فردای اقتصاد: افزایش تنش‌ها در سال ۲۰۲۳ نشان خواهد داد که چگونه بر خلاف روند اوایل دهه ۱۹۹۰، جنگ سرد در منطقه پایان نیافته است. درست همانطور که جنگ روسیه در اوکراین این نکته را به طور قطعی در اروپا در سال ۲۰۲۲ ثابت کرد، سال آینده نیز شاهد مبارزه جهانی بزرگ بین لیبرالیسم و خودکامگی در آسیا خواهیم بود.
اکونومیست در گزارشی می‌نویسد: امسال رقابت بین ایالات متحده و چین است. ریشه‌های آن به دهه‌ها قبل و به پایان جنگ جهانی دوم برمی‌گردد. شکست ژاپن در سال ۱۹۴۵ آمریکا را به یک ابرقدرت آسیایی تبدیل کرد. این امر به آمریکا اجازه داد تا نیروی نظامی خود را در قلمرو حریف شکست‌خورده بگستراند و رویدادهای منطقه را شکل دهد. همچنین در ژاپن یک پایگاه دموکراتیک غربی ایجاد کند. امروز، ابرقدرت دوم، یعنی چین کمونیست، برای برتری در آسیا رقابت می‌کند.
مساله اصلی مربوط به تایوان است. این جزیره که از پکن می‌بینید، آخرین کار ناتمام بزرگ در جنگ داخلی چین است. در اواخر دهه ۱۹۴۰ که حزب کمونیست در سرزمین اصلی پیروز شد، ملی‌گرایان شکست‌خورده به تایوان گریختند. تایوان از آن زمان مورد حمایت آمریکا بوده و اکنون یک دموکراسی در حال رشد و یک ابرقدرت در حوزه نیمه‌هادی است. بازپس‌گیری تایوان برای حزب کمونیست چین یک هدف مقدس است. برای یک چین قاطع، تایوان همچنین کلیدی برای فرافکنی قدرت در سراسر آسیای شرقی و به سمت غرب اقیانوس آرام است.
رئیس‌جمهور جو بایدن بارها اعلام کرده که اگر تایوان مورد حمله قرار گیرد، آمریکا از آن دفاع خواهد کرد. با این حال، گرچه تنش اطراف تایوان در سال ۲۰۲۳ افزایش خواهد یافت اما بعید است که به درگیری تندی تبدیل شود. رئیس‌جمهور شی جین پینگ مانند همتای روسی خود، ولادیمیر پوتین، یک قمارباز بی‌پروا نیست و برای آنکه چین را در برابر تحریم‌ها و محاصره اقتصادی که روسیه را فلج کرده است مصون کند به زمان نیاز دارد. بنابراین، چین در سال آینده، قدرت آمریکا و متحدان آسیایی‌اش را در دریای چین جنوبی (که چین مدعی است و در آنجا پایگاه‌هایی ساخته است) و در آب‌های اطراف ژاپن، آزمایش خواهد کرد.
یکی دیگر از مراکز جنگ سرد، کره شمالی است؛ یک سازمان اوباش هسته‌ای خانوادگی که توسط چین محافظت می‌شود. در سال ۲۰۲۲ رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، حق انجام یک حمله هسته‌ای پیشگیرانه را در صورتی که کره شمالی احساس خطر کند را تایید کرد. قبل از پایان سال ۲۰۲۳ و احتمالا خیلی زودتر، او با انفجار یک دستگاه هسته‌ای، هفتمین آزمایش و اولین آزمایش از سال ۲۰۱۷ را انجام خواهد داد. این دستگاه کوچکتر از آزمایش‌های قبلی خواهد بود. آقای کیم بار دیگر بی‌سلاحی جهان را در مواجهه با یک حاکم مستبد به آزمون می‌کشد، به ویژه آنکه چین و روسیه را پشت و حامی خود می‌بیند.
مرز مورد مناقشه در هیمالیا حتی منشأ قدیمی‌تری دارد و نقطه اشتعال بالقوه آسیایی دیگری را در سال ۲۰۲۳ ایجاد خواهد کرد. مناقشه در ارتفاعات بین چین و هند ریشه در زمانی دارد که بریتانیا قدرت امپریالیستی هند بود. جنگ مرزی در سال ۱۹۶۲ شروع شد که هند شکست خورد. در سال ۲۰۲۰ یک نزاع خونین باعث کشته شدن ۲۴ سرباز از هر دو طرف شد. هیچ یک از این دو کشور برای دعوا انگیزه‌ای ندارند. آقای شی می‌خواهد روی تایوان تمرکز کند، در حالی که نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند می‌داند که در کوهستان‌ها، هند فاقد سلاح مناسب است. روابط شخصی بین رهبران دو کشور که زمانی گرم بود، اکنون سرد شده است. این ممکن است خطراتی را در هیمالیا ایجاد می‌کند.
درگیری در میانمار نیز دیگر نقطه جوشان جهان ۲۰۲۳ است. از زمان استقلال پس از جنگ، این کشور و بسیاری از گروه‌های قومی آن هرگز به طور کامل در صلح نبوده‌اند. ظلم و بی‌کفایتی ارتش که در یک کودتای خونین در فوریه ۲۰۲۱ قدرت را به دست گرفت، به درگیری گسترده‌ای دامن زد که در آن ارتش‌های قومی و مخالفان دموکراتیک علیه حکومت نظامی متحد شده‌اند. اما ژنرال‌ها اسلحه و حمایت چین را دارند. چین و آمریکا هیچ‌کدام نمی‌خواهند میانمار یکی دیگر از محل‌های رقابت قدرت‌های بزرگ باشد. با این حال، آتش این کشور احتمالا برای سال‌ها شعله‌ور می‌ماند.
تبادل نظر