نقش ایده‌ها در مدل رشد سولو

فردای اقتصاد: وقتی انباشت سرمایه به سقف ظرفیت یک اقتصاد برسد، رشد اقتصادی به صفر میل می‌کند. این پیش‌بینی مدل سولو است، اگر بهره‌وری در سطح ثابتی باقی بماند. اما این معما که چطور کشورهای توسعه‌یافته همچنان به رشد پایدار خود ادامه می‌دهند، با عامل بهره‌وری یا ایده‌ها توضیح داده می‌شود.

در قسمت‌های قبل، ما اکثر جزئیات مدل ساده سولو را پوشش دادیم. ما به پویایی انباشت سرمایه، تاثیر تغییر نرخ پس‌انداز بر رشد، و بعضی از پیش‌بینی‌های مدل سولو نگاه کردیم. چیزی که یاد گرفتیم این است که به نظر می‌رسد این مدل به طور اجتناب‌ناپذیری پیش‌بینی می‌کند که در نهایت در یک حالت پایدار و بدون رشد قرار می‌گیریم. با این حال، الآن به آخرین متغیرمان می‌پردازیم: ایده‌ها. آیا ایده‌ها می‌توانند ما را در حال رشد نگه دارند؟ ایده‌های بهتر به این معنی است که تولید بیشتری از همان ورودی‌های سرمایه و نیروی کار مشخص دریافت می‌کنیم. از نگاه دیگر، می‌توانیم این را نوعی افزایش بهره‌وری ببینیم. برای مثال، هنری فورد، ایده‌هایی را از بسیاری از صنایع دیگر مانند بسته‌بندی گوشت، دوچرخه‌سازی و غیره گرفت و آن‌ها را به گونه‌ای ترکیب کرد که قبلاً هرگز در ساخت خودرو استفاده نشده بود. این ترکیب بدیع از ایده‌ها باعث افزایش چشمگیر بهره‌وری شد که جهان را متحول کرد. همان نوع فرآیندها امروزه ادامه دارند و در تمام صنایع، تولید به ازای هر کارگر را افزایش می‌دهند. حالا بیایید به نمودار قبلی سرمایه و تولید برگردیم. اینجا می‌توانیم ایده‌ها را به عنوان ضریب اضافه کنیم. ایده‌های بهتر، تولید حاصل از همان سرمایه را چند برابر می‌کنند. بنابراین، اگر A از 1 به 2 افزایش پیدا کند، بهره‌وری ما دو برابر می‌شود. و این منحنی تولید را به سمت بالا جابه‌جا می‌کند. وقتی تولید دو برابر می‌شود، سرمایه‌گذاری هم زیاد می‌شود. حالا دوباره سرمایه‌گذاری بیشتر از استهلاک است. پس ما یک بار دیگر شروع به انباشت سرمایه می‌کنیم. و این باعث می‌شود تولیدمان بیشتر سرعت بگیرد. بنابراین ایده‌های بهتر باعث تولید بیشتر می‌شود که سرمایه‌گذاری بیشتری ایجاد می‌کند که منجر به انباشت سرمایه می‌شود. در نتیجه، ایده‌های بهتر از دو طریق منجر به رشد می‌شوند: افزایش بهره‌وری یک مقدار معین از موجودی سرمایه، و افزایش سرمایه‌گذاری، که انباشت سرمایه را افزایش می‌دهد. حالا تصور کنید که ایده‌ها دائما در حال بهبود باشند. در این صورت منحنی تولید به طور مداوم به سمت بالا حرکت می‌کند. و این به معنای جابجایی مستمر منحنی سرمایه گذاری به سمت بالا است؛ ما همیشه در سمت چپ حالت پایدار می‌مانیم و در آنجا مدام رشد می‌کنیم. بنابراین رشد در لبه مرز با سرعت شکل‌گیری ایده‌های جدید و میزان افزایش بهره‌وری ما توسط آن ایده‌های جدید تعیین می‌شود.

خوب، این مدل سولوی فوق ساده ماست. مدلی که رشد جبران‌کننده جاماندگی‌ها از طریق انباشت سرمایه را با رشد لبه مرز با کمک انباشت ایده‌ها ترکیب می‌کند.