در شرایطی که همه شواهد حاکی از عدم وجود هیچ چشم‌اندازی برای حل پرونده ریاست‌جمهوری لبنان بوده و تقریبا همه به این نتیجه رسیده‌اند که نشست‌های پارلمان برای انتخاب رئیس‌جمهوری کاملا در دور باطل قرار دارد، تلاش‌های جدیدی برای حل اختلاف میان احزاب و طرف‌های مربوطه صورت گرفته است.
طرح فرانسه در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان
جدا از اینکه بازیگران خارجی در پرونده سیاسی لبنان از جمله ریاض و واشنگتن چه هدفی را از مداخله در روند انتخاب رئیس‌جمهوری این کشور دنبال می‌کنند، اخیرا فرانسوی‌ها اعلام کرده‌اند که در صدد طراحی ابتکاری برای خروج لبنان از خلأ سیاسی و معرفی رئیس‌جمهوری جدید هستند. فرانسه به عنوان بانفوذترین و موثرترین بازیگر خارجی در عرصه لبنان، اکنون در وهله نخست تلاش دارد تا با آمریکا و عربستان سعودی به یک توافق قبلی در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان برسد.
درباره آمریکا به نظر نمی‌رسد که فرانسه با مشکل خاصی روبه‌رو باشد و حتی برخی منابع آگاه معتقدند که واشنگتن و پاریس برای نقش‌آفرینی در روند انتخاب رئیس‌جمهوری لبنان با یکدیگر هماهنگ هستند. اما در رابطه با عربستان، فرانسه به خوبی می‌داند که فشار سعودی‌ها بر احزاب و نمایندگان سیاسی لبنان تاکنون یکی از موانع اصلی اجماع لبنانی‌ها برای انتخاب رئیس‌جمهوری بوده است و حق وتوی عربستان بر نامزدهای ریاست‌جمهوری لبنان می‌تواند خلأ این کشور را طولانی‌تر کند.
مذاکرات فرانسه با آمریکا و عربستان
به گفته منابع دیپلماتیک سفارت فرانسه در بیروت، این کشور به دنبال ترسیم نقشه راه جدیدی برای رسیدن به ابتکاری موثر برای حل پرونده ریاست‌جمهوری لبنان بوده که این ابتکار شامل گفت‌وگو با آمریکا و فرانسه می‌شود. البته مذاکرات میان طرف فرانسوی و سعودی درباره پرونده سیاسی لبنان از چند هفته قبل آغاز شده اما دو طرف تمایلی به رسانه‌ای کردن جزییات گفت‌وگوهای صورت گرفته میان آنها ندارند.
با وجود اینکه مسئولان سعودی به پاریس اعلام کرده بودند از ارتباط فرانسوی‌ها با حزب‌الله و مشورت با این حزب درباره روند سیاسی لبنان راضی نیستند اما اطلاعات نشان می‌دهد فرانسه همچنان تماس‌های خود را با مسئولان حزب‌الله جهت پیشرفت پرونده سیاسی لبنان گسترش داده و روی نقش و جایگاه این حزب برای به نتیجه رساندن پرونده مذکور حساب باز کرده است.
چند روز قبل «آن گریو» سفیر فرانسه در بیروت که همچنان به دیدار با شخصیت‌ها و مقامات رسمی لبنان ادامه می‌دهد اعلام کرد که کشورش به دنبال روی کار آوردن یک رئیس‌جمهوری «توافقی» در لبنان است و به این منظور اقدامات ویژه‌ای انجام خواهد داد. سفیر فرانسه بعد از گفت‌وگو با طرف‌های مربوطه در لبنان نتایج حاصل شده را به مقامات پاریس ابلاغ کرده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد مانع‌تراشی‌های برخی احزاب و فراکسیون‌هایی که وزنه چندان سنگینی ندارد، مانند حزب نیروهای لبنانی به ریاست «سمیر جعجع» نمی‌تواند تاثیر زیادی بر گزینه انتخابی ریاست‌جمهوری آینده داشته باشد. اما مواضعی که اخیرا «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی لبنان به عنوان صاحب بزرگترین فراکسیون مسیحی در پارلمان اتخاذ کرده می‌تواند گزینه‌هایی که شانس بالایی برای رسیدن به منصب ریاست‌جمهوری دارند را به چالش بکشد.
تلاش پاریس برای متقاعد کردن باسیل در انتخاب رئیس‌جمهوری لبنان
طی هفته‌های گذشته نام «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان المرده در محافل لبنانی به عنوان یکی از گزینه‌های نامزدی ریاست‌جمهوری آینده مطرح شده که در صورت جلب حمایت‌های کافی در سطح داخلی و خارجی می‌تواند شانس زیادی برای تصدی این منصب داشته باشد.
طبق اطلاعات موجود، جبران باسیل اصلی‌ترین مخالف انتخاب سلیمان فرنجیه به عنوان رئیس‌جمهوری آینده لبنان است و بارها بر این موضع خود تاکید کرده است. باسیل به همین منظور روز گذشته اعلام کرد که بدون جریان آزاد ملی، هیچ گزینه‌ای برای ریاست‌جمهوری لبنان وجود ندارد و حتی اگر همه برای انتخاب سلیمان فرنجیه به توافق برسند، موضع جریان آزاد ملی باز هم منفی خواهد و ما او را انتخاب نمی‌کنیم.
از سوی دیگر فرانسوی‌ها با اشاره تلویحی به حمایت از سلیمان فرنجیه در میان نامزدهای رسمی و غیر رسمی برای ریاست‌جمهوری آینده لبنان اعلام کردند که مشکلی با انتخاب فرنجیه ندارند و تماس‌هایی به این منظور با طرف‌های مربوطه لبنانی برقرار خواهند کرد.
در همین راستا منابع فرانسوی در سفارت این کشور در بیروت اعلام کردند که مسئولان فرانسه قصد صحبت با جبران باسیل درباره سلیمان فرنجیه را دارند. باسیل که به پاریس سفر کرده، انتظار می‌رود با مقامات ارشد این کشور از جمله «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه نیز دیدار کند و بحث انتخاب رئیس‌جمهوری لبنان محور گفت‌وگوی آنها خواهد بود.
البته مواضع جبران باسیل در رد گزینه‌های نامزدی ریاست‌جمهوری لبنان تنها محدود به سلیمان فرنجیه نیست؛ بلکه او با انتخاب «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان که دیگر نامزد برجسته ریاست‌جمهوری این کشور است نیز مخالف است و تاکید کرده که از این موضع کوتاه نخواهد آمد. در این بین مسئولان حزب‌الله هنوز از میانجیگری میان باسیل و دیگر احزاب به ویژه جنبش امل ناامید نشده‌اند و همچنین در تلاش برای نرم کردن موضع او در پرونده ریاست‌جمهوری هستند.
جبران باسیل گفته که قصد دارد با سلیمان فرنجیه دیدار کند و دلایل مخالفت خود برای انتخاب او به عنوان رئیس‌جمهوری آینده لبنان را بگوید. در این بین حزب‌الله و رهبری آن و شخص سید حسن نصرالله در موضع‌گیری خود نسبت به گزینه‌های ریاست‌جمهوری ویژگی‌هایی را بیان کرده‌اند که با سلیمان فرنجیه منطبق است؛ اما این جنبش مانند سایر احزاب قصد سوزاندن هیچ نامی را ندارد و به همین دلیل طی ۶ نشست قبلی پارلمان نمایندگان حزب‌الله رای سفید داده‌اند.
همچنین حزب‌الله راه را برای انتخاب سایر گزینه‌ها از جمله ژوزف عون نیز باز گذاشته و با رفتار محتاطانه‌ای که در پرونده ریاست‌جمهوری پیش گرفته سعی دارد به هر روشی مانع خروج لبنان از خلأ ریاست‌جمهوری نشود. اخیرا منابع به روزنامه الاخبار گزارش دادند فرمانده ارتش لبنان گزینه انتخابی و اول حزب‌الله برای ریاست‌جمهوری آینده این کشور نیست اما راه را به روی او نمی‌بندد و اگر اجماعی درباره این گزینه وجود داشته باشد حزب‌الله مخالفت نمی‌کند. به عبارت دیگر حزب‌الله به دنبال تحمیل هیچ گزینه‌ای برای ریاست‌جمهوری آینده لبنان نیست و متناسب با منافع لبنان از هر راهکار و گزینه‌ای برای پایان دادن به وضعیت خلأ سیاسی در این کشور استقبال می‌کند.
همانطور که اشاره شد، جدیدترین تحول در سطح پرونده ریاست‌جمهوری لبنان ورود مستقیم فرانسه به این خط و طرح ابتکاری برای انتخاب رئیس‌جمهوری توافقی است. به نظر می‌رسد که سفر باسیل به فرانسه و گفت‌وگو با مقامات این کشور نقش زیادی در روشن شدن سرنوشت گره کور سیاسی لبنان در سطح انتخاب رئیس‌جمهوری خواهد داشت و در صورتی که فرانسوی‌ها بتوانند باسیل را به عقب‌نشینی از مواضع کلی خود در این زمینه متقاعد کنند، بخشی از چالش‌های داخلی لبنان برای انتخاب رئیس‌جمهوری حل خواهد شد.
منبع: تسنیم
تبادل نظر