فردای اقتصاد - نورالینک شرکتی که ایلان ماسک در پشت هیاهوهای توییتر، اسپیس ایکس و تسلا هدایت می‌کند امیدوار است تا کمتر از شش ماه دیگر مجوز آزمایش‌های بالینی کاشت تراشه درون مغز انسان را دریافت کند.
در تازه‌ترین نمایشی که ایلان ماسک از پیشرفت‌های این استارتاپ پزشکی ارایه کرده ادعا می‌شود پیشرفت‌های این شرکت به حدی رسیده که تا شش ماه آینده بتوان به روشی امن این محصول را در مغز انسان کاشت.
پیش از این قرار بود که این محصول در سال ۲۰۲۲ به صورت تجاری عرضه شود اما زمانبندی آن مرتبا به تاخیر افتاد. از آخرین کنفرانس مطبوعاتی این شرکت یکسال می‌گذرد و حالا ایلان ماسک و مدیران نورالینک با به روزرسانی‌های جدید این محصول انقلابی دوباره بازتعریف کرده‌اند.
این به روزرسانی‌ها نه تنها زمان کاشت انسانی نورالینک را مشخص کرده بلکه ادعای بینایی بخشی به نابینایان و رفع محدودیت‌های حرکتی فلج نخاعی را هم به همراه داشته است.
این میمون اما معنی کلمات را نمی‌فهمد. عصب‌های مغزی او توسط تراشه نورالینک کاشته شده در سرش تحریک می‌شوند ولی نتیجه، تایپ جملات معنادار است.
نورالینک چگونه کار می‌کند؟
نورالینک یک تراشه بسیار کوچک به نام N1 با قطر ۸ میلی‌متر است که از طریق جراحی روباتیک در مغز انسان قرار می‌گیرد. این تراشه دارای چند رشته سیم دارای عایق است که ۱۰۲۴ الکترود را در خود جای داده‌اند.
ایده اصلی این است که می‌توان از طریق تحریک نورون‌های مغزی با قراردادن یک الکترود نزیک به سیناپس‌های دو نورون به تحریک عمقی مغز (Deep Brain Stimulation) پرداخت.
به بیان ساده این کار باعث تحریک مراکز حرکتی مغز می‌شود که در آن فعالیت سیناپسی به دلایل مختلف متوقف شده است. چنین کاری به افرادی که دچار فلج مغزی هستند کمک می‌کند که مجددا بخشی از توانایی‌هایشان را به دست بیاورند.
بتوانند تصویری از تصویر پیش رو داشته باشند
اما هدف اصلی ماسک که نشان داده رویاپردازی‌هایش انتها ندارد فراتر از اینهاست. او می‌خواهد با مسیر ارتباطی که از طریق تراشه N1 ایجاد می‌کند رویای پیوند بین کامپیوتر و مغز انسان را تجلی بخشد
اما در رویداد جدید نورالینک مشخص شد که این شرکت روی دو محصول مهم دیگر هم مشغول به کار است یکی ایمپلنت در ستون فقرات برای کسانی که دچار فلج حرکتی هستند و دیگری ایمپلنت چشمی برای نابینایان.
ایلان ماسک در این رویداد گفت: ما اطمینان داریم که می‌توانیم تمام توانایی حرکتی را به شخصی که دچار ضایعه نخاعی است برگردانیم. یا به شخصی که کاملا نابینا بوده باشد توانایی دیدن بدهیم.
ایده ماسک از بینایی ساخت یک چشم مصنوعی نیست او می‌خواهد تنها تصویری از یک صحنه را از طریق کامپیوتر به مغز ارسال کند تا به صورت ادراکی این تصویر در ذهن فرد نابینا شکل ببندد.
کاشت رباتیک کامپیوتر در مغز
بخش قابل توجهی از ایده ایلان ماسک در نورالینک معطوف به ارتباط بین مغز و انسان است اما او نه از زاویه صرف پزشکی بلکه از دیدگاه حل مساله از زاویه مهندسی و تجاری نگاه می‌کند. او پیش از این هم چالش‌های موجود پیش روی تسلا و اسپیس ایکس را با همین دیدگاه با موفقیت پیش برده است.
او در این رویداد می‌گوید: بسیاری اوقات مردم تصور می‌کنند نمی‌توانند در نورالینک کار کنند چراکه نمی‌دانند مغز چطور کار می‌کند. چیزی که ما می‌خواهیم بر آن تاکید کنیم این است که شما به ( دانش پزشکی ) برای کار در نورالینک نیاز ندارید چراکه مهارتهای مختلفی در نورالینک مورد نیاز است از جمله مهارتهایی که در ساخت ساعت هوشند یا تلفن‌های مدرن مورد تقاضاست.
دی جی سو معاون بخش ایمپلنت نورالینک هم در این رویداد گفت که تراشه نورالینک بی سیم و قابل شارژ است. او همچنین دمویی از کاشت تراشه درون اسکلت مغز به حاضران نشان داد که توسط یک ربات جراح انجام می‌گیرد.
ماسک به مرور در اندیشه تبادل دیتا از این طریق بین مغز و کامپیوتر است
هدف کاشتن این کامپیوتر مغزی که BCI نامیده می‌شود، در وهله نخست کسانی هستند که در وضعیت بی حرکتی کامل به سر می‌برند مانند بیماران مبتلا به ای ال اس (ALS) که یک بیماری عصبی - عضلانی پیشرونده است و مغز و نخاع را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این بیماری کنترل ارادی عضلات به مرور از دست رفته و با گذشت زمان بدتر می‌شود.
یکی از مشهورترین کسانی که به این بیماری مبتلا بود استفان هاوکینگ فیزیکدان، کیهان شناس و نویسنده بود که بیش از ۵۰ سال را با این بیماری گذارند و حتی قادر به حرکت دادن دست و پایش نبود و سرانجام در سال ۲۰۱۸ در ۷۶ سالگی درگذشت.
نورالینک در این رویداد میمونی را نشان داد که روی او ایمپلنت مغزی انجام شده بود و با استفاده از آن می‌توانست با ذهن خود جلوی صفحه نمایش تایپ کند. در واقع میمون با ذهن خود در حال یک بازی ساده بود که با دنبال کردن حروف مشخص شده روی صفحه طراحی شده بود. میمون در ازای انجام این بازی و ساخت جمله پاداشی را دریافت می‌کرد.
به طور ساده میمون اساسا به دنبال تایپ حروف نبود بلکه به دنبال ردیابی حروف و ظاهر شدن آنهاست و ایمپلنت قرار گرفته در مغز او فعالیت عصبی‌اش را به شیوه‌ای منظم ترجمه می‌کرد.
در حال حاضر هدف کامپیوتر قرارداده شده در مغز نوعی تحریک نورون‌های عصبی است اما ماسک می‌خواهد به مرور از طریق این مسیر ایجاد شده دیتا هم رد و بدل شود. به این ترتیب هدف غایی این پروژه یعنی اتصال کامپیوتر به مغز با امکان تبادل دیتای دوطرفه فراهم شود.
او به این موضوع از زاویه مهندسی و نه پزشکی نگاه می‌کند.
استارتاپ‌های دیگر و مزیت نورالینک
هرچند سروصدای ایلان ماسک و نورالینک بیش از بقیه فعالان این عرصه است اما استارتاپ‌های دیگری هم هستند که در آزمایش‌های بالینی از نورالینک جلوترند. یکی از آنها شرکت سینکرون است که حتی موفق به کاشت دستگاهی در مغز بیماران در استرالیا و آمریکا شده است.
هدف دستگاهی که سینکرون ساخته امکان برقرار کردن ارتباط از طریق ذهن و کامپیوتر با دیگران برای بیمارانی است که توانایی حرکت و حتی صحبت با دیگران را ندارند.
استارتاپ دیگری که در این زمینه به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافته Onward است که توانسته بخشی از قابلیت افرادی که دچار فلج نخاعی هستند را به آنها بازگرداند.
از سوی دیگر استفاده نورالینک از حیوانات برای ایمپلنت‌های مغزی باعث انتقاد طرفداران حقوق حیوانات شده بود به همین جهت نورالینک از گزارشگرهای نزدیک به این گروه دعوت کرد که در طول دوسال گذشته به طور مرتب به وضعیت این حیوانات دسترسی داشته باشند. آنها هیچ تاثیرزمینه‌ای را از این آزمایش‌ها روی حیوانات مشاهده نکردند.
یکی از مزیت‌های نورالینک نسبت به رقبا بهره‌گیری از ابزارهای پیشرفته جراحی رباتیک با تاثیرزمینه‌ای کم است.
با این حال این شرکت ایلان ماسک از زمانبندی خود برای کاشت دستگاه داخل مغز انسان عقب است. گزارشها حاکی است که ماسک در جریان جلسات ماه‌های اخیر خود در این شرکت به شدت روی این موضوع تاکید کرده و حتی در یک مورد گفته با این روند پیشرفت همه ما قبل از یک رخداد موثر خواهیم مرد.
ایلان ماسک که پنج سال قبل این شرکت را راه اندازی کرده نگران رشد سریع تکنولوژی به خصوص در زمینه هوش مصنوعی و جایگزین شدن آن با تکنولوژی مورد استفاده در نورالینک است.
تبادل نظر