فردای اقتصاد: محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در گفت‌وگو با شبکه قطری «الجزیره» تاکید کرد که علیرغم فشارهای وارد شده به دولت آمریکا، همچنان به توافق نزدیک هستیم. همزمان یک مقام آمریکایی، اظهارات یک مقام اسراییلی که گفته بود «مذاکرات با ایران مرده است» را تکذیب کرد.
به گزارش ایسنا، مرندی با اشاره به برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که نگران این نشست نیستیم.
مرندی اضافه کرد که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا باید تصمیماتی برای حل مسائل موجود بر سر راه رسیدن به توافق هسته ای اتخاذ کند.
او همچنین با اشاره به سنگ‌اندازی‌های اسراییل در مسیر احیای برجام در صفحه توییترش نوشت: «رژیم آپارتاید از «به تعویق انداختن توافق هسته‌ای» دم می‌زند. تحلیلگران آمریکایی می‌گویند تاخیرها [در روند احیای توافق] به خاطر ترس بایدن از ضعیف به نظر رسیدن پیش از انتخابات است. با این وجود، اتحادیه اروپا ایران را مقصر پیشرفت کند دانست.»
مرندی ادامه داد: اتحادیه اروپا نمی‌تواند کسی را گول بزند. هرگونه تاخیری واقعا موجب تشدید بحران انرژی غرب خواهد شد.
لائیر لاپید، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی یکشنبه شب و ساعاتی پیش از سفر به آلمان مدعی شد که «کارزار اسرائیل برای متوقف‌کردن تلاش‌ها با هدف احیای برجام و برداشتن تحریم‌های ایران، علائم اولیه موفقیت را نشان داده‌است.» با این همه او اضافه کرد: «هنوز راه درازی در پیش است، اما نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای وجود دارد.»
به گزارش خبرگزاری آلمان، یائیر لاپید پیش از ورود به برلین مهم‌ترین اهداف خود از این سفر را هماهنگی مواضع در مورد برنامه هسته‌ای ایران و نهایی کردن یک توافقنامه درباره همکاری‌های استراتژیک در حوزه‌های اقتصادی و سیاست‌های امنیتی عنوان کرد.
نخست‌وزیر اسرائیل، روز یکشنبه برای یک دیدار دو روزه از آلمان و گفت‌وگو با مقام‌های ارشد این کشور، از جمله رئیس‌جمهور فرانک والتر اشتاین‌مایر و صدراعظم اولاف شولتس، وارد برلین شد
همزمان، ایسنا به نقل از الجزیره گزارش داد که دیوید بارنیا، رئیس سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد) در اظهاراتی مدعی شد که حتی اگر توافق هسته‌ای با ایران انجام شود، این رژیم از رفتارهای ایران چشم پوشی نخواهد کرد.
این مقام صهیونیست همچنین مدعی شد که مقامات ایران باید این مساله را درک کنند که به کارگیری زور و قدرت علیه رژیم صهیونیستی چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم، با پاسخ دردناکی مواجه خواهد شد.
از سوی دیگر یک مقام ارشد صهیونیست گفت که تل‌آویو به این نتیجه رسیده که عملاً تا پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا در نوامبر سال جاری، امکان حصول توافق احیای برجام بین ایران و قدرت‌های جهانی وجود ندارد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک مقام اسرائیلی که نامی از او برده نشده‌است به خبرنگاران گفت: «اسرائیل انتظار ندارد که ایران با یک توافق جدید موافقت کند.»
او در ادامه افزود: «در این برهه از زمان، به نظر می‌رسد که توافق هسته‌ای با ایران حداقل تا پس از انتخابات میان‌دوره‌ای (ایالات متحده) امضا نخواهد شد.»
در این میان، بنی گانتس، وزیر دفاع اسراییل که به آمریکا سفر کرده‌است در ادامه پروژه ایران‌هراسی رژیم صهیونیستی با طرح ادعاهایی علیه تهران گفت: «ایران پایگاه‌های نظامی سوریه را به کارخانه‌های ساخت موشک تبدیل کرده است.»
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که مقامات جمهوری‌اسلامی همواره تاکید کرده‌اند که ایران حضور مستقل نظامی در سوریه ندارد و تنها به دعوت دولت سوریه برای حفظ امنیت آن و مبارزه با تروریسم به صورت مستشاری در سوریه مستقر است.
به گزارش ایسنا، گانتس در این کنفرانس همچنین مدعی شد: «ایران در حال ساختن صنایع تروریستی در سوریه برای نیازهای خودش است. اخیرا، ساخت صنایع پیشرفته در یمن و لبنان را نیز آغاز کرده است. جهان باید جلوی تجاوزات ایران را بگیرد و گزینه‌های نظامی ملموسی ارائه کند. ایران با مبلغی بیش از یک میلیارد دلار در سال، در حال مسلح کردن نیروهای نیابتی‌اش در منطقه است و لغو تحریم‌ها منجر به دوچندان شدن پول‌های تخصیص یافته به تروریسم نیابتی خواهد شد.»
ادعاهای گانتس درباره تاثیر لغو تحریم‌های ایران بر تروریسم منطقه در پی این مطرح می‌شود که مقامات رژیم صهیونیستی، در مدت اخیر که آمریکا و ایران در حال بررسی پاسخ یکدیگر به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای بوده‌اند، با لابی‌های ضدایرانی در واشنگتن و تل‌آویو، سعی در کارشکنی در روند احیای توافق داشته‌اند.
در نتیجه انجام شدن توافق هسته‌ای، ایران در ازای لغو تحریم‌ها، برنامه هسته‌ای‌اش را محدود خواهد کرد.
گانتس به اظهاراتش علیه برنامه هسته‌ای ایران ادامه داده و گفت: «در وضعیتی که در آن قرار داریم، لازم است که مطرح شود اگر قرار است توافقی هسته‌ای در کار باشد، سانتریفیوژهای پیشرفته تخریب شوند و به گونه‌ای انبار نشوند که به ایرانی‌ها اجازه دهد بازگردند و در پایان مدت توافق، به سرعت مواد[هسته‌ای] غنی‌سازی کنند.
مذاکرات نمرده‌است
همزمان یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، اظهارات مقام اسراییلی که گفته بود «مذاکرات با ایران مرده است» را تکذیب کرد.
تایمز اسراییل به نقل از این مقام اسراییلی عالی‌رتبه که نام او فاش نشد، گزارش داده بود که دولت بایدن عملا مذاکره با ایران را رها کرده است و هیچ مذاکره‌ای با تهران در جریان نیست. این مقام که نخست‌وزیر اسراییل را در جریان سفر به آلمان همراهی می‌کرد به خبرنگاران گفت که آمریکایی‌ها و اغلب اروپاییان می‌گویند توافقی در کار نخواهد بود. او گفته‌بود که اسراییل به اروپا اطلاع داده که تهران در جریان مذاکرات صادق نبوده‌است.
اما روز دوشنبه یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نام او نیز محرمانه باقی‌مانده است، گفت، تلاش برای احیای برجام ادامه دارد.
تایمز اسراییل به نقل از او نوشت: «ما به دنبال بازگشت دوجانبه به تعهدات در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بوده‌ایم و هستیم، زیرا جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا بر این باور است که این بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.»
به گفته او اسراییل توانسته است رابرت مالی، نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران را به حاشیه براند. مالی از جمله طرفداران احیای برجام و تعامل با جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌رود.
اما مقام آمریکایی این موضوع را نیز تکذیب کرده است و می‌گوید، آمریکا با اسراییل و متحدان و شرکای دیگرش در حال مذاکره است و رابرت مالی همچنان بخشی از این مذاکرات است. او همچنین گفت که موضع آمریکا سخت‌تر نشده است و رییس‌جمهوری (بایدن) همواره به دنبال اجرای کامل برجام است.
موضع آمریکا
همچنین به گزارش ایسنا، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در جریان سفر اخیرش به مکزیک در یک کنفرانس خبری، با تلاش برای مقصر جلوه دادن ایران، درباره روند احیای توافق هسته‌ای گفت: «آن‌چه در مدت اخیر در پاسخ ایران به پیشنهاد ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا[برای توافق در مذاکرات وین] بوده‌ایم، به وضوح پس‌رفت است و چشم‌انداز توافق در بازه‌ای کوتاه‌مدت را غیرمحتمل می‌سازد.»
بلینکن در ادامه ادعاهایش افزود: «به نظر می‌رسد ایران یا نمی‌خواهد یا نمی‌تواند کاری که برای رسیدن به یک توافق لازم است را انجام دهد و آن‌ها همچنان به مطرح کردن مسائل خارج از چارچوب ادامه می‌دهند که انجام شدن توافق را غیرمحتمل‌تر می‌کند.»
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران پیش از این تاکید کرده بود: «طرف‌های دیگر مذاکرات مخصوصا آمریکایی‌ها باید رفتارهای سازنده‌ای را برای دستیابی به توافق در پیش بگیرند. آمریکا کشوری است که از برجام خارج شده است و با اعمال تحریم‌های غیر قانونی و یکجانبه، هزینه‌های زیادی را به دولت و ملت ایران تحمیل کرده است و با توجه به این عملکرد اکنون حق ندارد در مقام مدعی قرار و ژست طلبکارانه به خودش بگیرد. این آمریکاست که باید برای بازگشت به روند توافق اثبات کند که عضوی قابل اعتماد است و یک رژیم قانون گریز و بحران آفرین نیست. دولت واشنگتن است که باید اثبات کند که به هنجارهای بین‌المللی پایبند است و به نُرم‌های بین‌المللی احترام می‌گذارد.»
سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران در پاسخی که به هماهنگ کننده مذاکرات داده، به هیچ وجه موضوعات جدیدی که مانع شکل‌گیری توافق و جمع‌بندی مذاکرات شود، مطرح نکرده‌است و تهران مطالبات جدیدی طرح نکرده است.»
توییت اولیانوف
از سوی دیگر میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در ارتباط با اظهارات ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره مذاکرات وین گفت، در صفحه توییترش نوشت: واقعا، هیچ مسئله‌ای در پاسخ ایران [به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق در مذاکرات وین] وجود ندارد که مانعی جدی سر راه توافق باشد.»
اولیانوف ادامه داد: «نهایی شدن مذاکرات وین صرفا به اراده سیاسی کشورهای مشارکت‌کننده در آن بستگی دارد.»
نظر آلمان
صدراعظم هم آلمان دوشنبه شب گفت که انتظار ندارد که در آینده نزدیک توافقی با ایران برای احیای برجام حاصل شود.
اولاف شولتس پس از دیدار با نخست‌وزیر اسرائیل در برلین، از این‌که جمهوی اسلامی ایران «هنوز واکنش مثبتی در مذاکرات هسته‌ای نشان نداده است» ابراز تأسف کرد ولی در عین حال گفت: «ما صبور خواهیم ماند.»
او مدعی شد: «طرف‌های اروپایی مذاکرات احیای برجام «پیشنهادهایی ارائه کرده‌اند و هیچ دلیلی برای عدم موافقت ایران وجود ندارد»: باید توجه داشته باشیم که توافق برای احیای برجام مطمئنا به این زودی اتفاق نخواهد افتاد و از طرفی باید از تولید تسلیحات هسته‌ای توسط ایران جلوگیری کرد.»
این ادعا در شرایطی مطرح می‌شود که مقامات جمهوری اسلامی همواره تاکید کرده‌اند که برنامه‌ای برای ساخت سلاح اتمی ندارند و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم حکایت از آن دارند که هیچ مدرکی دال بر انحراف ایران از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای وجود ندارد.
خواسته اصلی ایران
پیشتر و در روز دوشنبه شبکه الجزیره قطر به نقل از یک مسئول عالی رتبه ایرانی اعلام کرد که اگر موضع آمریکا واقع‌بینانه باشد طی چند روز می‌توانیم به یک توافق حقیقی برسیم.
به گزارش ایسنا، این مسئول ایرانی تاکید کرد: «ما خواهان متنی برای توافق هستیم که غیر قابل تفسیر باشد به گونه‌ای که هیچ طرفی در آینده نتواند از آن سوء استفاده کند.»
او اضافه کرد که قبل از بستن پرونده ادعاهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هیچ توافقی نمی‌تواند واقعی و عملی باشد.
این مسئول عالی‌رتبه ایرانی که نامی از وی منتشر نشده است همچنین تاکید کرد که بیانیه کشورهای اروپایی در خصوص مذاکرات هسته‌ای جانبدارانه و باب میل آمریکا است و این بیانیه اوضاع و فضای رسیدن به توافق را پیچیده می‌کند.
او همچنین گفت که نسبت به اتخاذ تحرکات خصمانه در داخل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روزهای آتی هشدار می‌دهیم.
به گزارش ایسنا، بریتانیا، فرانسه، آلمان (تروییکای اروپایی) روز شنبه در بیانیه‌ای از خواسته ایران در مذاکرات احیای برجام مبنی بر این که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحقیقاتش درباره ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه سایت هسته‌ای ایران را به پایان برساند، ابراز نارضایتی کرده و مدعی شدند که این خواسته مذاکرات را به خطر می‌اندازد.
تروئیکای اروپایی در این بیانیه آورده‌اند: «این خواسته آخر، تردیدهایی جدی درباره مقاصد و تعهدات ایران نسبت به نتیجه موفقیت‌آمیز برجام ایجاد می‌کند. موضع ایران با تعهدات قانونی الزام‌آور ایران مغایرت دارد و چشم‌انداز احیای برجام را به خطر می‌اندازد.»
برای جزییات بیشتر کلیک کنید:
معمار برجام برکنار شد؟
خبر یک مقام اسراییلی از زمان احیای برجام
پیش‌بینی سناتور ارشد جمهوری‌خواه از زمان احیای برجام
آیا برجام شکست خورده است؟
تبادل نظر