۶ پیش بینی عجیب از جمعیت ایران در چند سال آینده

بخش اصلی هر فرض، نرخ باروری کل (Total Fertility Rate) است که نشان می‌دهد یک زن در جامعه مورد بررسی طی سن باروری‌اش به طور متوسط چند فرزند خواهد داشت (با توجه به نرخ باروری هر سن). بر اساس سرشماری‌ها که آخرینش در سال ۱۳۹۵ اجرا شد، نرخ باروری کل در دوره ۸۶ تا ۹۰ به ۱.۷۹ کاهش یافته اما در پنج سال بعدی، به عدد ۲.۱ رسیده است؛ یعنی در دوره ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ هر زن در سن باروری به طور متوسط بیش از دو فرزند به دنیا آورده است. بر اساس این افزایش نسبی بود که پیش‌بینی مرکز آمار پس از سال ۱۳۹۵ نسبت به رشد آینده جمعیت تا حدی خوشبینانه شد؛ به طوری که دو سناریو از چهار سناریوی مورد نظر، نرخ‌های باروری کل ۲.۱  و ۲.۶ را برای ۱۴۳۰ در نظر می‌گرفتند و پایین‌ترین فرض هم برای این نرخ، ۱.۵ بود.

اما حالا به نظر می‌رسد داده‌های ثبت احوال و زادوولد افق جمعیتی ایران در نظر مرکز آمار را تغییر داده است، به طوری که نرخ باروری کل محاسبه‌شده حدود ۱.۷ است.

در سناریوی اول، کاهش شیب ملایم باروری ادامه خواهد داشت تا جایی که نرخ باروری کل به ۱.۶ خواهد رسید. در این سناریو جمعیت ایران تا سال ۱۴۳۰ به ۹۳.۱ میلیون نفر و رشد منفی ۰.۱ درصد خواهد رسید.

مرکز آمار توجه ویژه‌ای به اثر دوران کرونا هم داشته است. سناریوی دوم که محتمل‌ترین سناریو معرفی شده، جبران کاهش باروری پس از دوره کرونا و ادامه کاهش شیب ملایم باروری به ۱.۶ را فرض می‌گیرد. طبق این سناریو کاهش باروری اخیر به خاطر شوک موقت کرونا به زندگی مردم بوده و با پایان نسبی این همه‌گیری، این اثر کاهشی جبران خواهد شد، هر چند که روند کلی کاهش آرام نرخ باروری کل ادامه پیدا می‌کند. در این سناریو، جمعیت پیش‌بینی‌شده برای ۱۴۳۰ کمی بیشتر و حدود ۹۳.۶ میلیون نفر است.

در سناریوی سوم تثبیت نرخ باروری کل در سطح ۱.۷ را تا ۱۴۳۰ در نظر گرفته است. با این سناریو جمعیت برآوردشده ۱۴۳۰ حدود ۹۴.۱ میلیون نفر است.

سناریوی چهارم کاهش شدیدتر نرخ باروری تا ۱.۳ را فرض گرفته که در این سناریو نرخ رشد جمعیت در بیست سال دیگر به منفی ۰.۲۱ می‌رسد و جمعیت حدود نود میلیون نفر خواهد بود.

در حالت پنجم فرض شده که نرخ باروری دوباره تا ۲.۱ افزایش خواهد یافت که باعث می‌شود جمعیت به ۹۸ میلیون نفر برسد.

اما ششمین و آخرین سناریو تنها سناریویی است که جمعیت بالای صد میلیونی را برای ۱۴۳۰ پیش‌بینی می‌کند. در این پیش‌بینی که فرض دشوار افزایش باروری تا نرخ ۲.۵ در نظر گرفته شده است، جمعیت به ۱۰۲.۲ میلیون نفر می‌رسد.

در همین رابطه بخوانید: پیش بینی عجیب از تورم ایران در آینده نزدیک

مطلب کامل را اینجا بخوانید: نسل سوخته در پنجره جمعیتی