تفکیک استانی مجوزهای استخراج رمزارز نشان از آن دارد که استانهای زنجان، فارس، آذربایجان غربی، مازندران و سمنان در صدر استانهای بیشترین تعداد جواز تاسیس مزارع رمز ارز هستند.
طبق آخرین برآوردها با احتساب مراکز استخراج بیت‌کوین در مناطق آزاد، در سال ۱۴۰۰ تعداد ۵۶ مرکز مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند که جمع توان مورد نیاز آنها به ۴۰۰ مگاوات می‌رسد. در عین حال طبق آخرین مصوبه وزارت نیرو، قیمت هر کیلووات ساعت برق برای مراکز استخراج بیت‌کوین حدود ۱۶هزار و ۵۷۴ ریال است.
قیمت بالای بیت‌کوین با وجود ریزش‌های اخیر باعث شده است که تعداد زیادی از افراد در سرتاسر دنیا اقدام به استخراج بیت‌کوین کنند و رقابت شدیدی در این زمینه شکل گرفته است به طوری که اگر فردی تنها با یک رایانه ساده قصد استخراج این رمزارز را داشته باشد، احتمالا موفق نخواهد شد. در همین راستا افراد با استفاده از نرم‌افزارهای اشتراک‌گذاری توان پردازشی رایانه، احتمال توانایی استخراج بیت‌کوین را افرایش می‌دهند.
طبق تخمین مرکز نظام مالی جایگزین دانشگاه کمبریج، حداکثر انرژی مصرفی شش رمزارز برتر در نیمه نوامبر سال ۲۰۱۸ حداقل ۵۲ و حداکثر ۱۱۱ میلیارد کیلووات ساعت در سال بوده است. در سال قبل از آن حداقل مصرف انرژی ۱۸ و حداکثر ۴۲ میلیارد کیلووات ساعت در سال بوده است. این نشان از سه برابر شدن مصرف برق رمزارزها در یک سال دارد. البته در برهه‌هایی از زمان که قیمت بیت‌کوین کاهش می‌یابد، هزینه برق نیز در جهت آن نزولی می‌شود و یک مقدار ثابت نخواهد بود اما به هرحال در سال ۲۰۲۱ مصرف یک ساله شبکه بیت‌کوین به ۱۱۵ میلیارد کیلووات ساعت در سال رسید.
ایران نیز طی سال‌های گذشته از این روند جا نمانده و سهم کشور از استخراج بیت‌کوین از ۲ درصد در سال ۹۸ به ۳ درصد در مرداد ۱۴۰۰ رسید. حتی در تابستان ۱۴۰۰ که به دلیل فصل گرما و افزایش مصرف برق، استخراج بیت‌کوین ممنوع اعلام شد، سهم استخراج بیت‌کوین در ایران از بازار جهانی یک درصد افزایش یافت که می‌توان دلیل آن را به ممنوعیت استخراج این رمزارز در کشور چین و کوچ سرمایه‌گذاران این حوزه به مناطقی با تعرفه برق پایین‌تر نسبت داد.
آمار پروانه‌های بهره‌برداری
برای بررسی وضعیت استخراج رمزارز در استانهای مختلف ایران می‌توان از آمار پروانه‌های بهره‌برداری و جوازهای تأسیس صادرشده در کشور استفاده کرد که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی، به این آمار پرداخته است. تا سال ۱۴۰۰ برای ۴۴ واحد استخراج رمزارز در کشورمان پروانه بهره‌برداری صادر شده است. شکل زیر تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادرشده کشور را به تفکیک استان نشان می‌دهد. طبق این آمار بیشترین پروانه بهره‌برداری صادر شده با ۱۰ پروانه، به استان سمنان تعلق دارد و پس از آن البرز و گلستان هرکدام با ۴ پروانه در رتبه دوم قرار دارند.
همانطور که در ابتدا اشاره شد، براساس آخرین مصوبه وزارت نیرو، بهای هرکیلووات ساعت برق مصرفی مراکز استخراج بیت‌کوین، ۱۶هزار و ۵۷۴ ریال بوده که این نرخ براساس متوسط بهای برق صادراتی و نرخ تسعیر ارز نیمایی لحاظ شده است. این موضوع نیز حائز اهمیت است که در زمان‌های پیک مصرف و محدودیت‌دار، نرخ برق مصرفی با ضریب ۲ (۳۳۱۴تومان) و در اوقات عادی با ضریب ۰.۵ (۸۲۸ تومان) محاسبه می‌شود.
آمارهای مربوط به جواز تأسیس می‌تواند تصویری از آینده استخراج رمزارزها نمایان کند. تا سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۷۸۸ جواز تأسیس ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شده است. یعنی بیش از ۶۳ برابر تعداد پروانه‌های تأسیس صادرشده تقاضای رسمی برای ایجاد واحد استخراج رمزارز وجود دارد. شکل زیر تعداد جوازهای تأسیس صادرشده به تفکیک استانهای کشور را نشان می‌دهد.
طبق این آمار، استان زنجان با ۳۱۳ جواز دارای بیشترین تقاضا برای راه‌اندازی مرکز استخراج رمزارز است و پس از آن استانهای فارس، آذربایجان غربی، مازندران و سمنان در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
در این میان اما استخراج‌کنندگان غیرقانونی نیز کم نبوده‌اند. از ابتدای شروع طرح برخورد با استخراج‌کنندگان بدون مجوز در سال ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۰ مجموع کشف و شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز استخراج رمزارز به ۲۲۱ هزار و ۱۶۳ دستگاه رسیده که طبق گزارش وزارت نیرو توان مصرفی آنها معادل ۶۲۱ مگاوات بوده است.
تبادل نظر