اقتصاد ۲۴: قیمت خانه و خودرو، در حالی به همراه طلا و ارز و سکه و شاید همه چیز چنان روز به روز گران‌تر و نجومی‌تر می‌شود که به نظر می‌رسد به زودی برای جمع بزرگی از ایرانیان به رویا تبدیل خواهد شد.
در این میان، اما افزایش قیمت خودروها به صورت نجومی تاثیر روانی شدیدی بر افزایش قیمت مسکن نیز داشته است. کما اینکه در سال‌های گذشته چراغ قیمت خودرو در بازار همواره قرمز بوده و به تبع آن نیز قیمت کارخانه‌ای افزایش داشته و همزمان با افزایش قیمت خودرو بازار مسکن نیز با شیب تندتری صعودی بوده است. از سوی دیگر تنش‌های بازار مسکن و خودرو این روزها دغدغه جدی شهروندان است که برای تأمین هر کدام از این دو کالا در فاصله زمانی کوتاه باید هزینه چندبرابری صرف کنند؛ به نحوی که بازار مسکن و خودرو در این دوره، افزایش بیش از ۱۵ برابر داشته است.
خودرو، خانه را هم گران کرد
بررسی قیمت خودرو در بازار طی این سال‌ها نشان دهنده افزایش قیمتی نجومی است و برای مثال یک خودرو پراید از قیمت ۲۱ میلیون تومان در سال ۹۵ به ۳۶۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده و در همین بازه زمانی نیز قیمت یک آپارتمان ۶۰ متری در حوالی شرق تهران از رقم حدودی ۱۸۰ میلیون تومان به بیش از ۲ میلیارد تومان رسیده است.
از سوی دیگر بسیاری معتقد هستند که مساله افزایش قیمت خودرو که حالا برخی از مدل‌های ایرانی و تقریبا تمامی مدل‌های غیرایرانی آن میلیاردی شده اند، تاثیر روانی آشکاری بر افزایش قیمت مسکن نیز داشته است.
یکی از شهروندان تهرانی که اخیرا به دنبال تمدید اجاره آپارتمان خود بوده است در این باره به اقتصاد۲۴ گفت که صاحبخانه گفته «ماشین من دنا بوده و حالا قیمت آن از یک میلیارد گذشته و معلوم است که قیمت خانه ام هم چند برابر شده پس باید اجاره بهای بیشتری نیز برای آن پرداخت شود.»
این جملات و مشابه آن را حالا شاید بسیاری از حداقل شهروندان کلانشهرهای ایران اگر با صدای بلند نیز بیان نکنند احتمالا در ذهنشان به آن می‌پردازند و شاید با چرتکه‌ای در ذهنشان مدام قیمت خودرو و خانه‌های خود را با هم مقایسه می‌کنند.
هایلوکس و لندکروز می‌تازند
مساله قیمت خودروها البته یک بعد عجیب دیگر نیز دارد. در حالی که در ایران هزاران شهروند حالا دیگر توان خرید پراید را نیز ندارند، اما در مقابل شهروندانی هستند که صاحب خودروهایی هستند که با پول آن می‌توانند چندین خانه در جنوب و مرکز و شرق و غرب تهران و شاید حتی در بخش‌های شمالی و مرفه دیگر کلانشهرهای کشور، را خریداری کنند.
برای مثال دو خودرو تویوتا لندکروز و تویوتا هایلوکس به عنوان دو خودرو شاسی بلند خاص با بیشترین فراوانی میان خودروهای شاسی بلند خارجی در کشور اکنون از رقمی بین ۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان تا رقمی حدود ۴۷ میلیارد تومان بنا به سال ساخت و مشخصات دیگر معامله می‌شوند.
تویوتا هایلوکس اکنون از رقمی حدود یک میلیارد تومان تا رقمی حدود ۹ میلیارد تومان قیمت گذاری می‌شود.
لندکروز ۴۷ میلیاردی ایران
از سوی دیگر لندکروز نیز به عنوان یکی از محبوب‌ترین شاسی بلندها میان ایرانیان نیز اکنون با ارقامی بین ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان تا حدود ۳۰ میلیارد تومان معامله می‌شود.
البته درباره لندکروز قیمت‌های استثنایی نیز وجود دارد. برای مثال یک تویوتا لندکروز مدل سال ۲۰۱۸ در اسفند سال ۱۴۰۱، رقمی حدود ۴۷ میلیارد تومان قیمت گذاری شده بود که بسیاری در آن زمان، این خودرو را یکی از گرانترین خودروهای کشور دانسته بودند.
مساله این است که بسته شدن راه واردات خودرو، مشکلات ارزی در کشور و افزایش قیمت دلار قیمت خودروها را با افزایش چمشگیر رو به رو کرده است.
این در حالی است که قیمت خودروهای وارداتی اکنون چنان شتابی به خود گرفته است که حتی خودروهای کم تقاضای چینی این روزها متقاضیان زیادی دارد و قیمت این خودروها به بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است. اکنون خودرو جک اس ۵ از ۹۵ میلیون تومان در سال ۹۵ به بیش از یک میلیارد و ۸۴۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
وقتی خودروهای ۱۵ سال پیش در ایران نجومی شدند
در عین حال با این افزایش قیمت خودروهای چینی دیگر واضح است که خودروهای با کیفیت وارداتی نیز افزایش قیمت بیشتری داشته اند و به عنوان نمونه قیمت بی ام و ۵۲۸ ای از ۴۴۰ میلیون تومان در سال ۹۶ به ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
همچنین خودرو کیا اسپورتیج از ۱۵۵ میلیون تومان در سال ۹۶ به ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در سال جاری و بنز ای ۲۵۰ از ۴۷۰ میلیون تومان در سال ۹۶ به ۱۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
مساله عجیب این است که عدم واردات خودرو منجر به نجومی شدن خودروهای وارداتی شده است که گاه حتی ۱۵ سال از سال ساخت آنان می‌گذرد.
برای مثال اکنون یک لندکروز مدل ۲۰۰۷ سفید رنگ رقمی حدود ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده است.
لندکروز دیگری با همین سال ساخت نیز رقمی خدود ۹ میلیارد و صد میلیون تومان قیمت گذاری شده است.
لندکروز مدل ۲۰۱۳ نیز که اکنون حدود ۱۰ سال از سال ساخت آن گذشته است در یک نمایشگاه در شهرک غرب رقمی حدود ۲۰ میلیارد تومان قیمت گذاری شده است.
با این ارقام شاید سرسام آور احتمالا دیگر عجیب نیست که لندکروز مدل ۲۰۱۸ رقمی حدود ۴۷ میلیارد تومان قیمت گذاری شود.
عجیب این است که اگر بدانید لندکروز ۴۷ میلیاردی نیز همچنان گرانترین خودرو در بازار خودروهای وارداتی در کشور نیست.
هر چند همان طور که گفته شد فراوانی دو خودرو لندکروز و هایلوکس به عنوان گرانترین خودروهای شاسی بلند در کشور بیشتر است، اما نمونه‌های دیگری نیز از خودروهای با قیمتی بیش از این رقم در ایران وجود دارد.
خودروهای کلکسیونی پیشتاز در قیمت
فراری ۴۵۸ یکی از گرانترین خودروهای بازار ایران (یا شاید حتی گرانترین خودرو ایران) است و از معدود خودروهایی است که به سختی می‌شود حضور آن را در خیابان‌های کشور تصور کرد.
از فراری ۴۵۸ قرمز رنگ کروک با پلاک ملی تنها یکی در ایران وحود دارد که همین تنها نمونه بودن آن قیمت‌گذاری این خودرو در کشور را بسیار سخت می‌کند و احتمالا این فراری قرمز رنگ، گرانترین ماشین حال حاضر ایران باشد.
قیمت این خودرو در سال ۱۳۹۷ حدود ۸.۵ میلیارد تومان برآورد شده بود، اما واقعیت این است که با شرایط اقتصادی فعلی و قیمت دلار و ممنوعیت واردات خودرو در سال های اخیر، این فراری زیبا، اکنون دیگر قیمت مشخصی ندارد و براساس عرضه و تقاضا ممکن است بیش از ۵۰ میلیارد تومان معامله شود.
وجود بنتلی با پلاک ایران را نیز باید از دیگر عجایب بازار خودرو دانست، اما از این خودرو هم یکی در ایران وجود دارد.
بنتلی که هیچگاه سابقه حضور در کشورمان را هم نداشته، اکنون با یک دستگاه کانتیننتال GT هشت سیلندر در ایران حضور دارد و یکی از خاص‌ترین و گرانترین خودروهای بازار ایران به شمار می‌آید و همچنان به نظر می‌رسد ارزش خرید و فروش این تنها نمونه بنتلی در ایران دیگر ارتباطی به ارزش حقیقی آن در بازارهای جهانی ندارد و تنها نمونه بودن آن در ایران است که ارزش آن را تعیین می‌کند.
اما گرانترین خودرو بازار ایران را باید مرسدس بنز SLS دانست که به تعداد انگشتان دست در ایران پلاک شده اند و دو نمونه از این خودروها نیز در ردیف تولید محدود بلک سریس هستند.
قیمت اعلامی برای خرید و فروش این خودروها در شرایط فعلی بیش از ۵۰ میلیارد تومان است، اما از آنجا که معامله چنین خودروهایی بسیار به‌ندرت انجام می‌شود، تعیین رقم دقیق معامله همچنان ممکن نیست و تنها ارقام به صورت حدودی ارزیابی می‌شوند.
در کنار این نمونه از خودروها، اما باید به مدل‌های پورشه ماکان که بین ۸ تا ۱۱ میلیارد تومان خرید و فروش می‌شوند و همچنین مدل‌های شاسی بلند بی ام و اشاره کرد. بی‌ام‌و X ۴ سال ۲۰۱۵ پا به ایران گذاشت و عرضه آن دو سال بعد متوقف شد. حالا همین مدل‌ها نیز در فهرست گرانترین شاسی‌بلندهای فعلی در ایران دیده می‌شوند. طوری که مدل‌های ۲۰۱۷ را نزدیک ۶.۷ میلیارد آگهی کرده‌اند و برای خرید مدل ۲۰۱۵ رقمی حدود ۵.۱ میلیارد تومان لازم است.
در عین حال بی‌ام‌و X۶ که زمانی به دلیل اینکه یکی از خودروهای مهران مدیری در ایران بود مشهور شده بود نیز اکنون با کف قیمت ۶ میلیارد تومان تا سقف ۱۵ میلیارد تومان نیز معامله می‌شود.
درباره این خودروهای وارداتی چند میلیارد تومانی باید گفت قیمت گذاری آنان اکنون در ایران هیچ ربطی به معیارها و قیمت گذاری جهانی ندارد، برای مثال لندکروز ۴۷ میلیارد تومانی در ایران، در کشورهای دیگر حتی با احتساب دلار ۵۰ هزار تومانی نیز بیش از ۳ میلیارد تومان ارزش ندارد و آنچه این خودروها را به چنین ارقام نجومی رسانده، مساله اقتصاد بیمار و ممنوعیت واردات خودرو در کشور است.
خودروهای از ما بهتران به قیمت مسکن طبقه متوسط و زیر متوسط ایران
از سوی دیگر با یک حساب سرانگشتی و مقایسه قیمت این خودروها با مسکن طبقه متوسط شهری به نتایج عجیبی می‌توان دست یافت.
امروز صاحب لندکروز مدل ۲۰۱۸ با رقم پیشنهادی ۴۷ میلیارد تومان می‌تواند حدود ۲۳ آپارتمان متوسط در جنوب و جنوب شرقی تهران خریداری کند و اگر بخواهد کمی آپارتمان بزرگ‌تر و در منطقه گران تری تهیه کند نیز می‌تواند ۴ آپارتمان مناسب با متراژ ۶۰ تا ۸۰ متر در منطقه غرب تهران و سه آپارتمان ۱۲۰ تا ۱۴۰ متری باز در منطقه غربی تهران خریداری کند.
صاحب این لندکروز با رقم خودروی وارداتی مدل سال ۲۰۱۸ خود می‌تواند دو آپارتمان بین ۸۰ تا ۱۰۰ متر نیز در مناطق شمالی تهران بخرد.
با احتساب میانگین دو میلیارد تومان برای یک آپارتمان متوسط در جنوبی‌ترین نقطه پایتخت، صاحبان خودروهای تویوتا هایلوکس از مدل ۲۰۱۱ به بعد در ایران هر کدام می‌توانند حداقل ۳ آپارتمان در جنوب شهر تهران بخرند و البته صاحبان دو بنز پلاک شده ۵۵ میلیارد تومانی نیز می‌توانند هر کدام حدود ۲۲ آپارتمان از خانه‌های ساکنان جنوب غربی تهران را خریداری کنند.
کما اینکه توجه کنید برای مثال خودرو بی‌ام‌و i ۸ مدل ۲۰۱۵ در ایران نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان ارزش دارد. اگر این رقم را بر متوسط قیمت ۵۵ میلیون تومان هر متر مربع آپارتمان در تهران تقسیم کنیم قیمت حدود ۲۷۲ متر مربع آپارتمان در پایتخت خواهد بود.
همین طور اگر بخواهیم قیمت لندکروز مدل ۲۰۱۸ با رقم ۴۷ میلیارد تومان را به قیمت میانگین ۵۵ میلیون تومان هر متر مربع مسکن در تهران تقسیم کنیم قیمت حدود ۸۰۰ متر مسکن برای یک ماشین لندکروز باید پرداخت شود.
میانگین قیمت لندکروز در تهران حدود ۲۰ میلیارد تومان است که معادل ۳۶۳ متر آپارتمان در شهر تهران است.
بالاترین رقم البته همچنان در اختیار دو بنز خاصی است که با رقم ۵۵ میلیارد تومان، معادل حدود ۱۰۰۰ متر ملک یا آپارتمان در منطقه متوسط تهران باید برای این دو خودرو خاص در نظر گرفته شود.
تبادل نظر