گره بزند. آن‌وقت هم سیاست‌خارجی که تدبیر نمی‌کند اثر تصمیمات و رفتارش بر متغییرهای اقتصادی به نوعی کم‌کاری کرده و هم تیم اقتصادی در زمان قبول مسئولیت، در این تدبیر نکرده که درچه شرایطی باید سیاست‌گذاری کند.
حسینی افزود: به عنوان یک نماینده مجلس از تیم سیاست خارجی انتظار دارم که برآن بخش‌های منفعلانه رفتارشان غلبه کنند و سیاست فعال در پیش بگیرند. حتما باید سیاست فعال در پیش بگیرند.
وی درپاسخ به اینکه آیا جز آن دسته از تحلیلگرانی است که معتقدند بهبود وضعیت‌اقتصادی نیازمند اصلاحات سیاسی است، گفت: معتقدم که سیاست‌های خارجی حتما بر متغیرهای اقتصادی اثر می‌گذارد. قطعا این را قبول دارم ولی اثرگذاری سیاست خارجی بر متغیرهای اقتصادی مترادف با این نیست که تیم اقتصادی فرضا در برخی از مواقع تصمیم غلط بگیرد و این تصمیم غلط را به پای شرایط سیاست‌خارجی بگذارد. به نظر شما آیا اینکه یک معاون‌اول رئیس‌جمهور بیاید و نرخ یک ارز را بر خلاف نظر رئیس‌کل بانک‌مرکزی ۴هزار و ۲۰۰ تومان اعلام کند آیا به تحریم برمی‌گشت.آن اقدام یک تصمیم اقتصادی بود.
رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی تصریح‌کرد: آیا به نظرشما آن تصمیم سبب افزایش تقاضا برای بالارفتن نرخ ارز نبود و آن افزایش تقاضا برای ارز سبب افزایش قیمت‌ها نبود. به همین دلیل است که می‌گویم تیم سیاست‌خارجی بایستی از روند و نتایج مذاکراتش برمتغیرهای اقتصادی تدبیر کند و ارزیابی داشته باشد. اصلا این مسئله باید یکی ازملاحظات و معیارهای گزینش تیم سیاست خارجی باشد ولی تیم اقتصادی هم اگر فرضا یک تصمیم غلط گرفت نباید آن را به نوعی به سیاست خارجی منتسب کند. آیا تصمیماتی که ما می‌گیریم و مثلا یک مدت عرضه خودرو در بازار را دستوری می‌کنیم و در یک مقطع دیگر عرضه خودرو را به قرعه‌کشی منوط می‌کنیم آیا اینها به تحریم برمی‌گردد. بی‌تردید سیاست‌خارجی حتما بر اقتصاد داخلی اثر می‌گذارد ولی تاکید می‌کنم بایستی یک حکمرانی فعال داشته باشیم و به عبارت دیگر حکمرانی ما به جای پیش‌بینی منفعلانه باید هدف‌گذاری فعال داشته‌باشد.
تبادل نظر