یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق امروز در نشست شورای سیاست‌گذاری توسعه همکاری اقتصادی ایران و عراق که در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، اظهار کرد: دیپلماسی اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران به گونه‌ای نیست که آثار مورد انتظار از آن حاصل شود و این در حالی است که اگر این مسأله به‌درستی سامان یابد اثرات زیادی در همه حوزه‌های کشور خواهد داشت.
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق افزود: واقعیت این است که دیپلماسی اقتصادی در همه حوزه‌های حاکمیتی نقش محوری دارد و متاسفانه ما در داخل کشور این وضع را هنوز برای دیپلماسی اقتصادی قائل نیستیم و این مسئله یکی از نقاط ضعف ما است.
وی اظهار کرد: یکی از مسائلی که در عمده کشورهای دنیا مخصوصاً کشورهای توسعه یافته مراعات می‌شود هماهنگی و هم جهتی در دیپلماسی اقتصادی است.
آل اسحاق افزود: یکی از نگرانی‌های ما تشتت آرا در حوزه دیپلماسی اقتصادی است، لذا ضرورت دارد تا در رابطه با دیپلماسی اقتصادی نهادی پیگیری کند تا از تشتت آرا در نظام دیپلماسی اقتصادی جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه رابطه دو کشور ایران و عراق استراتژیک است، گفت: اقتصاد، امنیت، تهدیدها و فرصت‌های ما کاملاً به هم مرتبط است و نخ تسبیح توسعه همه‌جانبه روابط ایران و عراق مسائل اقتصادی است.
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق بیان کرد: موضوع اقتصاد در روابط ایران و عراق باید محوری باشد و خوشبختانه این مسئله را مسئولان دو کشور پذیرفته‌اند به طوری که هدف‌گذاری تجارت ۲۰ میلیارد دلاری انجام شده است که این مسئله قابل عملیاتی شدن است.
آل اسحاق با بیان اینکه با توجه به وضعیت تجاری دو کشور امسال تجارت ایران و عراق به ۱۰ میلیارد دلار می‌رسد افزود: نوسانات اخیر در تجارت دو کشور نگران‌کننده نیست.
وی در رابطه با تجارت با اقلیم کردستان گفت: رابطه ما با اقلیم کردستان عراق همیشه تقویت شده و زمینه فعالیت ما بیشتر نیز می‌تواند باشد.
از هر ۵ دلار کالای صادراتی یک دلار به عراق صادر شده است
در ادامه این نشست، جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق اظهار کرد: در پنج ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل تجارت خارجی ایران و عراق کاهش داشته است و این آفت هم در صادرات و هم واردات مشاهده می‌شود البته این عقب‌ماندگی تجاری در مرداد ماه امسال نسبت به تیرماه جبران شد.
وی بیان کرد: دلایل این عقب‌ماندگی تجاری بین ایران و عراق مشخص است و نگرانی خاصی از این جهت وجود ندارد.
سنجابی شیرازی گفت: در ۵ ماهه اول امسال از هر ۵ دلار صادرات یک دلار به مقصد عراق بوده است و عراق ۲۰ درصد بازار تجارت خارجی ما را در حوزه صادرات اختصاص داده است.
دبیر کل اتاق مشترک ایران و عراق با اشاره به هدف گذاری تجارت ۲۰ میلیارد دلاری ایران و عراق گفت: سال گذشته تجارت بین دو کشور حدود ۹ میلیارد دلار بود که پیش بینی می‌شود در سال جاری تجارت دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار برسد.
ضرورت برقراری روابط تجاری دو طرفه بین ایران و عراق
در ادامه این نشست بهمن عشقی دبیرکل اتاق بازرگانی تهران گفت: عراق درآمد خوبی دارد اما درآمد عراقی‌ها و پول نفت عراق مستقیم زیر نظر فدرال رزرو است و حتی یک دلار هم بدون مجوز آمریکایی‌ها قابل خرج کردن نیست و مسائل ما در رابطه با صادرات ۸ میلیارد دلاری در رابطه با صادرات گاز نیز ناشی از همین مساله است.
وی افزود: امروز حیات عراق به برق وابسته است، منافع ما در این است که امروز خیال حاکمان عراق را تامین برق مصرفی برای واحدهای مسکونی راحت کنیم و استان‌های همجوار عراق می توانند به کارخانه تولید نیازمندی‌های عراق تبدیل شود.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران اظهار داشت: عراق، اکنون عراق دهه ۷۰ نیست بنابراین این کشور نیاز دارد که نیازمندی‌هایش تامین شود و استان‌های مرزی ما نیز باید این نیاز را تامین کنند و تامین برق عراق نیز باید تبدیل به تضمین امنیتی ما به عراق باشد و حتما دولت باید نسبت به کسر تراز بازرگانی با عراق راهکاری بیاندیشد زیرا غم‌انگیز است که به کشوری ۱۴ میلیارد دلار صادرات انجام شود اما کالایی از آن کشور وارد نشود.
وی افزود: هیچ اشکالی ندارد که ما در نفت با عراقی‌ها شریک شویم و نفت از آنها خریداری کنیم؛ عراقی‌ها از تجارت نباید سرافکنده شوند و باید از این تجارت منتفع شود زیرا رابطه تجارت یک طرفه رابطه تجاری نیست و اگر ما هم بودیم قبول نمی‌کردیم.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران بیان کرد: باید حلقه‌های امنیتی را برای محکم کردن روابط بشناسیم و یکی از این حلقه‌ها تامین برق عراق است.
عشقی افزود: عراق یکی از مهمترین اهداف اقتصادی ما است، این کشور برای ما امنیت اقتصادی بی‌بدیل دارد و مشکلات اقتصادی ما با عراق حل نمی‌شود مگر اینکه عراق و ایران یک اقتصاد ممزوج داشته باشند زیرا اقتصاد یک طرفه چالش امنیتی ایجاد می‌کند.
وی بیان کرد: باید کاری کنیم که دولت عراق بر روی تامین برق از ایران خاطرجمع باشد. با اولویت اقتصاد ایران و عراق باید رابطه دو کشور غیرقابل گسست باشد.
کاهش صادرات گاز و بنزین به عراق در ۵ ماهه اول سال جاری
در ادامه این نشست، فرزاد پیلتن سرپرست دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت به تحلیل تجارت ایران و عراق در ۵ ماهه امسال پرداخت و گفت: در دو ماه اخیر آمارها نشان می‌دهد که صادرات به عراق کاهشی بوده اما کاهش صادرات ما به عراق در ۵ ماهه نسبت به ۴ ماهه ابتدای سال کمتر بوده است.
وی بیان کرد: بررسی ۱۰۰ قلم کالای صادراتی به عراق نشان می‌دهد که در صادرات ۲۰ قلم کالا به عراق با کاهش مواجه بودیم اما صادرات ۸۰ قلم دیگر از کالاهای مورد بررسی افزایشی بوده است.
سرپرست دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران اظهار داشت: عمده دلیل کاهش صادرات به عراق به کاهش صادرات گاز و بنزین مربوط می شود، به طوری که در صادرات گاز به عراق ۶۰ درصد و در صادرات بنزین به عراق ۸۰ درصد کاهش داشته‌ایم بنابراین اگر صادرات گاز مجدد به عراق از سرگرفته شود صادرات ما مجددا به این کشور افزایشی خواهد بود بنابراین دغدغه کاهش صادرات برطرف می‌شود اما دغدغه اصلی صادرکنندگان ما حتما وجود دارد زیرا به غیر از کاهش صادرات گاز و بنزین در ۱۸ قلم کالای دیگر نیز کاهش صادرات داشته ایم که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: بعضی از مشکلات صادراتی ما به عراق عام است که یکی از آنها مساله بازگشت ارز از عراق است و برای بازگشت ارز از عراق به دلیل تحریم با چالش مواجه هستیم و صادرکنندگان ما به سختی ارز صادراتی خود را وارد می‌کنند و از روش‌هایی غیر از بانکی استفاده می‌کنند لذا دستگاه‌ها باید کمک کنند تا از ساز و کارهای غیر بانکی بتوانیم بهتر استفاده کنیم.
پیلتن بیان کرد: مشکل دیگر صادرات ما به عراق به موضوع حمل کالا به عراق باز می‌گردد و در این زمینه چالش‌های زیادی وجود دارد و اغلب کالاهای صادراتی ما به دلیل حمل یک‌سره در پایانه‌ها تخلیه و بارگیری مجدد می‌شود.
سرپرست دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران اظهار کرد: با توجه به اینکه یکی از اهداف دولت سیزدهم تمرکز تجارت با کشورهای همسایه است بنابراین باید مشکلات را حل کرد ضمن اینکه حل برخی از مشکلات سخت است زیرا ۵۰ درصد حل این مشکلات در حوزه اختیارات نهادهای دولتی است و ۵۰ درصد از به کشور عراق برمی‌گردد.
وی افزود: برگزاری حدود ۳۰ رویداد نمایشگاهی در قالب نمایشگاه‌های اختصاصی جمهوری اسلامی ایران و همچنین پاویون‌های تخصصی ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی عراق در شهرها و استان‌های مختلف این کشور در سال ۱۴۰۱ در دستور کار قرار دارد که تعدادی از این نمایشگاه‌ها برگزار شده و تعدادی نیز در نیمه دوم سال در شهرهای اربیل، سلیمانه و بصره برگزار خواهد شد.
مقرر است به موجب مجوز صادره شماره ۱۴۰۱.۳۲۰۱.۱۰۷۳۹ مورخ ۲۵ خرداد ۱۴۰۱ سازمان توسعه تجارت ایران نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در استان سلیمانیه عراق در نیمه دوم سال جاری برگزار شود که این رویداد فرصت مناسبی جهت برگزاری نشست مشترک توسعه همکاری‌های دو جانبه ایران و اقلیم کردستان عراق است.
منبع: فارس
تبادل نظر