فردای اقتصاد: مقامات آمریکایی و اسرائیلی روز شنبه مدعی شدند که دولت جو بایدن در روزهای اخیر تلاش کرده تا به اسرائیل اطمینان دهد که احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام قریب الوقوع نیست و واشنگتن با اعطای امتیازات جدید با ایران موافقت نکرده است.
تحلیلگران بر این باورند که یکی از مهمترین دلایل مخالفت دولت فعلی اسراییل با احیای برجام، نزدیک بودن انتخابات پارلمانی در فلسطین اشغالی است و این اتفاق می‌تواند موقعیت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق اسراییل در برابر یائیر لاپید، نخست‌وزیر کنونی را در این انتخابات تقویت کند.
وب سایت آمریکایی «اکسیوس» و وب سایت اسرائیلی «والانیوز» گزارش دادند که چنین پیام‌هایی باعث اطمینان خاطر اسرائیل نشده‌است.
یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشده به «والانیوز» گفته‌است که «ممکن است نسبت به دو هفته پیش به توافق نزدیک‌تر شده‌باشیم، اما هنوز ابهاماتی در مورد راه‌حل وجود دارد و اختلافات با ایرانی‌ها باقی است.»
وب‌سایت «والانیوز» به نقل از مقامات ارشد آمریکایی گزارش داد که کاخ سفید طی ۱۰ روز گذشته با ارسال پیام‌های اطمینان‌بخش به دفتر نخست‌وزیری اسراییل، تصریح کرده که هنوز شکاف‌هایی در مذاکرات وین وجود دارد و انتظار نمی‌رود که برجام در آینده نزدیک احیا شود.
این مقام آمریکایی افزوده‌است که به هر حال، انتظار نمی‌رود توافق هسته‌ای در چارچوب زمانی کنونی «قریب» الوقوع باشد.
در همین زمینه، مقامات ارشد اسرائیلی به «والانیوز» گفته‌اند که همزمان با افزایش احتمال توافق بر سر احیای برجام، گفت‌وگو بین اسرائیل و آمریکا دشوار شده‌است.
یک مقام اسرائیلی گفته است: « ما آرام نیستیم، بلکه برعکس بسیار نگرانیم.»
مقامات آمریکایی به وب سایت اکسیوس گفته‌اند که مقامات کاخ سفید به همتایان اسرائیلی خود اطمینان دادند که علیرغم ادعاهای مطرح شده در رسانه‌ها، هیچ امتیاز جدیدی به ایران داده نشده است.
مقام‌های اسرائیلی نیز به اکسیوس گفته‌اند که اگرچه اخیرا بحث‌های بین آمریکا و اسرائیل درباره احیای برجام سخت‌تر شده است، اما یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسراییل، قصد ندارد مانند بنیامین نتانیاهو درباره توافق هسته‌ای احتمالی با ایران، علیه دولت بایدن، تبلیغات عمومی به راه بیاندازد.
اکسیوس چنین تحلیل می‌کند که یکی از دلایل افزایش حساسیت در اسرائیل نسبت به احیای برجام، نزدیک بودن انتخابات پارلمانی در این کشور است.
اکسیوس اضافه کرده در صورتی که برجام تا پیش از انتخابات پارلمانی در اسرائیل در ماه نوامبر احیا شود، این موضوع می‌تواند موقعیت بنیامین نتانیاهو را در برابر یائیر لاپید در انتخابات تقویت کند.
یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل روز پنجشنبه گفته بود که متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام از برخی از خط قرمزهای آمریکا عبور کرده‌است.
او تاکید کرده بود چنانچه آمریکا و اروپا از مذاکرات با ایران برای احیای برجام خارج نشوند، نشان دهنده «ضعف» آنها است.
در همین زمینه، سخنگوی شورای امنیت آمریکا، گزارش‌ها در خصوص اعطای امتیازات جدید به ایران را رد کرد.
اکسیوس می‌گوید، مقامات آمریکایی کوشیده‌اند که نشان دهند این ایران است که از خواسته خود برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی عقب نشینی کرده است.
در همین زمینه، یک مقام ارشد دولت آمریکا هم روز گذشته به شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گفته بود، ایران رسماً از یک خواست و شرط کلیدی «خط قرمز» خود که یک مانع بزرگ در تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام بود، صرف‌نظر کرده است.
این در شرایطی است که مقامات دیپلماتیک ایران همواره تاکید کرده‌اند که حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا هیچگاه پیش‌شرط ایران برای احیای برجام نبوده‌است.
در همین زمینه، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، روز شنبه در صفحه توییترش نوشت: «من بارها در چند ماه اخیر گفته‌ام که خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا هیچ وقت پیش‌شرط یا درخواستی کلیدی نبوده است.»
مرندی ادامه داد: «ایران هم سنتکام (ستاد فرماندهی مرکزی ایالات‌متحده) را در لیست گروه‌های تروریستی‌اش نگاه خواهد داشت. اما اگر آمریکا لازم می‌داند چنین چیزی بگوید تا به توافق مقبولیت بخشد، به خودشان ارتباط دارد.»
شامگاه جمعه، سی.ان.ان هم گزارش داده بود که ایران از از یکی از درخواست‌های کلیدی خود یعنی حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی عقب‌نشینی کرده‌است. این در حالی است که مقامات ایران از چندین هفته پیش تاکید کرده‌بودند که «سپاه» موضوع اصلی مذاکرات نیست.
در آخرین دور از مذاکرات احیای برجام در وین بر سر متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای این توافق گفت‌وگوهایی بین کشورهای حاضر در این توافق انجام شد و هیئت‌های مذاکرات کننده ۱۷ مرداد برای مشاوره به کشور خود بازگشتند. ایران دوشنبه هفته گذشته پاسخ خود را به «متن نهایی» پیشنهادی اتحادیه اروپا ارائه کرده است.
آمریکا هنوز پاسخ خود را درباره «متن نهایی» و پاسخ ایران به اتحادیه اروپا ارائه نکرده‌است.
در همین زمینه، شبکه الجزیره روز شنبه به نقل از منابع آگاه گزارش داد که لغو تحریم‌های ایران در چهارچوب احیای برجام، دو مرحله‌ای و در چهار فاز خواهد بود. در مجموع روند لغو تحریم‌های در دو مرحله ۶۰ روزه و چهار فاز انجام خواهد شد.
منابع آگاه که نامی از آنها برده نشده‌است، جمعه به الجزیره گفته‌اند که آمریکا به ایران تضمین خواهد داد که طی ۱۲۰ روز، ۵۰ میلیون بشکه نفت خود را بتواند بفروشد. همچنین ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی آزاد خواهد شد و تحریم‌ها علیه ۱۷ بانک و ۱۵۰ نهاد اقتصادی ایران برچیده می‌شود.
در همین زمینه بخوانید:
باج‌خواهی برجامی اسراییل از آمریکا
تبادل نظر