فردای اقتصاد: در حالی که طی روزهای اخیر بازارهای داخلی به طور دسته جمعی به قوت گرفتن احیای برجام و به نتیجه رسیدن مذاکرات واکنش نشان دادند، حالا به نظر بازارهای جهانی هم مذاکرات را جدی‌تر از قبل می‌بینند به طوریکه به گفته تحلیلگران چشم‌انداز بازگشت عرضه ایران به بازار نفت یکی از عوامل افت سنگین قیمت طلای سیاه در معاملات امروز بوده است.
قیمت نفت شاخص برنت در بازار آیس لندن امروز تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۸ به وقت تهران) بیش از ۴.۵ دلار (معادل حدود ۵ درصد) کاهش یافت و به ۹۳.۵ دلار بر بشکه رسید. نفت‌خام آمریکا هم با بیش از ۴ دلار افت کمتر از ۸۸ دلار بر بشکه معامله شد. امیداواری به توافق و افزایش عرضه نفت ایران در کنار آمار واردات چین و نگرانی از رکود اقتصادی در این کشور دو عاملی بود که از سوی بسیاری از تحلیلگران به عنوان دلایل افت قیمت نفت از آن یاد شد.
چشم انداز رشد عرضه از سوی ایران
به گزارش رویترز، تحلیلگران بر این باورند که اگر ایران و ایالات متحده پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را بپذیرند، عرضه نفت ممکن است افزایش یابد.
آخرین دور مذاکرات وین برای احیای برجام دوشنبه هفته قبل (۱۷ مرداد مصادف با ۸ آگوست) پایان یافت و تیم‌های مذاکره‌کننده برای بررسی متن پیشنهادی اتحادیه اروپا به کشورهای خود بازگشتند. با این حال قیمت نفت روز دوشنبه هفته پیش افزایشی بود و روزسه‌شنبه هم افت محدودی را تجربه کرد. از این رو تحلیلگران بازار نفت اعلام کردند که از نگاه بازار نفت هنوز شانس توافق چندان زیاد نیست چراکه با حتمی شدن توافق بازار شاهد افت شدیدی خواهد بود. با این حال بازارهای داخلی از روز سه‌شنبه کم کم واکنش به اخبار را شروع کردند. به طوریکه دلار آزاد روزسه‌شنبه افت محدودی را تجربه کرد و از روز چهارشنبه با شدت بیشتری کاهش یافت. دلار در این مدت حدود ۵ درصد کاهش یافته است. گزارش‌ها از دیگر بازارهای داخلی از جمله مسکن، خودرو، طلا هم نشان از آمادگی برای برجام و ریزش قیمت‌ها دارد.
اما امروز خوش‌بینی به مذاکرات به بازار جهانی نفت هم سرایت کرد. زیرا حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه اعلام کرد که آخرین جمع‌بندی‌ها درباره متن پیشنهادی احیای برجام امشب (۱۵ اوت/۲۴ مرداد) به اتحادیه اروپا ارائه می‌شود. امیرعبداللهیان در عین حال تصریح کرد که اگر طرف آمریکایی انعطاف از خود نشان دهد، ایران آمادگی دارد تا وارد مرحله اعلام توافق شود. علاوه بر این سخنگوی وزارت خارجه ایران هم گفت: موعد رسیدن به توافق نزدیک است.
از این رو اوله هانسن، استراتژیست کالایی بانک ساکسو درباره افت قیمت‌های امروز می‌گوید: نشانه‌هایی از پیشرفت در مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای ایران دیده می‌شود، توافقی که می‌تواند باعث افزایش تولید این کشور خاورمیانه‌ای می‌شود. همین موضوع هم باعث کاهش قیمت‌ها شده است.
میزان صادرات نفت‌خام و میعانات گازی ایران حدود یک میلیون بشکه در روز برآورد می‌شود. این در حالی است که ظرفیت صادراتی ایران پیش از اعمال تحریم‌ها حدود ۲.۷ میلیون بشکه در روز بود. از این رو با رفع تحریم‌های ایران بازار در یک بازه ۶ ماهه می‌تواند با بیش از یک میلیون بشکه عزضه از سوی ایران مواجه شود.
ظهور نشانه‌های رکود از چین
اما آمار چین دیگر پارامتر مهم امروز بازار نفت بود. بانک مرکزی چین روز دوشنبه نرخ بهره میان‌مدت را با ۱۰ صدم واحد کاهش به ۲.۷۵ درصد کاهش داد که اولین کاهش از ژانویه ۲۰۲۲ است. این در حالی است که تحلیلگرانی که در نظرسنجی بلومبرگ شرکت کرده بودند انتظار داشتند بانک مرکزی نرخ بهره را بدون تغییر باقی بگذارد.
این تصمیم بانک مرکزی چین ریشه در آماری دارد که نیمه شب گذشته منتشر شد و نگرانی‌ها از رکود را تشدید کرد. تولید کارخانه‌های چین در ماه جولای ۳.۸ درصد افزایش یافته که نسبت به نرخ ۳.۹ درصدی ژوئن کاهش را نشان می‌دهد. این رقم همچنین بسیار کمتر از انتظارات تحلیلگران است. علاوه بر آمار تولید کارخانه‌ای، رشد خرده فروشی نیز کاهش یافته و آمار بیکاری چین هم به رکورد بالایی رسیده است. اقتصاد این کشور تحت فشار بحران املاک و سیاست سختگیرانه کووید صفر قرار دارد. بلومبرگ تخمین زده که تقاضای نفت چین در ماه جولای ۹.۷ درصد کاهش یافته باشد، داده‌هایی که به گفته تحلیلگران به افت قیمت نفت کمک کرده است.
اوله هانسن، استراتژیست کالایی بانک ساکسو در این خصوص گفته است: پس از آمار ضعیف غیرمنتظره چین در ماه جولای به دلیل اعمال قرنطینه مجدد برای کنترل کووید و داده‌های بلومبرگ مبنی بر افت ۱۰ درصدی تقاضای نفت این کشور، معاملات آتی نفت خام کاهش یافت.
کریگ ارلام، تحلیلگر ارشد بازار در پلتفرم اوآندا نیز در این باره گفت: «ارقام چین واقعا نگران‌کننده هستند و مقامات این کشور کار بزرگی برای جلوگیری از افت تقاضای داخلی دارند.» این نوید خوبی برای تقاضای نفت نیست، به خصوص زمانی که کشور همچنان به صفر کووید متعهد است.»
با این حال قیمت نفت همچنان بالاست. با وجود کاهش روز دوشنبه، قیمت نفت برنت حدود ۳۰ درصد بیشتر از سال گذشته است.
تبادل نظر