فردای اقتصاد: رشد قیمت دلار در بازار آزاد و همنوایی دلار نیمایی با آن در مسیر صعود، هفته‌ای سبز را برای بازار سهام به ارمغان آورد تا شاخص کل بورس تهران، معاملات هفته منتهی به ۲۳ آذرماه را با رشد حدود ۵ درصدی به پایان رسانده و در رتبه چهارم پربازده‌ترین بازارهای سرمایه‌گذاری در هفته‌ای که گذشت جای بگیرد. جایی که خودرو، سکه و دلار هر یک به ترتیب ۷.۷، ۷ و ۵.۶ درصد رشد هفتگی را تجربه کردند.
رفت و برگشت بورس به ۱.۴
شاخص کل بورس تهران که در روز نخست هفته، ابرکانال ۱.۴ میلیون را واگذار کرده بود، دوشنبه مجددا این محدوده را از آن خود کرد و تا پایان هفته، سهامداران شاهد رشد میانگین قیمت سهام و پیشروی به سمت محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی بودند. رکوردشکنی قیمت دلار در بازار آزاد تهران و پیشروی دلار نیمایی به عنوان دلار اثرگذار بر سودآوری شرکت‌های بورسی تا مرز ورود به کانال ۲۹ هزار تومانی از مهمترین دلایل سبزپوشی بورس تهران در هفته‌ای بود که گذشت. شرایطی که سبب شد تا حقیقی‌ها نیز بار دیگر به زمین خرید سهام بازگشته و دو روز از دادوستدهای ۵ روزه هفته را با خالص خرید مثبت به پایان ببرند. در این میان خالص تغییر مالکیت هفتگی بازار سهام نیز با جابه‌جایی سهامی به ارزش ۲۰ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی پایان یافت تا پس از چهار هفته، شرایطی متفاوت بر تالار شیشه‌ای حکمفرما شود. ارزش معاملات خرد سهام نیز که در یک روز هفته توانست خود را به محدوده ۶ هزار میلیارد تومانی برساند، میانگین روزانه ۴۶۵۰ میلیارد تومان را ثبت کرد که نسبت به هفته قبل رشد ۳۲ درصدی را نشان می‌داد.
نگاه سهامداران به بازارهای جهانی
در روزهای پایانی هفته گذشته بازارهای جهانی شاهد افزایش نرخ بهره در اقتصادهای بزرگ دنیا بودند. شامگاه روز چهارشنبه نشست فدرال رزرو آمریکا در رابطه با نرخ بهره برگزار شد و این سازمان برای هفتمین بار نرخ بهره را افزایش داد. فدرال رزرو که در چهار نشست قبلی خود هر بار نرخ بهره را ۰.۷۵ درصد افزایش داده بود، در جلسه ماه دسامبر، به یک افزایش ۰.۵ درصدی بسنده کرد تا نرخ بهره بزرگترین اقتصاد دنیا به عدد ۴.۵ درصد برسد که بیشترین مقدار از اواسط سال ۲۰۰۷ به شمار می‌رود و به عنوان یکی از شدیدترین جنگ‌های تاریخ این کشور با غول تورم شناخته می‌شود. پس از ثبت قله تورم در عدد ۹.۱ درصدی در ماه مارس سال ۲۰۲۲ و شروع روند کاهشی، صحبت‌ها از عبور اقتصاد ایالات متحده از اوج تورم به میان آمد و بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند که فدرال رزرو، میزان شدت سیاست‌های انقباضی خود را کاهش خواهد داد. در آن زمان اما سیاستگذاران آمریکایی تصمیم گرفتند تا برای کنترل سریعتر افزایش قیمت‌ها، جدیت اقدامات خود را حفظ کنند و اکنون با کمی تاخیر شاهد آرامش بیشتری در سیاست‌های فدرال رزرو هستیم. چندی پیش تحلیلگران گلدمن ساکس نیز پیش‌بینی کرده بودند که پس از چهارمین افزایش ۰.۷۵ درصدی نرخ بهره، فدرال رزرو در اقدام بعدی خود سرعت این رشد را به ۰.۵ درصد کاهش خواهد داد. هر چند بازارهای جهانی به این سیاست که البته انتظار آن می‌رفت، واکنشی سبز نشان دادند اما از آنجایی که بانک مرکزی ایالات متحده یک اقتصاد رکودی بدون تورم را به یک اقتصاد متورم ترجیح می‌داد، انتظار می‌رود اگرچه با سرعت کمتر اما همچنان شاهد افزایش نرخ بهره باشیم و به نظر نمی‌رسد که این اقدامات به آخر خط نیز رسیده باشند زیرا اکنون صحبت از یک هدف بیش از ۵ درصدی برای نرخ بهره به میان می‌آید.
در این خصوص بخوانید: افزایش ۰.۵ درصدی نرخ بهره فدرال رزرو
در هفته گذشته اما تنها ایالات متحده شاهد افزایش نرخ بهره نبود. بانک مرکزی اروپا روز پنجشنبه تصمیم گرفت برای چهارمین بار در سال جاری نرخ بهره را ۰.۵ دیگر افزایش دهد و از ۲ درصد به ۲.۵ درصد برساند چرا که انتظار دارد که سطح تورم در سطح اروپا برای مدت طولانی «بسیار بالا» بماند.
در این خصوص بخوانید: نرخ بهره در اروپا افزایش یافت
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس روز چهارشنبه به دنبال تصمیم فدرال رزرو آمریکا در افزایش نرخ بهره، نرخ بهره را ۵۰ واحد افزایش دادند. بانک‌های مرکزی عربستان سعودی، عمان، بحرین و امارات در اطلاعیه‌های خود اعلام کردند که این تصمیم در راستای اهدافشان برای حفظ ثبات پولی و حمایت از ثبات مالی اتخاذ شده است. حالا باید دید بازارهای کامودیتی که بدون اغراق نقش مهمی در معاملات بورس کالاپایه تهران ایفا می‌کنند، در هفته پیشرو چه مسیری را طی خواهند کرد.
خودروسازان در کانون توجه
صنعت خودرو به عنوان یکی از صنایع مورد توجه و پرخبر بورس تهران در دادوستدهای هفته گذشته با وجود سهم ۴درصدی از ارزش کل بازار، یک پنجم ارزش کل معاملات هفتگی را به خود اختصاص داد. این صنعت بورسی در هفته گذشته با رشد ۱.۳ درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود اعم از خودروسازان و قطعه‌سازان همراه شد. صنعتی که این روزها دست‌خوش اخبار و تحولات مثبتی است. خودروسازان در سال‌های اخیر به دلیل قیمت‌گذاری دستوری به شدت تحت فشار قرار گرفته و زیان‌های انباشته قابل توجهی را ثبت کردند؛ بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو را به عنوان لیدر سنتی بازار سهام در نظر گرفته و اعتقاد دارند بهبود وضعیت این گروه می‌تواند به تغییر روند کلیت بورس منجر شود. عرضه خودروهای پرتیراژ در بورس کالا و زمرمه‌های واگذاری سهام تودلی خودروسازان سیگنال مهمی برای اقبال سهامداران به این گروه ارسال کرد.
چالش‌هایی که ادامه دارد
هرچند که معاملات هفته گذشته بازار سهام تقریبا یک دست سبزرنگ دنبال شد اما در صورتی که از تحولات گروه خودرویی چشم‌پوشی کنیم، همچنان سایه ابهامات زیادی بر بورس تهران سنگینی می‌کند. یکی از موارد آن نزدیک شدن به فصل سرما و معاملات کم‌رمق بورس تهران به صورت تاریخی در فصل زمستان به دلیل قطعی‌های دوره‌ای گاز صنایع است که تولید و فروش شرکت‌ها را در این مدت با چالش جدی مواجه می‌کند. اگرچه تا قبل از شروع فصل سرما بسیاری از مسئولان وعده عدم قطعی گاز را می‌دادند اما طبق خبرهای تایید نشده‌ای گویا قطعی گاز برخی پتروشیمی‌ها شروع شده و خطوط تولید چند پتروشیمی حاضر در عسلویه متوقف شده است. در کنار موضوع قطع گاز صنایع می‌توان به باقی ماندن ابهامات چند ماه اخیر نیز اشاره کرد که تاثیر مستقیمی بر روند بورس تهران خواهند داشت. از مسائل سیاسی و مذاکرات هسته‌ای که اکنون کاملا به حاشیه رفته تا بحث لایحه بودجه ۱۴۰۲ که در حال حاضر از انتشار در اوایل آذر به اوایل فروردین سال آینده موکول شده و بررسی آن به صورت دو مرحله‌ای خواهد بود. چالش‌هایی که می‌توانند سرعت‌گیر حرکت بورس در مسیر صعودی باشند.
تبادل نظر